"Agnes" Romanı ve Filminde Medyalararasılık

Yıl 2020, Sayı: 64, 337 - 353, 26.06.2020

Emre Bekir Güven

Öz

Edebiyat ve film (sinema) hem birer disiplin, hem de birer medya olarak birbirlerini karşılıklı olarak desteklemektedirler. Ortaya çıktığı 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başından itibaren filmin, en büyük destekçisi edebiyat olmuştur. Edebiyat, binlerce yıllık birikimiyle filmi desteklemiş ve ona hazır materyal sunmuştur. Almanca edebiyatın (Almanca: deutschsprachige Literatur) ve İsviçre edebiyatının temsilcilerinden Peter Stamm’ın 1998 yılında yayımlanan postmodern romanı Agnes, yönetmen Johannes Schmid tarafından 2016 yılında aynı adla sinemaya uyarlanmıştır. Bu çalışma ile Agnes romanı ile filmi arasındaki disiplinlerarası, medyalararası ilişkilerin yanı sıra çatıştıkları noktalar, teknik ve tematik farklılıklar incelenecektir. “Giriş” bölümünde disiplinlerarasılık, medyalararasılık, postmodern roman ve filme dair genel bilgilendirme sunulacak; daha sonra iki kısa bölüm halinde roman ve filme dair bilgiler verilecek ve son olarak “Medyalararası İlişkiler” bölümünde söz konusu roman ve filme dair medyalararası öğeler irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Peter Stamm, Agnes, Medyalararasılık, Roman, Film

Kaynakça

• Albersmeier, Franz-Joseph. (1989). Literaturverfilmungen. Frankfurt/Main: Suhrkamp Verlag.
• Albersmeier, Franz-Joseph. (2018). Texte zur Theorie des Films. Ditzingen: RECLAMS UNIVERSAL-BIBLIOTHEK.
• Best, Steven; Kellner, Douglas. (2016), Postmodern Teori. Mehmet Küçük (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları (Orijinali 1991’de yayımlanmıştır).
• Deutsche Welle, 100 Must-Reads, www.dw.com, (25.12.2019).
• Dörr, Volker C.; Kurwinkel, Tobias. (2014). Intertextualität Intermedialität Transmedialität. Würzburg: Verlag Königshausen & Neumann GmbH.
• Eichenbaum, Boris. (1965). Aufsätze zur Theorie und Geschichte der Literatur. Frankfurt/Main: Suhrkamp Verlag.
• Frisch, Max. (1991). Homo Faber. Frankfurt a. M.: Suhrkamp Verlag.
• Hill, Val. (2006). Postmodernizm ve Sinema, Stuart Sim (Ed.), Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü (ss. 121-132) içinde. Ankara: ebabil Yayıncılık.
• IMDb, Agnes (2016), www.imdb.com, (10.01.2020).
• Kalıpçı, Muge. (2016). “Metinlerarasılık Kapsamında G.O.R.A. ve A.R.O.G. Filmlerinin İncelenmesi”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. Sayı: 7, s. 69-80.
• Kayaoğlu, Ersel. (2016). Edebiyat ve Film. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Lieblingsfilm GmbH (Yapımcı), Lämmermann, N. – Schmid, J. (Senarist), Schmid, J. (Yönetmen). (2015). Agnes [Film]. Almanya: Lieblingsfilm GmbH.
• Monaco, James. (2002). Bir Film Nasıl Okunur?. Ertan Yılmaz (Çev.). İstanbul: Oğlak Yayınları (Orijinali 1977’de yayımlanmıştır).
• Nesselhauf, Jonas. (2015). „The Same Old Song“. Blood Simple zwischen Spielfilm und postmodernem Filmspiel, Dominik Schmitt-Stephanie Blum (Eds.), Das postmoderne Kino der Coen Brothers (ss. 13-22) içinde. Würzburg: Königshausen & Neumann.
• Paech, Joachim. (1997). Literatur und Film. Stuttgart: Verlag J.B. Metzler.
• Rajewsky, Irina O. (2002). Intermedialität. Tübingen und Basel: A. Franke Verlag.
• Sarı, Ahmet. (2014). Edebiyat Nefreti. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Stamm, Peter. (2017). Agnes (26. Auflage). Frankfurt am Main: FISCHER Taschenbuch.
• Stamm, Peter. (1998). Agnes Audible Hörbuch [Christian Brückner]. Berlin: parlando Verlag.
• Uyanık, Gürsel. (2011). Peter Stamm’ın Agnes Adlı Romanında Üstkurmaca ve Metinlerarası İlişkiler. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Yaren, Özgür. (2016). Sinemada Anlatı Kuramı, Zeynep Özarslan (Ed.), Sinema Kuramları 2 (ss. 167-192) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı. (2019). Ulusal Tez Merkezi. tez.yok.gov.tr.