The Forms of Self-Portrait in Contemporary Art

Yıl 2019, Sayı: 42, 195 - 209, 26.03.2019

Sehran Dilmaç

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.532012

Cited By: 1

Öz

Self-portrait which we describe as the practice of self-expression
reveals a medium in which its artist encounters his own existence.
Self-portrait has a privileged place compared to other artistic applications in
terms of reflecting the face of human being through which his expression is
formed and also in terms of transferring the emotional and spiritual state to
the viewer. For this reason, from the perspective of plastic arts, from the past
to the present, we see that self-portrait is an indispensable narrative
language for the artist. Beyond documenting the past, expressing self, showing
self as superior and noble being, and recording, today, the ways in which
self-portraits are handled vary from artist to artist. An interesting, unusual,
questioning and critical attitude has started to be used in artistic
productions, especially in the works related to self-portraits, with the use of
different mediums in materials and techniques in contemporary and today’s art,
where the meaning and function of art has gained many dimensions. The artist
wants to look for something beyond his own image, but on the other hand, he
wants to show his inner world, traces of his life, and social and political
events together with himself. The aim of this study is to demonstrate the
evolution of the self-portrait from the past to the present by showing the
differences and handling styles of the self-portrait subject periodically. The
aim is also to evaluate the versatile structure of material, technical and
narrative possibilities in this evolutionary process that is faced.

Anahtar Kelimeler

Self-portrait, Contemporary, Art

Çağdaş Sanatta Otoportrenin Ele Alınış Biçimleri

Öz

Kendini ifade etme
pratiği olarak nitelendirdiğimiz otoportre sanatçısının kendi varlığıyla
karşılaştığı bir mecrayı gözler önüne serer. Otoportre özellikle insanoğlunun
ifadesinin oluştuğu yer olan yüzünü yansıtmanın yanı sıra duygusal ve tinsel
durumunu da izleyiciye aktarması bakımından diğer sanat uygulamalarına göre
ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Bu sebeple geçmişten günümüze plastik sanatlar perspektifinden
baktığımızda otoportrenin sanatçı için vazgeçilmez bir anlatı dili olduğu da
görürüz. Geçmişi belgeleme, kendini ifade etme, üstün ve soylu bir varlık
olduğunu gösterme, kayıtlara geçmenin ötesinde günümüzde otoportrenin ele
alınış biçimleri sanatçıdan sanatçıya farklılık göstermektedir. Sanatın
anlamının ve işlevinin çok değişik boyutlar kazandığı çağdaş ve günümüz
sanatında malzeme ve teknikte farklı medyumların kullanımıyla sanatsal
üretimlerde, özellikle otoportre konulu çalışmalarda ilginç, sıradışı,
sorgulayıcı, eleştirici bir tutum takınılmıştır. Sanatçı artık kendi salt
görüntüsünün ötesinde bir şeyler arayıp bulmak isterken diğer taraftan da kendi
içsel dünyasını, yaşantısının izlerini, sosyal politik olayları da kendisi
eşliğinde sergilemek istemiştir. Bu çalışmanın amacı, dönemsel olarak otoportre
konusunun ele alınış biçimlerini ve farklılıklarını ortaya koyarak geçmişten
günümüze otoportrenin geçirmiş olduğu evrimsel süreci göstermektir. Ayrıca
geçirilen bu evrimsel süreçteki malzeme, teknik ve anlatım olanaklarının çok
yönlü yapısını irdelemektir.

Anahtar Kelimeler

otoportre, çağdaş, sanat

Kaynakça

• Akman, K. (2005, 11 Nisan). Orlan’ın suretleri (E. Gezgin, Çev.). İzinsiz Gösteri Dergisi, 37. Erişim adresi: http://www.izinsizgosteri.net/asalsayi37/Kubilay.Akman_37.html
• Antmen, A. (2010). 20. yüzyıl batı sanatında akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Ateş, S. (2015, 11 Ağustos). Tabularla dans Halil Altındere [Blog yazısı]. Erişim adresi: https://sanatkaravani.com/tabularla-dans-halil-altindere/
• Balkaya, B. (2015). Kendinden iğrenen sanatçı Tracey Emin [Blog yazısı]. Erişim adresi: http://therootmag.com/kendinden-igrenen-sanatci-tracey-emin/
• Collection online. (t.y.). Hannah Wilke. Erişim adresi: https://www.guggenheim.org/artwork/artist/hannah-wilke
• Çarmıklı, B. (2014, 1 Aralık). Anıtların adamı Anselm Kiefer [Blog yazısı]. Erişim adresi: http://www.banucarmikli.com/anitlarin-adami-anselm-kiefer/
• Demirbulak, A. (2007). Çağdaş Türk resminde otoportreler (Doktora Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez no: 209754).
• Ergüven, M. (2002). Yoruma doğru. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Heartney, E. (2008). Sanat ve bugün (O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Akbank Kültür ve Sanat Yayınları.
• İskender, K. (1997). Portre. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi içinde (Cilt 3). İstanbul: YEM Yayınevi.
• İz, K. (2014 Eylül/Ekim). Çağdaş sanatın asyalı ustaları. Artam Global&Art Design, (29), 87-96.
• Kaynak, T. (2016 Mart/Nisan). Bir akşam yemeği menüsü. Artam Global&Art Design, (37), 64-156.
• Kimmelman, M. (1996, 15 Kasım). Making metaphors of art and bodies. The New York Times. Erişim adresi: https://www.nytimes.com/1996/11/15/arts/making-metaphors-of-art-and-bodies.html
• Leppert, R. (2002). Sanatta anlamın görüntüsü (İ. Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Quinn, M. (1991). Artworks self 1991-present [Blog yazısı]. Erişim adresi: http://marcquinn.com/artworks/self
• Salkur, A. A. (2014). Protest bir tavır olarak otoportre (Yüksek Lisans Tezi). YÖK tez veri tabanından erişildi (Tez no: 372413).
• Wilson, M. (2015). Çağdaş sanat nasıl okunur. (M. T. Yalım, Çev.). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Woodal, J., Bond, A., Clark, H. J., Jordanova, L., Koerner, J. L. (2005). The body of the artist, self portrait. London: National Portrait Gallery.
• Yahşi, E. (2016, 25 Nisan). Benekler kraliçesi: Yayoi Kusama [Blog yazısı]. http://www.sanatatak.com/view/benekler-kralicesi-yayoi-kusama
• Yıldız, S. (2017, 8 Mart). Sanatıyla arsız: Marina Abramović [Blog yazısı]. Erişim adresi: http://arsizsanat.com/sanatiyla-arsiz-marina-abramovic/
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Yılmaz, İ. (2017, 17 Ağustos). Ergin İnan’ın 50 yılı. Hürriyet. Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/ergin-inanin-50-yili-40553041