Öz
There are many castles in the Çukurova region. Most of these castles that are indispensible for military architecture were particularly built on high places such as Toros Mountains, on rocky hills. While building these castles, there were chosen hills which are difficult to reach, and sharp Rockies were used as fortification by utilizing the topographic structure of hill well. Construction material was brought from the hill itself. Maran Castle was built on such a hill that is difficult to reach, an altitude of 1410. The castle that has medieval features within its all details has longitudinal plan in the Northsouth direction like the shape of the hill that was built on it. In the available parts of hill’s east side of the castle, there established a defensive fortification by blocking the breaks of hills. The West side of it that is more available to attacks was all translated to city Wall and towers. The narrow South part of hill was fortified with towers in the aim of observation. The hill where the castle was built on, overlooks to a valley around it and it is in a dominant position of a road in its foothill as well. The castle was guarding the distance of 22 km. from Feke Castle to it besides the civil settlement in front of it. Maran Castle has similarities with Feke Castle in terms of architectural and space besides plan. The castle exhibits great similarities with garrison castles around it with its castle turrets, tanks, entrance doors, chapels, ward, well, material and pantry. In this study, the castle was defined in details, similar castles were discussed in terms of plan and architecture and the examination of assesments on castles around Çukurova with Maran Castle is reflected.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abül-Faraç, (1950). Abül-Faraç Tarihi, C.II.(Çev. Ömer Rıza Doğrul) Ankara.
- Akpolat, S.M.(2008). “Kilikya Bölgesinde Bir Ortaçağ Askeri Mimarlık Örneği: Feke Kalesi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 25(2), Ankara.
- Buyruk, H. (2011).Sis’i(Kozan) Akdeniz’den Kapadokya’ya Bağlayan Kervan Yolu Kaleleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Çambel, H.– Günay, R - Sabuncu, A.(2007) Kumkale Toros Eteklerinde Bir Haçlı Kalesi, İstanbul.
- Edwards, R. W. (1987). The Fortificiations of Armenian Clicia, Washington. Ersan, M. (2002). Selçuklu-Ermeni İlişkileri” Türkler Ansiklopedisi, Ankara. Gough M. (1952). “Anazarbus” (Anavarza), Anatolien Studies,2 Ankara.
- Hellenkemper, H. (1976). Burgen Der Kreuzrıtterzeit in der Grafschaft Edessa Und im Königreich Kleinarmenien, Bonn.
- Hovannisian, R.G.-Payaslian, S. (2008). Armenian Cilicia, California.
- Langlois V. (1861). Voyage Dans la Cilicie et Dans Les Montagnes Du Taurus Execute Pendant Les Annees 1852–1853, Paris.
- Runciman, S.(1986). Haçlı Seferleri Tarihi, C.I, (Çev. Fikret Işıltan), Ankara. Youngs G.R.(1965). ”There Cilician Castles”, Anatolian Studios,15, Ankara
Öz
Çukurova Bölgesi’nde birçok kale bulunmaktadır. Askeri mimarinin
olmazsa olmazı sayılan bu kalelerin büyük bir çoğunluğu da özellikle Toros
Dağları gibi yükseklere, kayalık tepelerin üzerine inşa edilmişlerdir. Bu
kaleler inşa edilirken, ulaşılması güç tepeler tercih edilmiş, tepenin topoğrafik
yapısı iyi kullanılarak keskin kayalıklar sur duvarı gibi kullanılmıştır. Kale
inşasında malzeme kurulu bulunduğu tepenin kendisinden karşılanmıştır.
Maran Kalesi de ulaşılması hayli zor 1410 rakımlı böyle bir tepenin üzerine
inşa edilmiştir. Ortaçağ askeri yapısı özelliği gösteren kale, bulunduğu
tepenin şekline uydurularak, kuzey-güney doğrultusunda uzunlamasına bir
plan göstermektedir. Kalenin erişilmesi güç doğu tarafının sadece ulaşılmaya
müsait kısımları, kayalıkların araları sur duvarı ile örülerek bir savunma
oluşturulmuştur. Saldırıya daha açık olan batı tarafı ise tamamıyla sur duvarı
ve kulelerle çevrilmiştir. Dar olan güney ve kuzey taraflar ise hem savunma
hem de gözetleme amacıyla kuleleriyle tahkim edilmiştir. Kalenin bulunduğu
tepe, civarında uzanan geniş bir vadiye nazır olduğu gibi eteklerinden geçen
yola da hâkim konumdadır. Kale, doğu alt tarafında kurulu bulunan sivil
yerleşimin yanında Feke Kalesi ile arasında bulunan 22 km. lik mesafenin
büyük bir bölümünü de koruyordu. Plan olarak civarındaki Feke Kalesi ile
yakın benzerlikler gösteren Maran Kalesi, mekân ve mimari özellik olarak da
bu benzerlikleri tekrarlamaktadır. Kale içinde barındırdığı kule, sarnıç, giriş
kapıları, şapel, koğuş, su kuyusu, malzeme ve kiler kısımlarıyla Çukurova
Bölgesi’nde bulunan diğer garnizon kaleleriyle yakın benzerlikler
sergilemektedir. Çalışmada kale, detaylı bir şekilde tanımlanmış, plan ve
mimari yönüyle benzer kaleler tartışılmış ve Maran Kalesi üzerinden
Çukurova’daki kalelerin genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abül-Faraç, (1950). Abül-Faraç Tarihi, C.II.(Çev. Ömer Rıza Doğrul) Ankara.
- Akpolat, S.M.(2008). “Kilikya Bölgesinde Bir Ortaçağ Askeri Mimarlık Örneği: Feke Kalesi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 25(2), Ankara.
- Buyruk, H. (2011).Sis’i(Kozan) Akdeniz’den Kapadokya’ya Bağlayan Kervan Yolu Kaleleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Çambel, H.– Günay, R - Sabuncu, A.(2007) Kumkale Toros Eteklerinde Bir Haçlı Kalesi, İstanbul.
- Edwards, R. W. (1987). The Fortificiations of Armenian Clicia, Washington. Ersan, M. (2002). Selçuklu-Ermeni İlişkileri” Türkler Ansiklopedisi, Ankara. Gough M. (1952). “Anazarbus” (Anavarza), Anatolien Studies,2 Ankara.
- Hellenkemper, H. (1976). Burgen Der Kreuzrıtterzeit in der Grafschaft Edessa Und im Königreich Kleinarmenien, Bonn.
- Hovannisian, R.G.-Payaslian, S. (2008). Armenian Cilicia, California.
- Langlois V. (1861). Voyage Dans la Cilicie et Dans Les Montagnes Du Taurus Execute Pendant Les Annees 1852–1853, Paris.
- Runciman, S.(1986). Haçlı Seferleri Tarihi, C.I, (Çev. Fikret Işıltan), Ankara. Youngs G.R.(1965). ”There Cilician Castles”, Anatolian Studios,15, Ankara
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr;en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 19 Kasım 2013 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Kasım 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Sayı: 30 |
- Makale Dosyaları
Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.