POST-ENDÜSTRİYEL ÇAĞDA ENDÜSTRİYEL SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI

Yıl 2021, Sayı: 66, 201 - 220, 24.06.2021

Buğra Yıldırım Cengiz Kılıç

Öz

Endüstrileşen toplumla birlikte pek çok sosyal sorun ortaya çıkmış ve endüstriyel sosyal hizmet uygulamalarına duyulan ihtiyaç anlaşılmıştır. Sosyal hizmet endüstri devriminin içine doğmuş bir disiplin olarak dönemin özelliklerinden oldukça etkilenmiştir çünkü endüstri devrimi alışılageldik insan yaşamını ters yüz etmiştir. Endüstriyel sosyal hizmet; meslekte değişimin en son noktasındadır. Sıkıntıları olan bireylere, ailelerin sorunlarına ya da yeni oluşan bu sanayi toplumundan kaynaklı sorunlara yardım etmek için birçok fırsata sahiptir. İçinde bulunduğumuz çağ bilgiye hızla erişimin kolaylaştığı post-endüstriyel bir çağdır. Sosyal hizmetin tüm uygulama alanlarında olduğu gibi endüstriyel sosyal hizmet uygulamasında da bir paradigma değişimine ihtiyaç vardır ve ilgilendiği konuları etraflıca gözden geçirmenin önemli olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Dolayısıyla bu çalışma; post-endüstriyel çağda endüstriyel sosyal hizmet uygulamasında ele alınabilecek konuları ve endüstriyel sosyal hizmet uzmanının rollerini tartışma amacı taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Endüstri devrimi, sosyal sorunlar, endüstriyel sosyal hizmet uygulamala-rı, endüstriyel sosyal hizmet uzmanı.

Industrial Social Work Practices in the Post-Industrial Age

Öz

With the industrialized society, many social problems emerged, and the need for industrial social work practices was understood. As a discipline born into the industrial revolution, social work was considerably affected by the characteristics of the period because the industrial revolution reversed the usual human life. Industrial social work is at the utmost point of change in the profession. It has many opportunities to help individuals with troubles, the problems of families, or the problems arising from this nascent industrial society. The current age is a post-industrial age in which rapid access to information is easy. As in all application areas of social work, there is a need for a paradigm shift in industrial social work practice, and it would not be wrong to say that it is important to thoroughly review the issues it deals with. Therefore, this study aims to discuss the issues that can be addressed in industrial social work practice in the post-industrial age and the roles of the industrial social worker.

Anahtar Kelimeler

Industrial revolution, social problems, industrial social work practices, industrial social worker.

Kaynakça

• Akıl, H. (2015). “Göçmen İşçilerin Çalışma Koşulları”. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 6/21, 12-17.
• Alçin, S. (2016). “Üretim İçin Yeni Bir İzlek: Sanayi 4.0”. Journal of Life Economics, 3/2, 19-30.
• Alpaslan, S. ve Kutanis, R. (2007). “Sanayi ve Bilgi Toplumu Yönetim Metaforlarının Karşılaştırılması”. Akademik İncelemeler Dergisi, 2/2, 49-71.
• Altun, F. (2019). İşyerinde Sosyal Hizmet Uygulamalarının Çalışanların İş Tatminine ve Örgütsel Bağlılığına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydın, M.Z. (2008). “Kuşaklar Arası Çatışma Mı? Uyum Mu?”. Anadolu Gençlik Dergisi, (100), 10-20.
• Bakalinsky, R. (1980). “People vs. Profits: Social Work in Industry”. Social Work, 25/6, 471-475.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi (Birinci baskı). İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Bayraktaroğlu, S., Özdemir, Y., Aras, M. ve Özdemir, S. (2015). “Mavi Yakalı Çalışanlar: Neden Akademik Çalışmalar İçin Cazip Bir Örneklem Değil?”. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17/3, 141-157.
• Baysal, A.C. (1993). Çalışma Yaşamında İnsan. İstanbul: İşletme Fakültesi Yayınları.
• Bingöl. D. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Arıkan Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Cheeran, M.T., Joseph, G. ve Renjith, T.A. (2015). Scope of Social Work Profession in Industrial Establishment. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 4/8, 315-326.
• Cılga, İ. (2009). “Sosyal Dışlanmanın Dinamiği, Bilimin, Mesleğin Dışlanması ve Öngörüler”. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20/2, 7-26. Cılga, İ. (2004). Bilim ve Meslek Olarak Türkiye’de Sosyal Hizmet. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu.
• Demirbilek, S. (2009). Sosyal Politika Bağlamında: Sosyal Hizmet. İzmir: Do-kuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Demirgil, Z. ve Mücevher, M.H. (2017). “Meslek Yüksekokullarında Presen-teeısm: İdari ve Akademik Personel Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9/21, 237-253.
• Demirkaya, H. (2006/1). “Tarım Toplumundan Bilgi Toplumuna İnsan Kaynakları Yönetiminde Değişim”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (27), 1-23.
• Demirkaya, H. (2006/2). “İnsan Kaynakları Bölümünün Organizasyonu”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12/2, 1-21.
• EBSO/EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI, (Ekim 2015). Sanayi 4.0. 12 Şubat 2021 tarihinde http://www.ebso.org.tr/ebsomedia/documents/sanayi-40_88510761.pdf web adresinden erişildi.
• Erbay, E. (2008). Çocuk İşçi Olmak: Çocuk İşçiliğine Retrospektif Bir Bakış. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
• Erbay, E. (2013). “Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Büyük Resmi”. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24/1, 157-168.
• Erdayı, A.U. (2012). “Beyaz Yakalıların Tanımlanması Üzerine”. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14/3, 65-80.
• Ertuğrul, İ. ve Deniz, G. (2018). “4.0 Dünyası: Pazarlama 4.0 ve Endüstri 4.0”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7/1, 158-170.
• Seyyar, A. ve Genç, Y. (2010). Sosyal Hizmet Terimleri: Ansiklopedik Sosyal Pedagojik Çalışma Sözlüğü. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Görgün-Baran, A. ve Alpaydın, M.Ö. (2020). “A Qualitative Study on Skills of Elders to Use Digital Technology Products from Digital Divide Perspective”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 13/2, 107-122.
• Görgün-Baran, A. (2019). “Kuşaklararası Bilgi Transferindeki Değişimler: Yaşlılar ile Gençler Arasındaki Dijital Bölünme”. İçinde: V. Kalınkara ve İ. Sarı (Eds.)., 10. Ulusal Yaşlılık Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 104-112). Denizli: Yaşlı Sorunları Araştırma Derneği.
• Gül, H., Yalçınoğlu, N. ve Atlı, Z.C. (2014). “Türkiye'de Çalışma Yaşamında Kadının Konumu ve Sorunları”. TAF Preventive Medicine Bulletin, 13/2, 169-176. Iversen, R. R. (1998). “Occupational Social Work for the 21st Century”. So-cial Work, 43/6, 551-566.
• İş Kanunu. (2003). İş Kanunu. 13 Şubat 2021 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf web adresin-den erişildi.
• Kayıkçı, D. (2002). “Türk Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi Çalışma Alanında Gözlemlenen Başlıca Sorunlar”. İktisat Dergisi, 421- 428.
• Leymann, H. (1990). “Mobbing and Psychological Terror at Workplaces”. Violence & Victims, 5/2, 119-126.
• Mahiroğulları, A. (2005). “Endüstri Devrimi Sonrasında Emeğin İstismarını Belgeleyen İki Eser: Germinal ve Dokumacılar”. Sosyoloji Konferansları, (32), 41-53.
• Marx, K. (2004). Kapital. Alaattin Bilgi (Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
• Maslach, C. ve Jackson, S.E. (1981). “The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of Organizational Behavior, 2/2, 99-113.
• Mutlu, D. (2000). Toplam Kalite Yönetimi ve İnsan Kaynakları Uygulamalarına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Önür, H. (2013). Toplumsal Eşitsizlik ve Eğitim. İstanbul: Eğitim Yayınevi.
• Özdemir, S.M. (2011). “Toplumsal Değişme ve Küreselleşme Bağlamında Eğitim ve Eğitim Programları: Kavramsal Bir Çözümleme”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12/1, 85-110.
• Özen, S. (1993). “Sosyolojide Bir Alan: Sağlık Sosyolojisi ve Sağlık-Toplumsal Yapı İlişkileri”. Sosyoloji Dergisi, (4), 73-88.
• Özgökçeler, S. (2006). Sosyal Dışlanma Sorunsalı ve Engellilerin Sosyal Politikası Bağlamında Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Özkan, G.S. ve Özkan, B. (2010). “Kadın Çalışanlara Yönelik Ücret Ayrımcı-lığı ve Kadın Ücretlerinin Belirleyicilerine Yönelik Bir Araştır-ma”. Çalışma ve Toplum, 1/24, 91-104. Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Saithep, R. (2008). A Survey of Motivational Factors of White Collar and Blue Collar Employees at Mattel Bangkok Limited. A Unpublished Master’s Project, Srinakharinwirot University, Thailand.
• Skidmore, R.A., Balsam, D. ve Jones, O.F. (1974). “Social Work Practice in Industry”. Social Work, 19/3, 280-286.
• Solmaz, U. (2019). Çalışanların İş ve Aile Hayatı Sorunlarına İşyeri Sosyal Hizmeti Perspektifinden Bir Bakış: Istanbul’da Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Soylu, A. (2018). “Endüstri 4.0 ve Girişimcilikte Yeni Yaklaşımlar”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 43-57.
• Syme, L.S. ve Berkman, L.F. (1986). “Social Class, Susceptibility, and Sickness”. The Sociology of Health and Illness, 2/1, 28-34.
• Şahin, B. (2009). Çocuk İşçilerin Korunması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şemin, R. (1975). Okulda Basarısızlık: Sosyo-Kültürel Açıdan Şanssız Çocuklar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Şen, M. (2018). “Türkiye’de Engellilere Yönelik İstihdam Politikaları: Sorun-lar ve Öneriler”. Sosyal Güvenlik Dergisi, 8/2, 129-152.
• Şenel, B. (2012). “Devamsızlık Nedenleri ve Maliyetlerinin Araştırılması”. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (3), 1-17.
• Tiyek, R. ve Balkan, E. (2020). “Sosyal Hizmet İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi: Kırklareli’nde Bir Araştırma”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7/10, 32-42.
• Tufan, B. (1994). Göçmen İşçilerde İş Kazaları: Almanya’da İş Kazası Ge-çirmiş Türkiye’ye Dönen İşçilerin Sosyal Psikolojik Özellikleri. Ankara: Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü Yayını.
• Yazıcı, E. (2010). Dönüşen İş Kültürü: İlkçağdan Sanayi Ötesi Topluma (Birinci baskı). Ankara: A-Kitap Yayınları.