TÜRKİYE’DE KANOLA TARIMI

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 21, 159 - 172, 13.09.2011

Mehmet Tıraş

Öz

Kanola, 1960’lı yıllardan itibaren Türkiye’de önem kazanan yağlı
tohumlu bitkilerden biridir. Ekim alanlarında ve üretim miktarlarında yıldan yıla
önemli değişimler görülmektedir. 2006 yılında 53898 da. arazide Kanola ekimi
yapılmış ve bundan da 12641 ton ürün elde edilmiştir. Ekim alanlarının illere
göre dağılışına bakıldığında Adana ili 17800 da. ile ilk sırada gelmektedir.
Türkiye toplam ekim alanlarının (2006) % 33’ü ve toplam üretiminde % 32.2 si
Adana ilinden sağlanmıştır. Bu durumda da Çukurova’nın Kanola tarımına
uygun coğrafi özellikleri rol oynamaktadır. Ayrıca Kanola diğer ürünlerle
münavebeli olarak ekilebildiğinden ve ikinci ürün uygulamasına elverişli
olduğundan Çukurova’da tarımı yaygınlaşmaktadır. Buna ek olarak yörede
bitkisel yağ sanayinin de gelişmiş olması Kanola tarımına pazarlama yönünden
olumlu etkiler yapmaktadır. Kanola tohumlarından elde edilen yağ, yemeklik yağ
üretimi yanında biyodizel, biyoetanol üretiminde de değerlendirildiğinden
çiftçiler için önemli bir alternatif üretim ve potansiyel arz etmektedir. Bu
potansiyel iyi değerlendirildiğinde ülkenin enerji ihtiyacına da önemli katkılar
yapılabilecektir. Ancak gerek üretimde, gerekse pazarlamada sorunlar
bulunmaktadır. Sorunların başında da fiyatların maliyetlerin altında kalması,
teşviklerin ürün ekilmeden önce değil de ekildikten sonra belirlenmesi ve yağ
ithalatı gelmektedir. Bu çalışmada Türkiye Kanola tarımının ekim ve üretim
alanlarının bölgelere ve illere göre dağılımı ve üretilen ürünlerin
pazarlanmasında karşılaşılan sorunların ortaya konması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kanola, tarım, yağlı tohum, biyodizel, pazarlama

Kaynakça

• Algan, N., 1990, Kanola Tarımında Çeşit Sorunu ve Agroteknik Yöntemler. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Menemen, İzmir
• Algan, N., 1991, Çukurova Bölgesinde Kışlık II. Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Bazı Yemlik Kolza Çeşitlerinin Verim ve Diğer Bazı Özellikleri Üzerine Araştırmalar. I. Çukurova Tarım Kongresi. Adana
• Altın, R.,- Balcı, M., 1998. Ayçiçek Metil Ester Yakıtının Diesel Motorlarında Yakıt Olarak Kullanılması Üzerine Bir Araştırma Z.K.Ü. Karabük Teknik Eğitim Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı 1: s. 4-5 Zonguldak
• Atakişi, İ.K., 1991, Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayın No: 148, Ders Kitabı No: 10. Tekirdağ
• Doğanay, H., 1994. Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi K.Karabekir Eğitim Fakültesi. Erzurum
• Doğanay, H., 2007. Ziraat Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi K.Karabekir Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı. Erzurum
• Göney, S., 1979. Türkiye’de Ziraatın Coğrafi Esasları. İstanbul Üniversitesi Yay. No: 2600, Coğrafya Enstitüsü, Yayınları 11. İstanbul
• Koca, H., 2006. Türkiye Yerfıstığı Tarımı: İmkanlar Sorunlar. Doğu Coğrafya Dergisi Sayı: 16. s.9. Konya
• Süzer, S., 2001. Kanola Tarımı. Yayın No: 77-78. Edirne
• TÜİK. 1979-2006 Yılları Arası Kanola Tarımı Verileri. Ankara
• Ulusoy, Y.,2002. Dizel Motorlarda Biyodizel Kullanımının Teknik ve Ekonomik Olarak İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. Sayı:16. Bursa
• http// www. fao.org. 2006