DENİZLİ ŞEHRİNDE GECEKONDULAŞMANIN ÖNLENMESİ VE TOPLU KONUTLAR

Yıl 2010, Cilt: 15 Sayı: 23, 103 - 118, 14.09.2011

Hasan Kara

Öz

Denizli, Ege bölgesinin İzmir’den sonra en kalabalık ve gelişmiş
şehridir. Sanayileşme süreci hızla devam eden Denizli, kırsal kesimden,
ilçelerinden ve başka illerden göç almaktadır. 18 ilçesinden merkez nüfusu
20.000’i bulan hiçbir ilçesinin olmayışı, şehri sürekli bir cazibe merkezi haline
getirmektedir. Özellikle 1980 sonrası hızlanan göç olayı Denizli’yi sadece yatay
olarak genişletmekle kalmamış, beraberinde bir takım sorunları da getirmiştir.
Bunların başında alt yapı, eğitim, yol, sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve
hepsinden önemlisi ülkemizin birçok şehrinde görüldüğü üzere gecekondu sorunu
gelmektedir. Ankara karayolu boyunca ve özellikle kuzey doğuda bulunan tepelik
sahalarda hızlı yapılaşma olmuştur. Sevindik, Karşıyaka, Esentepe, Fatih,
Dokuzkavaklar mahalleleri ve Eskihisar plansız yapılaşma ve gecekonduların
yoğun olarak bulunduğu bölgelerdir.
21. yüzyılın modern şehir kavramına yakışmayan bu sağlıksız konutlar,
Denizli Belediyesi öncülüğünde “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamında ortadan
kaldırılmaya başlamıştır. Gecekondular kamulaştırılmakta ve karşılığında hak
sahiplerine konut yaptırılmaktadır. Böylece gecekondularda yaşayan vatandaşlar
yeni ve modern konutlara kavuşurken hem görüntü ve çevre kirliliği yok edilmekte
hem de belediyeye yeni kullanım alanları kazandırılmaktadır. Yeni projelerle
çalışmaların desteklenmesinin ve bütün gecekondular ortadan kaldırılıncaya
kadar sürdürülmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır. Gecekondulaşmayı
engelleyici çalışmaların da paralel olarak yürütülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Göç, Gecekondu, Nüfus, Coğrafya, Denizli, Türkiye

Kaynakça

• Akdemir, M. (1998) Gecekondu Islah Projeleri Uygulamaları ve Hazine Taşınmaz Malları İle İlişkileri, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• Arınç, K. (2006) Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri I Cilt Kıyı Bölgeleri, Mega Ofset, Erzurum.
• Aygören, T.-Gümüşcü, O.-Uğur, A. (2007) “Daimi İkametgâha Göre Türkiye İç Göçlerinde Denizli İlinin Yeri (1980–2000)”, Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih Ve Kültür Sempozyumu Bildiriler Kitabı I, Denizli, 326–342.
• DİE. (2002) 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Ekonomik ve Sosyal Nitelikleri 20-Denizli, DİE Basımevi, Ankara.
• Doğanay, H. (1994) Türkiye Beşeri Coğrafyası, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
• Ekni, S. (1995) Türkiye’de Kentleşme, Nüfus Dağılışı ve Etkileyen Faktörler Göç, Kent ve Gecekondu, Birsen Yayınevi, İstanbul.
• Erarı, F. (1999) “Göç ve Kentleşme Sürecinde Denizli”, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Denizli’de Sanayileşme ve Kentleşme Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Denizli, s.307–314.
• Erman, T. (2001) “The Politics of Squatter(Gecekondu) Studies in Turkey: The Changing Representations of Rural Migrant in the Academic Discourse” Urban Studies, Vol. 38, No:7, 983-1002.
• İnceoğlu, N. (1999) “Tarihsel Süreç İçinde Denizli Kentindeki Yapısal Değişiklikler- Kentleşmede Sürdürülebilirlik Politikaları”, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Denizli’de Sanayileşme ve Kentleşme Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Denizli, s.103–106.
• Mutluer, M. (2004) “Denizli Sanayi Performansının Küreselleşme ve Yeni Sanayi Odakları Açısından Değerlendirilmesi” Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt:2, Ankara, s.40–50.
• Mutluer, M. (2003) Uluslararası Göçler ve Türkiye (Kuramsal ve Ampirik Bir Alan Araştırması Denizli-Tavas) Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Özçağlar, A. (2004) “Coğrafi Bilimlerin Kentsel Ekonomi, Kentsel Yönetim, Bölgesel İktisat ve Bölge Planlama Yönünden Analizi” Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt:2, Ankara, s.94–101.
• Özgür, M. (1998) Türkiye Nüfus Coğrafyası, GMC Basın-Yayın Ltd. Şti., Ankara.
• Pilevne, T.B. (1999) “Sanayileşme ve Kentleşme Sürecindeki Denizli’de Çevre Sorunları” TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Denizli’de Sanayileşme ve Kentleşme Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Denizli, s.1-16.
• TOBB, (1988) Konut Sorunu, Toplu Konut Uygulama Sonuçları ve Son Zamanlardaki Gelişmeler, TOBB Yayın No:95, Ankara
• Torlak, S.E. (2007) “Migration Urbanization and Becoming Urbanized of Denizli” Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih Ve Kültür Sempozyumu Bildiriler Kitabı II, Denizli, 503–509.
• Tuna, N.-Günay, B.-Topaktaş, L.-Ülkenli, Z.K. (1996) Türkiye’de Toplu Konut Uygulamalarının Kentsel Gelişmeye Etkileri. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Yayını, Ankara.
• Tümertekin, E.-Özgüç, N. (1997) Beşeri Coğrafya, Çantay Kitabevi İstanbul.
• Yazıcı, H. (1995), “Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme Bayburt”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:30, s.189-218, İstanbul.
• Yazıcı, H.-Koca, K. (2007) Genel Coğrafya, Pegema Yayıncılık, Ankara.
• http://www.denizli.bel.tr, erişim tarihi: 07.04.2008.
• http://www.toki.gov.tr, erişim tarihi: 02.04.2008.
• http://www.tuik.gov.tr, erişim tarihi: 11.04.2008.