ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE BİLİŞSEL ESNEKLİK VE İYİ OLUŞ (PERMA) ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR YAPISAL EŞİTLİK MODELEMESİ

Yıl 2021, Sayı: 67, 346 - 362, 01.12.2021

Mehmet Buğra Özhan Mehmet Boyacı

Öz

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde iyi oluşun açıklanmasına katkı sağlayabilmek için bilişsel esneklik ve iyi oluş (PERMA) değişkenlerinden oluşan bir yapısal eşitlik modelini test etmektir. Araştırma iki faklı üniversitede öğrenim gören 444 üniversite öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırma kapsamında veri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, PERMA Ölçeği Türkçe Formu ve Bilişsel Esneklik Envanteri olmak üzere üç farklı ölçme aracı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik ve toplam iyi oluş (PERMA) puanları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte, araştırmadan elde edilen bulgular iyi oluşun çok boyutlu yapısını oluşturan “pozitif duygular”, “bağlanma”, “olumlu ilişkiler”, “anlam” ve “başarı” alt boyut puanları ile bilişsel esneklik puanları arasında da pozitif yönde ve anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya çıkarmıştır. Dahası araştırmadan elde edilen bulgular ile, üniversite öğrencilerinde bilişsel esnekliğin iyi oluşun anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, araştırma sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, iyi oluşun artırılması amacıyla yürütülecek çalışmalarda bilişsel esnekliği geliştirmeye yönelik önleyici psiko-eğitsel müdahale çalışmalarının faydalı olacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilişsel Esneklik, İyi Oluş, PERMA

Examining the Relationship between Cognitive Flexibility and Well-Being (PERMA) in University Students: A Structural Equation Modeling

Öz

The aim of this study is to test a structural equation model consisting of cognitive flexibility and well-being (PERMA) variables in order to contribute to the explanation of well-being in university students. The research was conducted with 444 university students studying at two different universities. Three different measurement tools, namely Personal Information Form, Turkish version of PERMA Profiler and Cognitive Flexibility Inventory, were used to collect data within the scope of the study. According to the results of the study, it was found that there are positive and significant relationships between cognitive flexibility and total well-being (PERMA) scores of university students. In addition, research findings revealed that there are positive and significant relationships between cognitive flexibility scores and “positive emotions”, “engagement”, “positive relationships”, “meaning” and “accomplishment” sub-dimension scores that form the multi-dimensional structure of well-being. Moreover, with the findings of the study, it was concluded that cognitive flexibility is a significant predictor of well-being in university students. In conclusion, when the research results are evaluated as a whole, it can be said that preventive psycho-educational intervention studies aimed at improving cognitive flexibility will be useful in studies to be carried out to increase well-being.

Anahtar Kelimeler

Cognitive Flexibility, Well-Being, PERMA

Kaynakça

• Asıcı, E., & İkiz, F. E. (2015). Mutluluğa Giden Bir Yol: Bilişsel Esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 191-211.
• Bilgin, M. (2017). Ergenlerin Beş Faktör Kişilik Özelliği ile Bilişsel Esneklik İlişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 945-954.
• Boyacı, M. (2019). Üniversite Öğrencilerinin İyi Oluş Düzeylerinin PERMA Modeline Göre Yordanması: Sosyal Destek ve Pozitifliğin Rolü. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 109-116.
• Boyacı, M. (2020). Rehberlik hizmetlerinin yönetimi. İ. H. Karataş, E. Dede (Ed.). Eğitim kurumları işletmeciliği kuram, araştırma, uygulama. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Byrne, B. M. (2013). Structural Equation Modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic Concepts, Applications and Programming. New York: Psychology Press.
• Butler, J., & Kern, M. L. (2016). The PERMA-Profiler: A Brief Multidimensional Measure of Flourishing. International Journal of Wellbeing, 6(3), 1–48.
• Creswell, J. W. (2012). Educational Research: Planning, Conducting and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. London: Pearson.
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeği’nin Geçerlik ve Güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339-346.
• Demirci, İ., Ekşi, H., Dinçer, D., & Kardaş, S. (2017). Beş Boyutlu İyi Oluş Modeli: PERMA Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 60-77.
• Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The Cognitive Flexibility Inventory: Instrument Development and Estimates of Reliability and Validity. Cognitive Therapy and Research, 34(3), 241-253.
• Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). G* Power 3: A Flexible Statistical Power Analysis Program for the Social, Behavioral and Biomedical Sciences. Behavior Research Methods, 39(2), 175-191.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to Design and Evaluate Research in Education. New York: McGraw-Hill.
• Fredrickson, B. L. (2013). Positive Emotions Broaden and Build. Advances in Experimental Social Psychology, 47, 1-53.
• George, D., & Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 23 Step by Step: A Simple Guide and Reference. London: Routledge.
• Gülüm, İ. V., & Dağ, İ. (2012). Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanterinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerliliği Ve Güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(3), 216-223.
• Hefferon, K. & Boniwell, I. (2011). Positive Psychology: Theory, Research and Applications. New York: Mc Graw-Hill.
• Hogan, M. J. (2020). Collaborative positive psychology: Solidarity, meaning, resilience, wellbeing, and virtue in a time of crisis. International Review of Psychiatry, 1-15. https://doi.org/10.1080/09540261.2020.1778647.
• Hu, X., Chen, J., & Wang, Y. (2021). University Students’ Use of Music for Learning and Well-Being: A Qualitative Study and Design Implications. Information Processing & Management, 58(1), 102409.
• Kline, R. B. (2015). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford.
• Mayo, A. R. P., Velaz, E. B., Nieto, N. R., & Sánchez, P. G. (2019). Working Happiness in the Human Resource of a University Organization Based on Seligman’s PERMA Model. International Journal of Human Resource Studies, 9(4), 101-109.
• Özhan, M. B., & Boyacı, M. (2018). Grit as a Predictor of Depression, Anxiety and Stress Among University Students: A Structural Equation Modeling. Anatolian Journal of Psychiatry, 19 (4), 370-376.
• Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
• Rosa-Alcázar, Á., Olivares-Olivares, P. J., Martínez-Esparza, I. C., Parada-Navas, J. L., Rosa-Alcázar, A. I., & Olivares-Rodríguez, J. (2020). Cognitive Flexibility and Response Inhibition in Patients with Obsessive-Compulsive Disorder and Generalized Anxiety Disorder. International Journal of Clinical and Health Psychology, 20(1), 20-28.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-Of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schumacker, R.E., & Lomax, R.G. (2010). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. New York: Taylor & Francis.
• Seligman, M. E. (2011). Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Wellbeing. New York: Free Press.
• Seligman, M. (2018). PERMA and the Building Blocks of Well-Being. The Journal of Positive Psychology, 13(4), 333-335.
• Snyder, C. R., Lopez, S. J., Edwards, L. M., & Marques, S. C. (2016). Oxford Handbook of Positive Psychology (Third ed.). New York: Oxford University Press.
• Spence, R., Kagan, L., Nunn, S., Bailey-Rodriguez, D., Fisher, H. L., Hosang, G. M., & Bifulco, A. (2020). Life events, depression and supportive relationships affect academic achievement in university students. Journal of American College Health, 1-5.
• Spiro, R. J., Feltovich, P. J., Gaunt, A., Hu, Y., Klautke, H., Cheng, C., ... & Ward, P. (2019). “Cognitive Flexibility Theory and The Accelerated Development of Adaptive Readiness and Adaptive Response to Novelty”. Paul Ward, Jan Maarten Schraagen, Julie Gore, and Emilie M. Roth (Eds.). The Oxford Handbook of Expertise. (pp. 951-977). New York: Oxford University Press.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2012) Using Multivariate Statistics Boston: Pearson.
• Taycan, O., & Coşkun, B. (2020). Ruh Sağlığını Güçlendirme: Kavramlar, Kanıtlar, Uygulamalar. Ankara: Türk Psikiyatri Derneği Yayınları.
• World Health Organization [WHO] (2001). The World Health Report 2001 Mental Health: New Understanding, New Hope. Geneva: World Health Organization.
• Yıldız-Akyol, E., & Boyacı, M. (2020). Cognitive Flexibility and Positivity as Predictors of Career Future in University Students. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 10(57), 297-320.