ÖTEKİ BEN (ДВОЙНИК) ADLI UZUN ÖYKÜSÜNDEN KARAMAZOV KARDEŞLER (БРАТЬЯ КАРАМАЗОВЫ) ROMANINA DOSTOYEVSKİ’NİN SANATINDA ÖTEKİLEŞME SORUNSALI

Yıl 2019, Sayı: 63, 593 - 605, 27.12.2019

Rahman Özdemir

Öz

Ötekileşme sorununun
insanın varoluşuyla yakından bir münasebete sahip olması ve öteki ben yapısının
bir gizem teşkil etmesi pek çok yazarın bu konuya yönelmesine neden olmuştur.
Dünya edebiyatında yer edinmiş ve klasikler arasında ilk akla gelen isimlerden
biri olan Dostoyevski de sanatsal yaratıcılığının başından sonuna kadar ötekileşmeyi
eserleri dâhilinde ele almıştır. Dostoyevski’nin “Öteki ben” (Двойник) adlı uzun öyküsü “ötekileşme”
sorunsalının en belirgin şekilde ele alındığı ilk eseridir. Eserin ana
kahramanı Golyadkin, Dostoyevski’nin sanat yaşamı sürecinde farklı kimliklere
bürünmüş, çeşitli konumlarda yer almış, Dostoyevski’nin diğer roman
kahramanları arasında bazen mitolojik, bazen poetik, bazen de psikolojik bir
“öteki ben” olarak varlığını sürdürmüştür. Bu bağlamda çalışmamızda
Dostoyevski’nin “Öteki ben” (Двойник)
eserinde yer alan Golyadkin’in “Karamazov Kardeşler” (Братья
Карамазовы) romanında İvan olarak yer almasının
evrimsel gelişimine dair bir yorum getirilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Ötekileşme, Dostoyevski, Karamazov Kardeşler

Kaynakça

• Annenski, İnnokenti. (1979). Knigi Otrajeniy, Moskva: İzdatelstvo Nauka.Baçinin, V.A., (2001). Dostoyevskiy: Metafizika Prestupleniya (hudojestvennaya fenomenologiya russkogo protomoderna), Sankt-Peterburg: İzdatelstvo S. Peterburgskogo universiteta. Besperstıh, A.P. (2016). Aforizmı, Tsitatı, Vıskazıvaniya F. M. Dostoyevskogo, Minsk: İzdatelstvo Çetıre Çetverti.Çirkov, N.M. (1967). O Stile Dostoyevskogo –Problematika,İdei, Obrazı-, Moskva: İzdatelstvo Nauka. Dostoyevskiy, F. M. (1976/1), Bratya Karamazovı Knigi XI-XII, Epilog, Rukopisnıe redaktsii Tom pyatnatsatıy, Leningrad: İzdatelstvo Nauka.Dostoyevskiy, F.M. (1976/2), Bratya Karamazovı Knigi I-X, Tom çetırnadtsatıy, Leningrad: İzdatelstvo Nauka.Dostoyevskiy, F. M. (1988), Pisma 1878-1881// kniga pervaya-tom tridtsatıy, Leningrad: İzdatelstvo Nauka.Kiyko, K.İ. (1976). İz İstorii Sozdaniya “Bratya Karamazovıh” (İvan i Smerdyakov)//Materialı i issledovaniya 2, Leningrad: İzdatelstvo Nauka.Lotman, Y.M. (1977). O Russkoy Literature Stati i İssledovaniya (1958-1993), Sankt-Peterburg: İzdatelstvo iskusstvo SPB.Pumpyanski, L.V. (2000). Dostoyevskiy i Antiçnost, Moskva: İzdatelstvo Yazıki i Russkoy Kulturı.Salvestroni, Simonetta. (2001). Bibleyskiy i Svyatooteçeskie İstoçniki Romanov Dostoyevskogo, Sankt-Peterburg: İzdatelstvo Akademiçeskiy proekt.Schmid, Wolf. (1998). Proza Kak Poeziya Puşkin, Dostoyevskiy, Çehov Avangard, Sankt- Peterburg: İzdatelstvo İnapress. Serman, İ.Z. (1997). Dostoyevskiy i Gete//Materialı i İssledovaniya 14, Sankt-Peterburg: İzdatelstvo Nauka.Şteynberg, A.Z. (1980). Sistema Svobodı Dostoyevskogo, Berlin: İzdatelstvo Skifı.