SURİYELİ MÜLTECİLER ÖZELİNDE TÜRKÇE’NİN ARAPÇA’YA ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 7, 127 - 148, 31.12.2022

Kutaiba Farhat

https://doi.org/10.56448/ataddergi.1197821

Öz

Dilsel etki ve etki teorisi, insanlar karıştığı ve milletler bütünleştiği sürece varlığını sürdürür. Bu olgu, tarihte mevcuttu. Dil, başkalarıyla karışmaları nedeniyle atalarının bilmediği kelimeleri söyleyen çocukları aracılığıyla birçok faktöre bağlı olarak artan veya azalan yeni kelimeler bulabilen canlı bir varlıktır. Bugün Suriyeliler, savaş koşulları nedeniyle Türkiye'de bulunmaları nedeniyle daha önce bilmedikleri ve duyulduğunda anlam bakımından herhangi bir belirti oluşturmayan birçok Türkçe kelimeden etkilenmişler ve bu kelimeler dilsel kullanımın bir parçası haline gelmiştir. Ankara özelinde farklı statüdeki Suriyeli mülteciler tarafından günlük olarak tekrarlanıyorlar. Böylece günlük veya kısmi kullanımları nedeniyle anadillerinde orijinal ve muadilleri haline geldiler. Ekonomik, sosyal, ticari ve hatta güvenlik gibi sosyal faktörler bu kelimelerin kullanımını onlara dayatmış görünmektedir. Birkaç yıl içinde Suriyelilerin kullandığı kelimeler azar azar artabilir. Kullanılmayan kelimeler ölür veya azalır. Böylece zamanla Araplaşan yeni bir dilsel yapı gelişir. Suriye lehçesine göre, özellikle Suriyeliler tarafından konuşulan birçok Türkçe kelimenin fonetik çarpıklığı veya kısmen harf değişikliği olması onları Arapça'ya yaklaştırıyor ve telaffuzunu daha kolay hale getiriyor.

Anahtar Kelimeler

Mülteci, Dil, Arapça, Türkçe, Suriye

Kaynakça

• El-Hasais, Muhammed Ali en-Neccar, Daru’l-Kütüb el-Mısriyye, tarihsiz.
• İbn Haldun, Tarih-i İbn-i Haldun-el-Mukaddime-, Daru’l-Kütüb el-İlmiyye, 3. baskı, Beyrut, 2006.
• İbn Dureyd, Cemheretu’l-Luğa, Remzi Ba’albeki, Daru’l-İlm Li’l-melayin, 1. baskı, Beyrut, 1988.
• İbn Kuteybe, Edebu’l-Katib, Vizaretu’ş-Şu’unu’l-İslamiyye, es-Su’udiyye, 1987.
• el-Cevâlîkî, el-Mu’arrab min el-Kelami’l-A’cemiyyi ala Hurufi’l-Mu’cem, Daru’l-Kalem, 1. baskı, Şam, 1990.
• İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, Edisyon-kritik: Komisyon, Daru’l-Maarif, Kahire, tarihsiz.
• el-Hamalavi, Ahmed bin Muhammed bin Ahmed, Şeza el-Arf fi Fenni’s-Sarf, Daru’l-Kiyan, Riyad, tarihsiz.
• Ebu’l-Fida, Imaduddin, el-Künnaş fi Fenni’n-Nahvi ve’s-Sarf, Riyad bin Hasen el-Havvam, el-Mektebetu’l-Asriyye, Beyrut, 2004.