TÜRKİYE’NİN ULUSLARARASI KARDEŞ ŞEHİR İLİŞKİLERİNDE MEKÂNSAL DAĞILIŞ ÖZELLİKLERİ: POLİTİK VE COĞRAFİ ETKENLER

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 43, 73 - 92, 28.06.2020

Arda Bay , Vedat Çalışkan

https://doi.org/10.17295/ataunidcd.688558

Cited By: 2

Öz

İkinci Dünya Savaşı sonrasında ülkeler arasında barış ilişkilerine ve ortamına destek olması ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla ortaya çıkan kardeş şehir olgusu; günümüzde ulusal ve uluslararası ölçekte, yerel yönetimler ve toplumlar arasında çeşitli etkileşimlerin sağlanmasında önemli araçlardan biridir. Kardeş şehir olgusu ile ilk olarak 1950’lerin sonunda tanışan Türkiye’de belediyeler, günümüzde Dünya’nın çok çeşitli bölgelerindeki ülkelerde dağılış gösteren 1651 kardeş şehir ilişkisine ulaşmıştır. Kardeş şehir ilişkisine karar verilmesi ve anlaşmanın yürürlüğe girmesi süreçlerinde çok çeşitli faktörler etkili olabilmektedir. Bununla birlikte kardeş şehir anlaşmalarının coğrafi dağılış özellikleri incelendiğinde, coğrafi ve politik etkenlerin bu süreçlerde oldukça belirleyici olduğu açıkça tespit edilmektedir.
Araştırma ile Türkiye’deki belediyelerin uluslararası ölçekteki kardeş şehir ilişkileri analiz edilerek; kardeş şehir ilişkilerinin mekânsal bağlamı ve kardeş şehirlerin dağılış düzeninin belirlenmesi hedeflenmiştir. Böylece Türkiye belediyelerinin uluslararası kardeş şehir ilişki ağlarının ortaya konularak, bu süreçler üzerinde etkili olan faktörlerin açıklanmasına çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’deki belediyelerden uluslararası ölçekli kardeş şehir anlaşmasına sahip 160 belediyeye 45 sorudan oluşan anket ve belirlenen bazı belediyelere de mülakat uygulanmıştır. Elde edilen anket verileri SPSS programına aktarılarak, konuya açıklamaya yardımcı olacak grafik ve haritalar üretilmiştir.
Araştırma, Türkiye’nin belediyeler aracılığıyla Dünya’nın her kıtasında ve çeşitli bölgelerinde kardeş şehir bağlantılarına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye’nin kardeş şehir anlaşmaları daha çok Balkan ülkeleri ve komşu ülkelerde yoğunlaşmıştır. Türkiye’nin uluslararası kardeş şehir ilişkilerinde coğrafi yakınlık, kültürel benzerlik ve politik etkenler, Avrupa kıtasında özellikle Balkan ülkeleri, Asya kıtası ülkeleri ve komşu ülkeler ile imzalanan kardeş şehir anlaşmalarının çokluğunda açıkça izlenmektedir. Bununla birlikte, Türkiye’nin komşularından biri olan Ermenistan ile kardeş şehir ilişkisinin bulunmaması da politik faktörlerin etkisini açıkça göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kardeş Şehirler, , Belediyeler

Destekleyen Kurum

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

SDK-2018-1352

Teşekkür

Burada sunulan araştırma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi tarafından SDK-2018-1352 nolu araştırma projesi ile desteklenmiştir.

Kaynakça

• Referans1 Alanya Belediyesi “Mahdia-Tunus” (2019). https://www.alanya.bel.tr/S/683/MAHDIA-TUNUS (Son Erişim, 10.04.2019). Referans2 ALDA (2013). Creativity and Innovation In Town-Twinning Activities In Europe and Southeastern Europe Project Results. Europe for Citizens Programme. Referans3 Arı, K. (2003). Büyük mübadele Türkiye’ye zorunlu göç (1923-1925), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları. Referans4 Arpacı, I. (2013). Yerel Yönetimlerde Bir Anlayış ve Yönetim Modeli Olarak Milli Görüş: Refah Partisi’nden Ak Parti’ye İdeoloji ve Pratik. (Ed. Bulut, Yakup; Eren, Veysel; Karakaya, Sedat; Aydın, Abdullah), Ankara: Pegem Yayınları. Referans5 Bal, İ. (2006). 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası (3.Baskı). Ankara: Global Araştırmalar Merkezi. Referans6 Baycan-Levent, T., Gülümser Akgün, Aliye Ahu., & Kundak, S. (2010). Success Conditions for Urban Networks: Eurocities and Sister Cities. European Planning Studies.18(8), 1187-1206 Referans7 Bell-Souder, D., & Bredel, S. (2005). A Study of Sister City Relations. Professor Laurel Rasplica Rodd JPNS 490016, December 2005. Referans8 CEMR “The Future” (2018). http://www.twinning.org/en/page/the-future#.XAGYDWgzbIU (Erişim Tarihi: 30.11.2018). Referans9 Clarke, N. (2011). Globalising Care? Town Twinning in Britain Since 1945. Geoforum. (42),115-125. Referans10 Cross, B. (2010). Sister Cities and Economic Development: A New Zealand Perspective. Transylvanian Review Of Administrative Sciences. No. 30E. pp. 104-117. Referans11 Çavuş, M. (1985). Bulgaristan’dan Sesler. İstanbul: Yaylacık Matbaası. Referans12 Çolak, F. (2013). Bulgaristan Türklerinin Türkiye’ye Göç Hareketi (1950-1951). Tarih Okulu, 14, 113-145. Referans13 Demirtaş, B. (2016). “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Dış İlişkilerinin Analizi: Merkez-Çevre Etkileşimini Yeniden Düşünmek”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 13, Sayı 52, 2016, s. 151-173. Referans14 Demre Belediyesi “Demre Belediye Başkanlığı ile Rusya'nın Klintsi Şehri Arasında Kardeş Kent Protokolü İmzalandı” (2017). http://www.demre.gov.tr/demre-belediye-baskanligi-ile-rusyanin-klintsi-sehri-arasinda-kardes-kent-protokolu-imzalandi (Erişim Tarihi: 10.04.2019). Referans15 Denge “Nereden Buldunuz Bu Şehri” (2016). http://www.aydindenge.com.tr/siyaset/03/08/2016/nereden-buldunuz-bu-sehri(Erişim Tarihi: 11.04.2019). Referans16 Dişbudak, C., Akgün, G., & Balmumcu, Ö. (2012). Göçmenlerin Türkiye’de Yaşamaya Devam Etme Kararlarının Sosyo-Ekonomik Belirleyenleri: 1989 Bulgaristan Göçmenleri Örneği. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1-9. Referans17 Eren, H. (1993). Balkanlarda Türk ve Diğer Müslüman Toplumları ve Göç Olgusu, Balkanlar. İstanbul: Ortadoğu ve Balkan İncelemeleri Vakfı Yayınları. Referans18 Güleç, S. (2008). 1945-1980 Yılları Arasında Türkiye’de Refah Devleti. Yerel Siyaset, 27, 48-55. Referans19 Habervan “Aliağa'nın kardeş şehri Van, ülkesi Malavi” (2016). http://www.habervan.com/van-haber/aliaganin-kardes-sehri-van-ulkesi-malavi-h18216.html (Erişim Tarihi: 12.04.2019). Referans20 Halaçoğlu, A. (1995). Balkan Harbi Sırasında Rumeli’den Türk Göçleri (1912-1913). Ankara: Türk Tarh Kurumu Yayınları. Referans21 Kahramankazan Belediyesi “Kahramankazan, Karlov'un Memleketi Klintsi ile Kardeşliğe Talip” (2017). https://www.kahramankazan.bel.tr/details.asp?id=1245 (Erişim Tarihi: 10.04.2019) Referans22 Kinnicutt, S. (2014). Les Villes Jumelées: Finding Bowling Green a Francophone Sister City. A Capstone Experience/Thesis Project. Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Bachelor of Arts with Honors College Graduate Distinction at Western Kentucky University. Referans23 Kussendrager, N. (1988). Towns and Development, (2nd ed.). The Hague: Towns and Development Campaign. Referans24 LaFeber, W. (2002). America, Russia and the Cold War 1945-2002. New York: McGraw-Hill Higher Education. Referans25 Lloyd, B. T. (2010). Safe Sisters: limitations of Sister City Relationships for International Peace Building. University of Tasmania, School of Sociology and Social Work, Submitted in Fulfilment of The Requirements for The Degree of Doctor of Philosophy. Tasmania. Referans26 Mamak Havadis “Keçiören'in "Kardeş Şehir Protokolü"ne FETÖ Aracılık Etmişti” (2017). https://mamakhavadis.com/keciorenin-kardes-sehir-protokolune-feto-aracilik-etmisti (Erişim Tarihi: 12.04.2019). Referans27 Nureddin, A. (2011). Balkanlar’dan Türkiye’ye Göç ve Etkileri. Ankara: Çağla Yayıncılık. Referans28 Ogawa, A. (2012). Sister City As A Preservatıon Strategy. Graduate School of Architecture. Planning and Preservation Columbia University. Referans29 Oktay, T. (2014). Türkiye’deki Belediyelerin Türk Cumhuriyetleri ile Kardeş Şehir İlişkileri. Türk Dünyasında Yerel Yönetimlerin Sorunları, (Ed.: Deniz İşçioğlu). Ankara Nobel Yayın Dağıtım. Referans30 O’Toole, K. (2001). Kokusaika and Internationalisation: Australian and Japanese Sister City Type Relationships. Australian Journal of International Affairs. 55(3), 403-419. Referans31 Özden, M. S., ve Gündüz, S. (2017). Belediyeler İçin Uluslararası İş birlikler ve Kardeş Şehir Rehberi. Ankara: Türkiye Belediyeler Birliği. Referans32 Ramasamy, B.; Cremer, R.D. (1998). The Economic Role Of İnternational Sister-City Relationships Between New Zealand And Asia. Journal of The Asia Pacific Economy. 3(3),446-461. Referans33 Shils, E. (2002). Merkez-Çevre (Çev. Yusuf Ziya Çelikkaya). Türkiye Günlüğü Dergisi, Ankara. (70), 86-96. Referans34 Sister Cities International (SCI) (2006). Peace Through People: 50 Years of Global Citizenship. Published by Butler Books, P.O. Box 7311, Louisville, KY 40207. (Çevrimiçi, https://cld.bz/bookdata/xYV8P0r/basic-html/index.html#1, Erişim Tarihi: 28.11.2018). Referans35 Smith, D. H. (1990). Voluntary Inter-Cultural Exchange and Understanding Groups: The Roots of Success in U.S. Sister City Programs. International Journal of Comparative Sociology.31(3-4),177-192. Referans36 Süvari, Ö. (1994). Merkezi Yönetim, Yerel Yönetim ve Kamu Hizmetleri-2. Eğitim ve Toplum, Bahar, 59-64. Referans37 Şimşir, B. (1986). Bulgaristan Türkleri. Ankara: Bilgi Yayınevi. Referans38 Türkiye Belediyeler Birliği (2012). Kardeş Şehirler Uluslararası Belediye İş birlikleri ve Birliğimizin Rolü. Aralık. (776), Ankara. Referans39 Yıldırım, S. (2012). Balkan Savaşları ve Sonrasındaki Göçlerin Türkiye Nüfusuna Etkileri. CTAD, 8(16), 75-92. Referans40 Zelinsky, W. (1991). The Twinning of the World: Sister Cities in Geographic and Historical Perspective. Annals of the Association of American Geographers. 81(1), 1-31.