FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENLERİNİN SORGULAMAYA DAYALI ÖĞRENMEDE SORU SORMAYA YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 2, 237 - 244, 13.06.2022

Fatih Gürbüz Ayberk Bostan Sarıoğlan

https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.1039645

Öz

Bilimsel sorgulamanın temelinde yer alan merak soru sormayı da beraberinde getirmektedir. Fen derslerinde öğrencilerin öğretmenlerine ve birbirlerine soru sormaları ile birlikte, öğretmenler de öğrencilere sorular yöneltmektedir. Bu çalışma ile fen bilimleri öğretmenlerinin öğrencilerine hangi tür sorular sordukları, bu soruları hangi amaçlar ile soru sorudukları ve hangi tür soruların sorgulama temelli öğretimi desteklediği sorularına cevap aranması amaçlanmıştır. Çalışma çeşitli demografik özelliklere sahip 36 fen bilimleri öğretmeni ile yürütülmüştür. Öğretmenlere yazılı olarak yöneltilen açık uçlu sorulara verdikleri cevapların analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre öğretmenler sorgulamaya dayalı fen sınıflarında en sık birden çok yanıtı olabilen ve açık uçlu türde sorular sormaktadır. Soru sorma amaçları olarak en sık ölçme ve değerlendirme yapmak ve öğrencilerin sahip oldukları ön bilgilerin değerlendirilmesi olduğunu belirtmişlerdir. Fen bilimleri öğretmenleri neden niçin sorularının ve aynı zamanda problem belirlemeye ve çözümüne yönelik soruların sorgulamaya dayalı öğrenmeyi desteklemede en etkili sorular olduğu cevabını vermişlerdir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında, fen bilimleri öğretmenlerinin sorgulamaya dayalı öğrenmeyi destekleyen etkili soru sorma yönünde örnek uygulamalar ile bilgilendirilmeli gerektiği önerisi sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri öğretmenleri, sorgulamaya dayalı öğrenme, soru sorma

Kaynakça

• Aktaş, E. (2017). Öğretmen adaylarının farklı metin türlerine yönelik soru sorma becerilerinin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 12(25), 99-118. [Crossref]
• Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., & Çetinkaya, Ç. (2013). Anlamaya yönelik ne tür sorular soruyoruz? Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-56.
• Alberta Learning (2004). Focus on inquiry: A teacher’s guide to implementing inquiry-based learning. University of Alberta Libraries.
• Anderson, R. D. (2002). Reforming science teaching: What research says about inquiry? Journal of Science Teacher Education, 13(1), 1-12. [Crossref]
• Anderson, R. D. (2007). “Inquiry as an organizing theme for science education”. In S. K. Abell & N. G. Lederman (Eds.), Handbook of Research on Science Education. Erlbaum, 807-830.
• Ash, D., & Bell, K. B. (1999). “Identifying inquiry in the K-5 classroom”. In: Foundations Volume II: Amonograph for professionals in science, mathematics, and technology education: Inquiry, Thoughts, Views, and Strategies for the K-5 Classroom. National Science Foundation, 79-85.
• Aulls, M. W., Magon, J. K., & Shore, B. M., (2015). The distinction between inquiry-based instruction and non-inquiry-based instruction in higher education: A case study of what happens as inquiry in 16 education courses in three universities. Teaching and Teacher Education, 51, 147-161. [Crossref]
• Bevevino, M. M., Dengel, J. & Adams, K., (1999). Constructivist theory in the classroom internalizing: Concepts through inquiry learning. The Clearing House, 72(5), 275-278. [Crossref]
• Bybee, R. W. (2002). “Scientific inquiry, student learning, and the science curriculum”. In R. W. Bybee (Ed.), Learning Science and the Science of Learning. NSTA Press, 25-35. [Crossref]
• Chin, C. (2006). Classroom interaction in science: Teacher questioning and feedback to students’ responses. International Journal of Science Education, 28(11), 1315-1346. [Crossref]
• Chin, C., & Osborne, J. (2008). Students’ questions: A potential resource for teaching and learning science. Studies in Science Education, 44(1), 1-39. [Crossref]
• Colley, C., & Windschitl, M. (2016). Rigor in elementary science students’ discourse. Science Education, 100(6), 1009–1038. [Crossref]
• Collins, A. (1998). National science education standarts: A political document. Journal of Research in Science Teaching, 35(7), 711-727. [Crossref]
• Crawford, B. A. (2000). Embracing the essence of inquiry: New roles for science teachers. Journal of Research in Science Teaching, 37(9), 916-937. [Crossref]