TUNA’NIN SÖNMEYEN KANDİLLERİ - V: SİLİSTRE

Yıl 2021, Sayı: 66, 399 - 427, 24.06.2021

Rıdvan Canım

Öz

Silistre, Kuzey Bulgaristan’da, Tuna nehri sahillerinde kurulmuş, tarih boyunca çeşitli kavimlere ev sahipliği yapmış ve önemini her devirde korumuş eski bir şehirdir. Dobruca bölgesinin tarihi şehri Silistre’nin kapıları Osmanlılara ilk kez 14. yüzyılda açılmıştır. Türkler bu şirin Rumeli şehrini inşa ettikleri sivil ve askeri yapılarla tezyin etmişler ve buraya Osmanlı şehir kimliği kazandırmışlardır. Özellikle 16 ve 17. Yüzyıllarda kozmopolit kültürel yapısıyla dikkat çeken Silistre, cami ve mescitleri, hanları, hamamları, kervansarayları, çeşmeleri, medreseleri ile her devirde seyyahların ilgisini çekmiştir. Onun topraklarının bereketi yetiştirdiği edebi şahsiyetlerden anlaşılmaktadır. Ne var ki tarihte her güzel şehrin kaderinde savaşlar vardır ve Silistre’nin kaderini de şüphesiz en çok Kırım Harbi ile “93 Harbi” olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı belirlemiştir. 1877-1878 Savaşı sonrasında Osmanlılar Silistre şehrini kaybetmiş olsalar da bu şanlı vatan parçası, Türklerin hatıralarında daima yaşayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Silistre, Tuna, Dobruca, Silistra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı.

The Non-Extinguishing Oil Lamps of Danube-V: Silistra

Öz

Silistre is an old city in Northern Bulgaria, founded on the banks of the Danube river, hosted various tribes throughout history. The gates of Silistra, the historical city of Dobruja region, were opened to the Ottomans for the first time in the 14th century. The Turks decorated this cute city of Rumelia with the civil and military buildings they built and gave it an Ottoman city identity. Silistre attracted the attention of travelers in all ages with its mosques and masjids, inns, baths, caravanserais, fountains and madrasas that are mostly built in 16th and 17th centuries. The literary figures are indications of its fertile lands and abundance. However, there are wars in the fate of every beautiful city in history, and Silistre's destiny was undoubtedly determined by the Crimean War and the Ottoman-Russian War of 1877-1878, known as the "93 War". Although the Ottomans lost the city of Silistre after the War of 1877-1878, this glorious piece of homeland will always live in the memories of the Turks.

Anahtar Kelimeler

Silistre, Danube, Dobruja, Silistra, 1877-1878 Ottoman-Russian War.

Kaynakça

• Çeltik, Halil; Rumeli Şairlerinin Şiir Dünyası. Kurgan-Edebiyat. Ankara 2013.s.124.
• Ayverdi, Ekrem Hakkı; Avrupa’da Osmanlı Mimari Eserleri IV. Bulgaristan-Yunanistan-Arnavutluk. İstanbul Fetih Cemiyeti Yay. İstanbul 1982. s.89-96.
• Ayhan, Aydın; Rumeli ve Akdeniz Adalarında Türk Varlığı. UKID ve TIKA Yay. 1.Baskı, İstanbul 2013. s.408-413.
• Kiel, Machiel; TDVİA. Silistre Madd. İstanbul 2009, C.37, s.202-205.
• Mehmed Zıllîoğlu Evliya Çelebi; Evliya Çelebi Seyahatnamesi. Haz. Tevfik Temelkuran, Necati Aktaş, Mümin Çevik. Üçdal Neşriyat, İstanbul 1976. C.3-4, s.945-956.
• Komisyon: Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. Ankara 1988. s.489, s.204.
• Köç, Ahmet; 1828-1829 Rus İşgali Sonrasında Silistre Vakıflarının Vaziyeti. Vakıflar Dergisi, Sayı: 43, s.59-72. Ankara, Haziran 2015.
• İsen, Mustafa, Reyhan İsen, A. E. Kireççi; Balkanlar'da Türk Çocuk Şiiri. İstanbul 2008, Varlık Yay. s.266.
• http://www.biyografya.com/ biyografi/14224 [Erişim Tarihi: 07.02.2018].
• Yenisoy, Süleyman Hayriye; Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Bulgaristan. C. 8. Ankara 1997, .226, s.324.
• Kılıç, Filiz, Tuncay Bülbül (2007). "Bulgaristan Doğumlu Divan Şairle-ri". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. S. 43. 49-66.
• Osman Nuri Peremeci; Tuna Boyu Tarihi. Resimli Ay Matbaası. İstanbul 1942. s.145-146.
• Bülbül, Tuncay; http://teis.yesevi.edu.tr; (Hzl.) Kurnaz, Cemal, Mustafa Tatcı; Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Bizim Büro Yay. Ankara 2001.
• Tuğlacı, Pars; Osmanlı Şehirleri. Milliyet Yay. İstanbul 1985. s.392-393.
• İsen, Mustafa-Tuba Durmuş; Kemal Pınarcı. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kemal-bunarciev.
• Selçuk, Hava; Ziştovi ve Yaş Antlaşması Arasında Tuna Kıyısında Bir Osmanlı Kenti: Silistre (1791-1793). Turkish Studies. Sayı: 8/5, 2013, Ankara 2013, İlkbahar. s.645-674.
• İbrahimgil, M.Zeki; Hamza Keleş; Bulgaristan’da Osmanlı Dönemi Vakıf Eserleri Envanteri. DİB Yay. 1.Baskı. İstanbul 2016. Cilt.2, s.771-812.
• Mercan, Mehmet; “Sultan Abdülmecid’in Rumeli Gezisi Hakkında Bazı Tespitler”, Tarih İncelemeleri Dergisi XXIV, s. 92.
• Özcan, Abdülkadir; II.Mahmud’un Memleket Gezileri. Bekir Kütükoğlu’na Armağan. İÜ. Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırmaları Merkezi. İstanbul 1991, s.375.