FARKLI SOSYO-EKONOMİK KOŞULLARA SAHİP ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SPORA KARŞI İLGİLERİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 2, 29 - 41, 30.06.2019

Selim Asan

Öz

Bu araştırmada farklı sosyo-ekonomik koşullara sahip ortaokul öğrencilerinin spora karşı ilgilerine etki eden faktörlerin araştırarak, öğrencilerin spora karşı tutumlarını belirlemek ve bu konu üzerine öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan ölçek Temel C.(2004) tarafından geliştirilen “Farklı Sosyo-ekonomik Düzeylerde Bulunan Orta Öğretim Öğrencilerinin Spora İlgileri” ölçektir. Çalışmaya Altı, Yedi ve Sekizinci sınıf da okuyan 1632 öğrenci arasından gönüllü olarak rastgele seçilmiş 315 Erkek, 279 Kız olmak üzere toplam 594 öğrenci katılmıştır. Elde edilen verilerde ailenin gelir seviyesi, sosyal çevre ve cinsiyet ile boş zamanlarda spor yapma, spora karşı ilgi, düzenli spor yapma durumları gibi değişkenlerle karşılaştırılmıştır. Çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden biri olan genel tarama modeli kullanılmış ve anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Bu sonuçlardan hareketle öğrencilerin spora karşı ilgilerinin yüksek oranlarda olduğu tespit edilmiş ve bu ilgilerinin cinsiyete, ailelerin gelir durumuna, boş zamana, ailelerin spora karışı tutumlarına göre farklılıklar gösterdiği bulunmuştur.

Sonuç olarak erkeklerin spora ilgilerinin daha yüksek olduğu, gelir seviyesi arttıkça spora olan ilginin arttığı bulunmuştur. Çocukların spora ilgili olmalarına karşın bahsi geçen etmeler yüzünden sporu bir yaşam tarzı olarak benimsemelerinde ve hayatlarına yansıtmakta zorluklar yaşadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Spor, Sosyo-ekonomik Yapı

Kaynakça

• 1. Akandere M., Baştuğ G., Akdoğan Z. (2009). Erkek Maratoncularda Sosyal Çevre ve Ekonomik Durumun Spora Yönelmeye Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22: 459-465.
• 2. Bodur, F. (1988). Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Boş Zamanlarını Değerlendirme Eğilimleri: Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sinema ve Televizyon Anabilim Dalı, Eskişehir.
• 3. Birol, S Ş. (2007). Türkiye’deki Çim Hokeyi Ve Buz Hokeyi Sporcularının Sosyo-ekonomik Yapıları, Branşlara Katılım Nedenlerinin ve Beklentilerinin Araştırılması: Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara
• 4. Bourdieu P. (1978) Sport and social class. Social Science Information 17(6): 819 –840.
• 5. Bourdieu P. (1984) Distinction: A Social Critique of the Tat Judgment Cambridge, MA: Harvard University Press.
• 6. Civil,T. (2007). Ortaöğretim Kurumlarında Ders Dışı Sportif Etkinliklere Katılan Öğrencilerin Sosyo-ekonomik Yapılarının Araştırılması (Giresun ve Trabzon İli Örneği): Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara
• 7. Çakmakçı, S. (2001). Okullarda Beden Eğitimi Dersi Faaliyetlerinin Öğrencilerin Sosyalleşmesine etkileri: Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Kütahya.
• 8. Çolakoğlu, T. (2004). Sporun Topluma Yaygınlaştırılması Açısından Okul Sporları (Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Görüşleri Üzerine Bir Araştırma): Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• 9. Devecioğlu, S. ve Sarıkaya, M. (2006). Sporcu Öğrencilerin Sosyo-ekonomik Değişkenler Işığında Profillerinin Belirlenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi,16(2): 301-314.
• 10. Filiz, Z. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşmesinde Spora Katılımın değerlendirilmesi, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Dergisi, 4 (3):192-203.
• 11. Filiz, K. ve Pepe, K. (2005). Burdur İlinde Spora Katılımın Sosyo-ekonomik Boyutunun Araştırılması, I.Burdur Sempozyumu.
• 12. Fişek, K. (1998). Dünya’da ve Türkiye’de Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısından Spor Yönetimi, Ankara: Bağırgan Yayınları.
• 13. Güçlü, M. (1996). Üniversite Öğrencilerinin Spora İlgilerine Etki Eden Faktörler: Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• 14. Göktaş, Z. (1994). Farklı Sosyo-ekonomik Yapıdaki Orta Öğretim Kurumlarında Okuyan Öğrencilerin Spora Katılımına Etki Eden Faktörler: Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• 15. Gönülaçar, Ö. (2010). T.v.f. Antrenör kurslarından mezun olan voleybol antrenörleri ile Bakanlığı. Voleybol etkinlikleri içerisinde yer alan beden eğitimi öğretmenleri arasındaki bazı sosyo-ekonomik ve eğitim düzeylerinin karşılaştırılması: Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• 16. Kazak, H. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Spora Başlamasında Sosyal Faktörlerin Rolü (Muş İli Örneği): Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Sakarya
• 17. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. 15. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
• 18. Kale, R. (1994). Toplum ve Olimpik Başarı, Türkiye ve Olimpiyat Sempozyumu, İstanbul.
• 19. Kılcıgil, E. (1998). Sosyal Çevre-Spor ilişkileri, Ankara: Bağırgan Yayınları.
• 20. Özbaydar, S. (1983). İnsan Davranışının Sınırları ve Spor Psikolojisi, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• 21. Sezen, G. (2007). Sosyo-ekonomik Yapısı Düşük Öğrencilere Yönelik Ders Dışı Etkinliklerin Sağlanması: Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• 22. Seven, N. (2003). Amatör Sporcularda Sosyo-ekonomik Düzeyin Belirlenmesi (Samsun il Örneği): Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Konya.
• 23. Sönmez, V. (2009). Eğitim Felsefesi, 9.Baskı, Ankara: Anı Yayınevi.
• 24. Şahan, H. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Sürecinde Spor Aktivitelerinin Rolü: Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Konya.
• 25. Tel, M. (2003). Çocuklarda Sosyalleşme Araçlarının Spora Yönlendirme Durumları Üzerine Araştırma: Fırat Üniversitesi, Sivrice Meslek Yüksekokulu, Elazığ.
• 26. Temel, C. (2004). Farklı Sosyo-ekonomik Düzeylerde Bulunan Orta Öğretim öğrencilerinin Spora İlgileri: Yüksek Lisan Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
• 27. Tunçalp, Ö. (2011). Seçilmiş Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyalleşme Sürecinde Beden Eğitimi Ve Spor Aktivitelerinin Rolü ve Önemi: Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Konya.
• 28. Yetim, A. (2005). Sosyoloji ve Spor, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.