2000 GENEL NÜFUS SAYIMINA ELEŞTİREL BİR BAKIŞ: ERZİNCAN ÖRNEĞİ

Yıl 2005, Cilt: 10 Sayı: 14, 31 - 45, 25.03.2011

Erdal Akpınar

Öz

Ülkemizde ilki 1927 yılında, sonuncusu ise
2000 yılında olmak üzere on dört genel nüfus sayımı
yapılmıştır. Bu sayımlar, ülkemizin alanında en
uzmanlaşmış kurumlarından biri olan Devlet İstatistik
Enstitüsü (D.İ.E.) tarafından gerçekleştirilmiştir.
Türkiye nüfusunun demografik, sosyal ve ekonomik
niteliklerini belirlemek amacıyla yapılan bu sayımlar,
son zamanlarda kamuoyunda ve bilimsel çevrelerde
bazı tartışmalara konu olmaktadır. Bu durum, 2000
Genel Nüfus Sayımı için de geçerlidir. Tartışma daha
çok sayımların temel verileri olan yerleşmelerin nüfus
miktarlarının geçerliği ve güvenirliği konularında
yoğunlaşmaktadır.
Bu araştırmada nüfus istatistiklerinin doğruluk
derecesi test edilmektedir. Bu bağlamda Erzincan ili
2000 Genel Nüfus Sayımı istatistikleri üzerinde
çalışılmıştır. Elde ettiğimiz bulgular, özellikle
belediye örgütlü yerleşmelerin nüfus miktarlarının
gerçeği yansıtmadığını göstermektedir. Tespitlerimize
göre bunun en önemli nedeni, sayımın çeşitli
nedenlerle spekülatif hareketlere maruz kalmasıdır.
Sorunun çözümü için, yürürlükteki 1530 Sayılı
Belediye Kanunu’nun yeni belediyelerin kuruluşu ve
belediye örgütlü yerleşmelerin merkezî bütçeden
aldıkları malî payları düzenleyen maddeleri
değiştirilmelidir. Ayrıca sayım görevlilerinin sayım
kurallarına uygun hareket etmeleri sorunun
çözümünü kolaylaştıracaktır.

Anahtar Kelimeler

Nüfus sayımı, belediye örgütlü yerleşme, D.İ.E., Nüfus Coğrafyası, Erzincan

Kaynakça

• Doğanay, H. 1997, Türkiye Beşerî Coğrafyası, M.E.B. Yay. No: 2982,Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi: 10, İstanbul.
• Özçağlar, A., 1996, Türkiye’nin İdarî Coğrafyası Bakımından Köy, Bucak, İlçe, İl ve Belde Kavramları Üzerine Düşünceler, Coğrafya Araştırmaları Dergisi,Sayı: 12, Ankara.
• Özçağlar, A., 1997, Türkiye’de Belediye Örgütlü Yerleşmeler (Kasabalar, Şehirler), Ekol Kitabevi, Ankara.
• Özgüç, N., 1984, Beşerî Coğrafya’da Veri Toplama ve Değerlendirme Yöntemleri (2. Baskı), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay. No: 2511, İstanbul.
• Özgür, E.M., 1998, Türkiye Nüfus Coğrafyası, GMC Basın-Yayın, Ankara.
• Tandoğan, A., 1998, Demografik Temel kavramlar ve Türkiye Nüfusu, Lega Kitabevi, Trabzon.
• Tümertekin, E., Özgüç, N., 1998, Beşerî Coğrafya (İnsan Kültür Mekan), Çantay Kitabevi, İstanbul.
• D.İ.E., 2002, Yayınlar ve Elektronik Hizmetler Kataloğu, D.İ.E. Yayınları, Ankara.
• D.İ.E., 1993, 1990 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri,D.İ.E. Yay., No: 1616, Ankara.
• D.İ.E., 1993, 1990 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri (İli: 24-Erzincan), D.İ.E. Yay., No: 1575, Ankara.
• D.İ.E., 2002, 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri (İl: 24-Erzincan), D.İ.E. Yay., No: 2625, Ankara.
• http://www.die.gov.tr/konularr/nufusDemog.html
• http://www.geocities.com/bilgityasa/yasa/1580-belediye_kanunu.html