EVALUATION OF BURNOUT LEVELS OF PHYSICAL EDUCATION TEACHER EDUCATION STUDENTS

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 96 - 105, 09.04.2018

Ayşe Feray Özbal Tolga Eski Arıkan Ektirici

Öz

The purpose of the
study was to investigate the burnout levels of physical education teacher
education department students from various universities in terms of different
variables. A total of 503 students, 204 female and 299 male students from 6
different universities participated in the study. Masclach Burnout
Inventory-Student Form which was developed by Schaufeli et al. (2002) and
adapted to Turkish culture by Çapri et al. (2011) was used a the data
collection tool. Descriptive statistics, independent samples t-test, one way
ANOVA and Cronbach Alpha internal consistency analysis were used for the
analysis of the data. Statistically significant difference was found between
age groups in the depersonalization subscale (p<,05). Significant
differences was found in emotional exhaustion and depersonalization subscale in
terms of university variable (p<,05). And according to grade level,
significant difference was found in emotional exhaustion and depersonalization
subscales (p<,05). There were no significant differences in terms of gender,
family income level, mother and father education levels (p>,05). As a
result, burnout levels of physical education teacher education programme
students may vary according to age, university and grade level.

Anahtar Kelimeler

Physical Education, Burnout, Gender, Sports, Teaching

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Araştırmanın amacı Beden Eğitimi ve
Spor Yüksekokulları ve Spor Bilimleri Fakültelerinin Beden Eğitimi ve Spor
Öğretmenliği bölümlerinde okuyan öğrencilerin tükenmişlik düzeylerinin farklı
değişkenler açısından değerlendirilmesidir. Çalışmaya 6 farklı üniversiteden
204 kadın 299 erkek olmak üzere toplam 503 öğrenci katılmıştır. Veri toplama
aracı olarak Çapri ve ark. (2011) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan Maslach
Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu (MTE-ÖF) kullanılmıştır. Verilerin
analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklemler t-testi, tek
faktörlü varyans analizi (ANOVA) ve Cronbach Alpha iç tutarlılık analizi
kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucu, tükenmişlik ölçeği alt boyutlarından
duyarsızlaşma alt boyutunda yaş grupları arasında anlamlı farklılık
saptanmıştır (p<,05). Üniversite değişkenine göre ise tükenme ve
duyarsızlaşma alt boyutlarında anlamlı farklılık olduğu görülmektedir
(p<,05). Sınıf değişkenine göre yapılan analiz sonucunda tükenme ve
duyarsızlaşma alt boyutlarında anlamlı farklılık saptanmıştır (p<,05).  Cinsiyet değişkenine yönelik yapılan ilişkisiz
örneklemler t-testi ile aile gelir düzeyi, anne eğitim durumu ve baba eğitim
durumu değişkenlerine yönelik yapılan ANOVA sonuçlarına göre gruplar arasında
anlamlı farklılığa rastlanmamıştır (p>,05). Sonuç olarak Beden Eğitimi ve
Spor Öğretmenliği öğrencilerinin tükenmişlik düzeyleri yaşa, üniversiteye,
sınıf düzeyine göre farklılık gösterebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi, Tükenmişlik, Cinsiyet, Spor, Öğretmenlik

Kaynakça

• Afyon, Y.A. & Işıkdemir, E., (2013). Futbol Antrenörlerinin İletişim Becerileri, Tükenmişlik Düzeyleri ve Yaşam Tatminleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10 (1):1705-1716.
• Aksu, A. & Baysal, A., (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinde Tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 41:7-21.
• Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M. & Duru, S., (2011). Tükenmişliğin Öğretmen Adayları Arasındaki Yaygınlığı, Demografik Değişkenler ve Akademik Başarı ile İlişkisi. Pamukkale University Journal of Education, 29 (I):151-165.
• Baş, G., (2012). İlköğretim Öğlencilerinde Tükenmişlik: Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirme. Journal of European Education, 2(2):2146-2674.
• Beşiktaş, M.Y., (2016). Doping Kullanan Erkek Vücut Geliştirme Sporcularının Yarışma Sonrası Tükenmişlik Durumlarının Ölçülmesi. İ.Ü. Spor Bilimleri Dergisi, 6 (3):1303-1414.
• Budak, G. & Sürgevil, O., (2005). Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerine Bir Uygulama. D.E.Ü.İİBF Dergisi, 20 (2):95-108.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F., (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-360.
• Cemaloğlu, N. & Şahin, D., (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (2):465-484.
• Çapri, B., Gündüz, B., & Gökçakan, Z., (2011). Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci formu (MTE-ÖFt)’nun Türkçe’ye Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1): 134-147.
• Çavuş, M.F., Gök, T. & Kurtay, F., (2007). Tükenmişlik: Meslek Yüksekokulu Akademik Personeli Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2):97-108.
• Grayson, J.L. & Alvarez H.K. (2007). School Climate Factors Relating to Teacher Burnout: A Mediator Model. Teaching and Teacher Education, 24:1349-1363.
• Kocaekşi, S., (2016). The Evaluation of Burnout Levels of Sports Sciences Faculty Students. Educational Research and Reviews, 11(4):120-124.
• Malinauskas, R., Malinauskiene, V. & Dumciene, A., (2010). Burnout and Perceived Stress among University Coaches in Lithuania. Journal of Occupational Health, 52:302-305.
• Özdamar, K., (2004). Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Schaufeli, W. B., Martinez, I. M., Pinto, A. M., Salanova, M. & Bakker, A. B., (2002). Burnout and Engagement in University Students: A Cross-National Study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 33(5):464-481.
• Sevencan, F., Uzun, N., Yücel, H.E., Şener, A., Yılmaz, A.E. & Üner, S., (2011). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem VI Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen Faktörler. Hacettepe Tıp Dergisi, 42:42-48.
• Taycan, O., Kutlu, L., Çimen, S. & Aydın, N., (2006). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 7:100-108.
• Tuğrul, B. & Çelik, E., (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (12):1-11.