AVRUPA BİRLİĞİ ÜYELİK ÖNCESİ DESTEK FONU’NUN (IPA*) KIRSAL KALKINMA BİLEŞENİ (IPARD**), TÜRKİYE’NİN DURUMU VE MUHTEMEL ETKİLERİ

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 21, 53 - 78, 12.09.2011

Muzaffer Bakırcı

Öz

Günümüzde “Kırsal Kalkınma” Dünyanın farklı alanlarında çeşitli amaçlarla
sıkça gündeme gelmeye devam etmektedir.
Avrupa Birliği (AB) kırsal alan kalkınması bakımından çeşitli faaliyetlerin
yürütüldüğü ve yeni yaklaşımların sıkça uygulama alanına taşındığı bir birlik
durumundadır. AB’de, kırsal alanların ve tarımsal üretim süreçlerinin bütüncül bir
yaklaşımla geliştirilmesi için genel bütçeden büyük oranlarda pay ayrılmaya devam
edilmektedir. Belirtilen amaca yönelik tahsis edilen mali kaynaklar ise çeşitli fonlar
yardımıyla üye ve aday ülkelerin kullanımına sunulmaktadır. Bu kapsamda 2007-2013
döneminde aday ülkelere, Üyelik Öncesi Destek Fonu’nun (IPA) Kırsal Kalkınma
Bileşeni (IPARD) vasıtasıyla destek sağlanacaktır.
Türkiye, kuruluşundan itibaren kırsal kalkınma olgusunun her dönem gündemde
olduğu bir ülke niteliğindedir. Ülkenin kırsal alan karakteri ve bu alanda yaşanan çok
sayıda ve karmaşık sorun, kırsal ve tarımsal kalkınmanın önemli bir politika sahası
olmasını kaçınılmaz kılmıştır.
Türkiye -Avrupa Birliği arasındaki idari ve politika alanlarındaki önemli
yapısal farklılıklar, adaylık süreciyle birlikte Türkiye’nin mevcut kırsal kalkınmaya
ilişkin yaklaşım ve uygulamalarında önemli değişimlerin yaşanacağına işaret
etmektedir.
Bu çalışmada; Avrupa Birliğinin üyelik öncesi mali destek fonları ve bu fonlar
kapsamında kırsal kalkınmanın yeri, Türkiye’nin üyelik öncesi kırsal kalkınma
fonlarına ilişkin mevcut durumu ve fonların uygulanması halinde ortaya çıkacak muhtemel sonuçlar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kırsal Kalkınma, Avrupa Birliği, Türkiye, Üyelik Öncesi Fonlar, IPA, IPARD

Kaynakça

• BAKIRCI M. 2006, “Avrupa Birliği Yeni Dönem Kırsal Kalkınma Politikası, Türkiye’nin Uyumu ve Yaratacağı Etkiler” Türk Coğrafya Kurumu, Türk Coğrafya Dergisi. Sayı: 47, İstanbul
• BAKIRCI M. 2007, “Türkiye’de Kırsal Kalkınma: Kavramlar-Politikalar-Uygulamalar” Nobel Yayıncılık. Ankara
• DPT 2000, Kırsal Kalkınma Özel İhtisas Komisyonu Raporu 8.Beşyıllık Kalkınma Planı Ankara
• DPT 2003, Türkiye Cumhuriyeti Ön Ulusal Kalkınma Planı (2004-2006) http://ekutup .dpt.gov.tr/plan/o-ukp.pdf. 15.11.2005
• DPT 2006, Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi. http://ekutup.dpt.gov.tr/haber /2006/02/UKKS. pdf. 07.02.2006
• EUROPA MEDIA 2006, EU Funding in Brief. A short Introduction to the Funding System of the European Union for the 2007-2013 Financial Period http://www.myeucenter.org/ download/fundopp/ finbrief.pdf
• EUROPEAN COMMISSION, 2007, Instrument for Pre-Accessıon Assistance (IPA) Multi- Annual http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2007/nov/miff_en.pdf 05.12.2007 Fınancial Framework (MIFF) for 2009-2011.
• EUROPEAN COMMISSION, 2007a, Commission Decision on a Multi- Annual Planing Document (MIPD) 2007-2009 for Turkey C(2007) 1835 of 30/04/2007 http://ec. europa.eu/ enlargement/index_en.htm. 20.11.2007
• EUROPEAN COMMISSION, 2007b, Instrument for Pre-Accession Assistance "IPA" http://ec.europa.eu/enlargement/financial_assistance/ipa/index_en.htm 05.02.2007
• EUROPEAN COMMISSION, 2007c, General Budget of the European Union for the Financial Year 2007 The Figures. http://europa.eu.int/comm/budget/library/ publications/budget- infig/Syntchif_ 2007_en.pdf. 27.01.2007
• EUROPEAN COUNCIL 2006a, Pre-Accession Agricultural Instrument (SAPARD) SCADPlus http://europa.eu.int/scadplus/leg/en/lvb/l60023.htm 30.01.2006
• EUROPEAN COUNCIL, 2006b, Establishing an Instrument for Pre-Accession Assistance (IPA). Council Regulation (EC) No 1085/2006. 17 July 2006. http://eur-lex.europa. eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/1_210/1_21020060731.en00820093.pdf 05.02.2007
• GÜLÇUBUK B. 2006, AB ve Türkiye’de Kırsal Yapı ve Kırsal Kalkınma www.wwf.org.tr/tr/docs/sunum_bulentgulcubuk.pdf 07.12.2006
• İKV 2006, Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası http://www.ikv. org.tr/pdfs/0b08abbf.pdf 07.12.2006
• TÜSİAD 2005, DTÖ ve AB’deki Gelişmeler Işığında 21. Yüzyılda Türkiye Tarımı. TÜSİAD Yayın No: T/2005-06/397. İstanbul