ADANA’DA ULAŞIM PROBLEMLERİNİN ŞEHİR COĞRAFYASI AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 28, 125 - 140, 09.01.2013

Ersin Kaya Sandal Mehmet Tıraş

Öz

İnsanın kendisinin, üretmiş olduğu mal ve hizmetlerin bir yerden başka bir
yere aktarılması olayına genel olarak ulaşım adı verilir. Geçmişten günümüze
artarak sürekli değişen sosyal ve ekonomik faktörlerin etkisi ile ulaşımın şekli,
hacmi ve kapsamı da oldukça genişlemiştir. Ulaşım alanındaki bu gelişme dünya
ölçeğinde olduğu gibi ülkelerin kendi içinde yerleşmeler arasında ve hatta
şehirlerde de kendisini göstermektedir. Özellikle sanayi ve buna bağlı olarak
ticaret alanındaki gelişmeler ülke içerisindeki ulaşımın yanında şehir içi ulaşım ağı
ve sistemlerini de etkilemeye devam etmektedir. Bugün Türkiye nüfusunun %76,3’ü
(56 222 356) il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Büyük ölçüde şehirsel nüfus
kapsamında değerlendirilen bu nüfusun şehir içindeki günlük hayatını devam
ettirebilmesi için ulaşım ağı ve sistemine ihtiyaç vardır. Bu ulaşım sistemi ile
üzerindeki yolcu ve mal hareketliliği ise genel olarak şehir içi ulaşımı ifade eder.
Ancak artan nüfus, araç sayısı, sanayi üretimi ve ticari yoğunluk şehir içi ulaşım
sistemlerinde yetersizliğe ve buna bağlı olarak ulaşım problemlerine yol
açmaktadır. Dünya ve Türkiye ölçeğinde birçok şehirde görülen ulaşımla ilgili
problemlerin Adana’da da var olduğu görünmektedir.
Adana şehrini kapsayan bu araştırmada şehirdeki ulaşımla ilgili
problemler, mekansal, çevresel ve sosyo-ekonomik gelişmelerle bağlantılı olarak
sürdürülebilir bir ulaşım alt yapısı ve politikası bağlamında halkın düşünceleri de
dikkate alınarak mekansal bir yaklaşımla, anket ve istatistik teknikler kullanılarak
incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre şehirde ulaşımla ilgili birçok problemin
var olduğu belirlenmiş ve çözüm için yapılması gerekenler ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Adana, Ulaşım, İstatistik Metotları, Coğrafya, Şehir

Kaynakça

• Aliağaoğlu, A. ve Uğur, A.(2010), Şehir Coğrafyası, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Bertolini, L., Le Clercq, F. and STRAATEMEİER, T.(2008), “Urban transportation planning in transition”, Transport Policy 15, pp. 69-72.
• Büyüköztürk, Ş.(2002), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi Elkitabı, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Castells, M.(1996), The Rise of the Network Society, Blackwell Publishers, Oxford, Madlen.
• Erginkaya, C. K.(2008), “Gittikçe Genişleyen Bir Kent: Adana”, Adana Kent Sorunları Sempozyumu/11,127-134, TMMOB, Adana.
• Güvercin,E., Seyran, Z., Güner, S., Selçuk, F.(2008), “Adana İli Tarım Topraklarının Amaç Dışı Kullanım Durumu”, Adana Kent Sorunları Sempozyumu/11,181-186, TMMOB, Adana.
• Kalaycı, Ş.(2005), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, BRC, Matbaacılık, Ankara
• Kara, H.(1989), “Cumhuriyete Kadar Çukurova Nüfusu”, Coğrafya Araştırmaları, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Cilt: 1, Sayı: 1, s.115-121.
• Keser, İ.(2008), “Adana’da Mekansal Ayrışma, Kentsel Büyüme ve Mahrum Bırakılmış Semtler”, Adana Kent Sorunları Sempozyumu/11,199-209,TMMOB, Adana.
• Muller, P.O.(2004), “Transportation and urban form. Stages in the spatial evolution of the American metropolis”, In: S. Hanson and G. Giuliano, Editors, The Geography of Urban Transportation (third ed), The Guilford Press, New York, pp. 86–112.
• Orer, M.(2008), “Adana Kent Bütününün Ulaşım Sorunları”, Adana Kent Sorunları Sempozyumu/11, 251-256,TMMOB, Adana.
• Özgüç, N.(1984), Beşeri Coğrafyada Veri Toplama ve Değerlendirme Yöntemleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2. baskı, İstanbul.
• Qureshi, I. A. and LU, H.(2007), “Urban Transport and Sustainable Transport Strategies: A Case Study of Karachi, Pakistan”, Tsınghua Scıence And Technology, Volume 12, Number 3, pp. 309-317.
• Sandal, E.K.(2009), “Kahramanmaraş’ta Ulaşım Problemleri ve Halkın Ulaşım Sistemine ve Problemlerine Bakışı”, Doğu Coğrafya Dergisi, Volum:14, Sayı:21, s.137-157.
• Storper, M.(1997), The Regional World. Territorial Development in a Global Economy, The Guilford Press, New York, London.
• Tümertekin, E.(1987), Ulaşım Coğrafyası, İst. Üniv. Yay. No. 2053, İst. Üniv. Coğ. Enst. Yay., 85, İstanbul.
• http://www.tuik.gov.tr. Son erişim 01.08.2011
• http://www.ekonomi.gov.tr Son erişim 01.08.2011
• http://www.expresgazete.com. Son erişim 01.08.2011