AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNİN ULUSAL MARŞLARININ SOSYO-KÜLTÜREL ve MÜZİKÂL AÇIDAN İNCELENMESİ

Yıl 2010, Sayı: 24, 185 - 206, 17.02.2011

Serhat Yener Hakan Duran

Öz

Bayrak ve ulusal marş gibi değerler, ülkelerin ve devletlerin yaşamlarında
temel ve ortak unsurlardır. Her ülkenin ulusal günlerinde birlik ve beraberliğin
sembolü olarak koro halinde söylenen ve ezbere bilinen marş biçimi; kuralları ile
müziksel özellikleri belirlenen vatan şarkılarıdır. Beste ve güftesi büyük anlam
taşıyan ülkesinin kültürel ve folklorik özelliklerini yansıtan eserlerdir.
Halk ya da ulus kavramları ulusal marşlarda toplumdan topluma sosyokültürel
açıdan farklılık gösterir. Bu ülkelerin içerik farklılığı yani gerçekliğidir.
Örneğin ada ülkelerinde Japonya, Avustralya, İngiltere toplumlarında ulus kavramı
tek bir tanımla ifade edilir. “Biz bir ulusuz”, “Tanrı‟nın kullarıyız” gibi… Politik
gelişimlerin etkisine açıktır.
Bir devletin sosyo-kültürel yapısını çözümlemede dili, bayrağı, başkenti gibi
ulusal marşları da belirleyici bir unsurdur. Ulusal marş ve belirtilen diğer öğeler
devletler ve onun hükümetleri tarafından yasalar koyularak resmen onaylanır.
Belirli bir amaca hizmet etmesi sağlanır. Ulusal bilincin oluşması ve kalıcılığını
muhafaza etmesi düşünülür.
Zaman ve coğrafik yapıyla değişen dünya düzeninin topluluklar ve devletler
açısından önemi ele alış ve işlevi yönüyle farklılık gösterebilir. Örneğin Alman
Klasiğinin zirvelerinden olan Schiller ve onun “Ode an die Freude” adlı şiirinin
Beethoven tarafından yapılan bestesi, Avrupa Birliğinin resmi marşı olarak
1985‟de Birliğin Devlet ve Hükümet başkanlıklarınca onaylanmıştır.
Ulusal marş ile devlet arasında sıkı bir ilişki vardır. Devletin onayladığı ve
yasalaştırdığı şey ulusal marştır ve bu sayede pekiştirici bir etkendir. Ulusal
marşlar ile modern devletlerin oluşumunda bir bağ vardır. Bu bağ ulusal marşların
simgesel özelliklerinin ülkelerin tanınmasında etkin bir rol almasından da
kaynaklanır. Örneğin “İstiklal Marşı” 1982 Anayasası ile belirlenmiş olup anayasanın değiştirilemez hükümleri arasındadır. Özellikle Türklerin Milli Marşı
olan “İstiklal Marşı” saygının sembolü olarak ayağa kalkarak söylenir.

Anahtar Kelimeler

Ulusal Marş, Müzik, Sosyo-Kültürel Değişimler

Kaynakça

• Cangal, Nurhan; Müzik Formları, Arkadaş Yayınları II. Baskı, 2008, Ankara, s.83 Kara Kuvvetleri K.’lığı Marşlar Albümü Ankara, 2007
• Hürriyet Bildirgeleri, Der. Janko Musulin, Çev. Nemci Zeka, Belge Yayınları İstanbul, 1983 WEB. Kaynakları:
• Ayvazoğlu, Beşir., “La Marseillaise`den İstiklâl Marşı`na” http://www.tumgazeteler.com/?a=4803216 Erişim Tarihi;11.10.2009
• Denizci Can; “19. Yüzyılda Cenaze Marşı (Marche Funébre) Biçimi Üzerine” Makale. www.obmüze.com/2008/metin_2708.asp
• National anthems bbc.co.uk/turkısh Erişim Tarihi: 11.10.2009 “Milli Marş” http://www.dunyadevletleri.com/milli_marslar.html? Erişim Tarihi: 21.11.2009 “Marş Melodileri”
• http://www.nationalhymne.de /HYMNE/ Erişim Tarihi;18.12.2009
• “Kullanımlık Metin Türü Olarak Ulusal Marş Kavramı ve İşlevleri” www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s17/tepebasili.pdf Erişim Tarihi:18.12.2009
• Ulusal Marş Kavramı Kaynakları”kutuphane.tbmm.gov.tr:8088/2006/200601719.pdf+http://www. nationalhymne.de/hymne&hlErişim Tarihi: 10.01.2010
• “National Anthems” http://www.nationmaster.com/encylopedia Erişim Tarihi;18.12.2009
• “Ülkelerin Ulusal Marşlarının Tarihi, Sözleri ve notaları” http://www.nationalanthems.info/ Erişim Tarihi;18.12.2009
• “List of national anthems” http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_anthems Erişim Tarihi;18.12.2009
• “Avrupa Birliği Üyesi Ülkeler” http://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi_%C3%BCyesi_%C3%B Clkeler Erişim Tarihi :30.03.2010
• “Dünyanın Ulusal Marşları Müzikleri” Nationalhymnen www.lengua.com/hymnen.htm&ei Erişim Tarihi: 03.04.2010