Examinitation of Outdoor Thermal Comfort Levels of Bilecik Center District

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 50, 57 - 63, 30.12.2023

Serpil Menteşe , Seda Koca

https://doi.org/10.5152/EGJ.2023.22024

Cited By: 1

Öz

The thermal comfort level in the outdoor environment is of great importance for human well-being and health. Especially with climate change and the increase in heat stress in cities, the importance of outdoor thermal comfort is gradually increasing. In cases where thermal comfort cannot be provided, people are faced with many problems (decrease in well-being, decrease in physical performance, and fatigue). In this study, it is aimed to examine the outdoor thermal comfort conditions in the central district of Bilecik. For this purpose, temperature, wind speed, and relative humidity data for the 1960–2021 observation period obtained from the Bilecik Meteorology Directorate are used. Physiological equivalent temperature index was preferred in order to determine the bioclimatic comfort properties in the central district of Bilecik. Rayman model is used to calculate monthly physiological equivalent temperature values in the study area. As a result of the physiological equivalent temperature index analysis, it is determined that thermal comfort varies throughout the year, and thermal comfort is at an optimal level only in May (20.1°C). It is determined that 8.4% of the year is comfortable in terms of bioclimatic. In seasonal averages, there is no season directly in the “comfortable” class. The closest seasons to the period that can be considered comfortable are the spring and autumn seasons.

Bilecik Merkez İlçesinin Dış Ortam Termal Konfor Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Dış ortamdaki termal konfor düzeyi insan refahı ve sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle iklim değişikliği ve şehirlerdeki sıcaklık stresinin artmasıyla birlikte dış ortam termal konforun önemi giderek artmaktadır. Termal konforun sağlanamadığı durumlarda, insan birçok olumsuzlukla (fiziksel performansta azalma, yorgunluk vb.) karşı karşıya kalmaktadır. Bu çalışmada, Bilecik merkez ilçesindeki dış ortam termal konfor şartlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla Bilecik Meteoroloji Müdürlüğü’nden temin edilen 1960–2021 rasat dönemindeki sıcaklık, rüzgar hızı ve nispi nem verileri kullanılmıştır. Bilecik merkez ilçesinde biyoklimatik konfor özelliklerini belirlemek amacıyla, meteorolojik parametrelerin yanı sıra insan enerjisindeki değişkenleri de dikkate almasından dolayı Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık-FES (Physiologically Equaivalent Temperature-PET) indisi tercih edilmiştir. Çalışma alanında aylık PET değerlerini hesaplayabilmek için Rayman modeli kullanılmıştır. PET indeksi analizi sonucunda termal konforun yıl içerisinde farklılık gösterdiği ve termal konforun yalnızca mayıs ayında (20,1 oC) optimal seviyede olduğu tespit edilmiştir. Yılın %8,4’lük diliminin biyoklimatik açıdan konforlu geçtiği belirlenmiştir. Çalışma alanında doğrudan “konforlu” sınıfında yer alan bir mevsim bulunmamaktadır. Konforlu sayılabilecek döneme en yakın mevsimleri ilkbahar ve sonbahar mevsimleri teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilecik merkez, fizyolojik eşdeğer sıcaklık indeksi, termal konfor

Kaynakça

• Bilecik Valiliği (2022, 16 Şubat). Bilecik Coğrafi Yapı. http: //www .bilecik.gov.tr/cografi-yapi adresinden edinilmiştir.
• Bulgan, E., & Yılmaz, S. (2017). Farklı kent dokularının yaz aylarında biyoklimatik konfora etkisi: Erzurum örneği. Journal of the Institute of Science and Technology, 7(4), 235–242.
• Chen, L., & Ng, E. (Ed.) (2012). Outdoor thermal comfort and outdoor activities: A review of research in the past decade. Cities, 29(2), 118–125. [CrossRef]
• Çağlak, S., Aydemir, K. P. K., & Kazancı, G. (2021). Kentleşmenin biyoklimatik konfor şartları üzerine etkileri; Bolu örneği. City Health Journal, 2(2), 47–55.
• Çalışkan, O., & Türkoğlu, N. (2012). Türkiye’nin biyoklimatik koşullarının analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10(2), 151–164. [CrossRef]
• Daneshvar, M. R. M., Bagherzadeh, A., & Tavousi, T. (2013). Assessment of bioclimatic comfort conditions based on Physiologically Equivalent Temperature (PET) using The Rayman Model in Iran. Open Geosciences, 5(1), 53–60. [CrossRef]
• Erkek, E., Başaran, N., Atun, R., Kalaycı, Ö., Lamba, H., Öner, A., Çabuk, S.N., Uyguçgil, H., & Ağaçsapan, B. (2020). Biyoklimatik konfor ve arazi kullanımı arasındaki ilişkinin CBS ve UA teknikleri kullanılarak incelenmesi: İzmir ili örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20, 174–188.
• Erlat, E. (2010). İklim sistemi ve iklim değişmeleri. Ege Üniversitesi Yayınları Edebiyat Fakültesi Yayın No: 155.
• Güçlü, Y. (2010). Sinop-Ordu kıyı kuşağında iklim konforu ve deniz turizmi mevsiminin iklim koşullarına göre belirlenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 15(23), 119–144.
• Güngör, S., & Polat, A. T. (2012). Bioklimatik konfor ve bioklimatik konfora sahip alanların coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla tespitinde kullanılan yöntemler üzerine bir araştırma. KSÜ mühendislik bilimleri dergisi, Özel Sayı, 8–13.
• Honjo, T. (2009). Thermal comfort in outdoor environment. Global Environmental Research, 13, 43–47.
• Höppe, P. (1999). The physiological equivalent temperature-a universal index for the biometeorological assessment of the thermal environment. International Journal of Biometeorology, 43(2), 71–75. [CrossRef]
• Ichim, P., & Sfîcă, L. (2020). The influence of urban climate on bioclimatic conditions in the city of Iași, Romania. Sustainability, 12(22), 9652. [CrossRef]
• Koçman, A. (1992). Ege ovalarında iklim koşullarının çevresel etkileri. Ege Coğrafya Dergisi, 6, 33–45.
• Lai,D., Guo,D., Hou, Y., Lin, C., & Chen, Q. (2014). Studies of outdoor thermal comfort in Northern China. Building and Environment, 77, 110–118. [CrossRef]
• Li, K., Xia, T., & Li, W. (2021). Evaluation of subjective feelings of outdoor thermal comfort in residential areas: A case study of wuhan. Buildings, 11(9), 389. [CrossRef]
• Makaremi, N., Jaffar, Z., Salleh, E., & Matzarakis, A. (2012). Study on outdoor thermal comfort in hot and humid context. ICUC8 – 8 th International Conference on Urban Climates, 6th -10th August 2012. Dublin Ireland: University College Dublin.
• Matzarakıs, A., & Mayer, H. (1996). Another kind of environmental stress: Thermal stress. Who Newsletter.
• Matzarakıs, A., Mayer, H., & Izıomon, M. G. (1999). Applications of a universal thermal index: Physiological Equivalent temperature. International Journal of Biometeorology, 43(2), 76–84. [CrossRef]
• Meteroloji Genel Müdürlüğü, (2022, 16 Şubat). Bilecik il ve ilçeler istatistiği. https:// mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=BILECIK adresinden edinilmiştir.
• Oliveira, S., & Andrade, H. (2007). An initial assessment of the bioclimatic comfort in an outdoor public space in Lisbon. International Journal of Biometeorology, 52(1), 69–84. [CrossRef]
• Özgür, E. M. (1990). Bilecik coğrafyası [Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı].
• Öztürk, S., & Kadak, M. K. (2018). Kastamonu-Çatalzeytin ve çevresinin iklim konforu şartlarının ekoturizm aktiviteleri yönünden incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 12–21.
• Özyavuz, M., Karakaya Aytin, B., & Ertin, D. C. (2018). Analysis of bioclimatic comfort of Tekirdağ (Turkey) province with Geographical Information System. Journal of Environmental Protection and Ecology, 19(1), 407–416.
• Şahingöz, M., Topay, M., & Berberoğlu, S. (2014). Seyhan Havzası biyoiklimsel konfor yapısının coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla belirlenmesi. 5. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu (Uzal-Cbs 2014). İstanbul. 14-17 Ekim 2014.
• Şensoy, S., Türkoğlu, N., Çiçek, İ., & Matzarakis, A. (2020). Antalya’nın termal konfor özellikleri, iklim model verileri kullanılarak gelecek projeksiyonları ve turizme etkileri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 18(2), 124–160.
• Şensoy, S., Türkoğlu, N., Çiçek, İ., & Ünaldı, Ü. E. (2018). Antalya’da hesaplanan ve algılanan termal konforun turizm açısından incelenmesi. Tücaum 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu. Ankara. 3-6 Ekim 2018.
• Tağıl, Ş., & Ersayın, K. (2015). Balıkesir ilinde dış ortam termal konfor değerlendirmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 746–755.
• Topay, M., & Yılmaz, B. (2004). Biyoklimatik konfora sahip alanların belirlenmesinde CBS’den yararlanma olanakları: Muğla ili örneği. Proceedings of the 3th GIS days in Turkey (pp. 425–434).
• Toy, S. (2010). Biyoklimatik Konfor Değerleri Bakımından Doğu Anadolu Bölgesi Rekreasyonel Alanlarının İncelenmesi (Doktora Tezi, Tez No: 274669 Danışman: Doç. Dr. Sevgi Yılmaz). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı.
• Toy, S., & Çağlak, S. (2018). İnsan Biyoklimatik Konfor Şartları Üzerine Kentsel Alanların Etkisi ve Erzurum Kenti Örneği. ISUEP2018 Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değiş im/Dönüşüm/Özgünlük. 28-30 Haziran 2018. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Toy, S., & Yılmaz, S. (2009). Peyzaj tasarımında biyoklimatik konfor ve yaşam mekanları için önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(1), 133–139.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2022). https ://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p= Adres e-Day ali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2021-45500. Erişim tarihi: 22.03.2022.
• Walls, W., Parker, N., & Walliss, J. (2015). Designing with thermal comfort indices in outdoor sites R. H. Crawford & A. Stephan (Eds.). Living and Learning: Research for a Better Built Environment: 49th International Conference of the Architectural Science Association (pp.1117–1128).
• Yiğit, A. (2015). Bilecik tarihine coğrafyanın etkisi. Uluslararası Tarihte ve Günümüzde Bilecik ve Çevresi Sempozyumu. https ://docplayer.biz.tr/ 62204509-Uluslararasi-targhte- ve-gunumuz de-sempozyumuinternation al-sy mposi um-bilecik -and- its-s urrounding -in-the-pastand-tod ay.html
• Yılmaz, C. (2005). Temel ve güncel klimatoloji. Samsun.
• Zhou, Z., Chen, H., Deng, Q., & Mochida, A. (2013). A field study of thermal comfort in outdoor and semi-outdoor environments in a humid subtropical climate city. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 12(1), 73–79. [CrossRef]