Göç ve Genç: Aygen Sibel Çelik’in Seidenhaar İsimli Romanının Çağdaş Göçmen Edebiyatı Çerçevesinde Analizi

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 4, 1 - 13

Müge Arslan Karabulut

https://doi.org/10.53487/atasobed.1737209

Öz

Bu çalışma, çağdaş Alman Edebiyatı yazarlarından Aygen Sibel Çelik’in Seidenhaar (2007)
isimli gençlik romanını, göç ve gençlik temelinde kimlik ve aidiyet merkezli incelemeyi
amaçlamaktadır. Romanın ana kahramanı Sinem, Almanya’da doğup büyüyen, Türk kökenli
göçmen bir ailenin on beş yaşında bir bireyi olarak kimlik arayışı, aidiyet sorunu, önyargı ve
kalıp yargılar, kültürel aidiyet, yabancılaştırma, toplumsal ötekileştirme ve özgürlük gibi
konuları somutlaştırır. Bu bağlamda Çelik bu romanı ile sadece göçmen edebiyatına değil aynı
zamanda çok kültürlü ve kültürlerarası bir ortamda genç bir birey olarak var olmanın
derinleştirilmesiyle gençlik edebiyatı alanına da katkı sağlamaktadır. Çalışmada, öncelikle
göçmen edebiyatı genel itibarıyla ele alınacak, göçün gençlik edebiyatındaki yeri
değerlendirilecek ve bu çerçevede göçmen edebiyatının çok kültürlü ve kültürlerarası bir
gençlik edebiyatı oluşturma yönündeki olgular söz konusu romandan örneklerle metne
dayalı yöntemle irdelenecektir. Sonuç olarak bu çalışma, Türk kökenli genç bir kızın
Almanya’daki iç çatışmalarını, kimlik bunalımını bireysel ve toplumsal düzlemde göç ve genç
bağlamında değerlendirerek alandaki diğer çalışmalara örnek oluşturmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

(Post)Göçmen Edebiyatı , Kimlik , Gençlik Edebiyatı , Aygen Sibel Çelik , Seidenhaar.

Migration and Youth: The Analysis of Aygen Sibel Çelik’s Novel Seidenhaar within the Framework of Contemporary Migrant Literature

Öz

This study aims to analyze the youth novel Seidenhaar (2007) by contemporary German
author Aygen Sibel Çelik through the lens of migration and youth, with a particular focus on
identity and belonging. The novel’s protagonist, Sinem, is a fifteen-year-old girl born and
raised in Germany in a Turkish immigrant family. Through her character, the novel addresses
key issues such as identity formation, questions of belonging, prejudice and stereotypes,
cultural affiliation, alienation, social marginalization, and the pursuit of freedom. In this
context, Çelik contributes not only to migrant literature but also to the field of youth
literature by portraying the complexities of growing up as a young individual in a multi- and
intercultural environment. This study will first provide a general overview of migrant
literature, evaluate the role of migration in youth literature, and examine with text
immanent analysis, how migrant literature contributes to the development of a multi- and
intercultural youth literature, using examples from the novel. Ultimately, this research aims
to serve as a reference for future studies by analyzing the protagonist’s inner conflicts and
identity crisis-on both an individual and social level-within the framework of migration and
youth.

Anahtar Kelimeler

(Post)Migrant Literature , Identity , Youth Literature , Aygen Sibel Çelik , Seidenhaar.

Kaynakça

• Asutay, H. (2021). Türk-Alman göçmen edebiyatı. Paradigma Akademi.
• Aygenart. (2025, 27 Haziran). Informationen über Aygen Sibel Çelik. https://www.aygenart.de/
• Balcı, U. (2017). Migrantenliteratur im Daf-Unterricht. AV Akademikerverlag.
• Blioumi, A. (2002). Migration und Interkulturalität in neueren literarischen Texten. Iudicium.
• Çelik, A. S. (2007). Seidenhaar. Ueberreuter.
• Çelik, H., & Göre, Z. (2021). Göç ve göçmenlik konularını ele alan çocuk edebiyatı eserleri üzerine bir inceleme. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 9(4), 64-75.
• Dawidowski, C., & Jakubanis, M. (2014). Lesen, Literatur und Migration: Ein Forschungsüberblick aus literaturdidaktischer Perspektive. C. Dawidowski (Ed.), Literatur, Lesen und Migration: Schwerpunktheft der IMIS-Studien, Heft 45/2014 içinde (ss. 9-22). Steinbacher Druck.
• Heuer, J. (2014). Im Gespräch mit Betül Durmaz und Aygen-Sibel Çelik. C. Dawidowski (Ed.), Literatur, Lesen und Migration: Schwerpunktheft der IMIS-Studien, Heft 45/2014 içinde (ss. 153-164). Steinbacher Druck.
• Hill, M. (2014). Postmigrantische Alltagspraxen von Jugendlichen. E. Yildiz ve M. Hill (Ed.), Nach der Migration: Postmigrantische Perspektiven jenseits der Parallelgesellschaft içinde (ss. 171-192). Transcript Verlag.
• Hodaie, N. (2024). Postmigrantische Kinder- und Jugendliteratur. N. Hodaie ve M. Hofmann (Ed.), Postmigrantische Literatur: Literatur und Postmigration, vol 1 içinde (ss. 155-176). J.B. Metzler.
• Hofmann, M. (2014). Die deutsch-türkische Literatur – Entwicklungstendenzen und Perspektiven. C. Dawidowski (Ed.), Literatur, Lesen und Migration: Schwerpunktheft der IMIS-Studien, Heft 45/2014 içinde (ss. 23-36). Steinbacher Druck.
• Konuk, K. (2001). Identitäten im Prozeß: Literatur von Autorinnen aus und in der Türkei in dt., engl. u. türk. Sprache. Die Blaue Eule. Literaturstadt Düsseldorf. (2025, 27 Haziran). Çelik, Aygen Sibel. https://www.literaturstadtduesseldorf.de/autoren/detail/celik/87.html
• Özyer, N. (2021). Dün yabancı bugün arkadaş (?): 60 yıldır Almanya’da öykülerde göç edenler. Hece Yayınları.
• Pekbak, S., & Asutay, H. (2018). Türk-Alman yazınında çocuk ve gençlik kitapları yazarı Aygen Sibel Çelik üzerine inceleme. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 4(2), 21-25.
• Perk Er, D. (2013). Çocuk ve gençlik edebiyatında “geri dönüş” teması. Journal of Turkish Studies, 8(13), 1317-1327.
• Riemhofer, A. (2017). Interkulturelle Kinder und Jugendliteratur in Deutschland (2. baskı). Tectum.
• Sievers, W. (2024). Postmigrantische Literaturgeschichte. Transcript Verlag.
• Toymaz, I. (2021, 27 Haziran). Yazar Aygen Sibel Çelik. Turkuaz Art. https://turkuaz-art.de/tag/turk-alman
• Yildiz, E. (2014). Postmigrantische Perspektiven. E. Yildiz ve M. Hill (Ed.), Nach der Migration: Postmigrantische Perspektiven jenseits der Parallelgesellschaft içinde (ss. 20-36). Transcript Verlag.
• Yildiz, E., & Hill, M. (Ed.). (2014). Nach der Migration: Postmigrantische Perspektiven jenseits der Parallelgesellschaft. Transcript Verlag.
• Yildiz, M. (2014). “Da sind wir Deutsche, hier sind wir Türken. Das ist schon manchmal schwer”: Lebensstrategien Jugendlicher mit Migrationshintergrund in marginalisierten Stadtteilen: Ein Perspektivwechsel. E. Yildiz ve M. Hill (Ed.), Nach der Migration: Postmigrantische Perspektiven jenseits der Parallelgesellschaft içinde (ss. 193-204). Transcript Verlag.
• Zengin, E. (2010). Türk- Alman edebiyatına tarihsel bir bakış ve bu edebiyata ilişkin kavramlar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 12(12), 329-349.