Disiplinlerarası Atölye Çalışmalarına Bir Örnek: Baskıresim-Seramik Yakınlaşmaları

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 45, 535 - 545, 22.10.2020

Zeliha Kayahan Naile Çevik

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.745596

Öz

Toplumlar dinamik bir yapıya sahip olması nedeniyle, zamanın getirileri doğrultusunda değişir ve gelişirler.Bu değişimlerin ilk anlardan itibaren etkilediği alanlardan birisi de kuşkusuz hayatın kendisinden beslenen sanat alanıdır. Sosyo-ekonomik yapının değişmesi, yeni teknolojik buluşların etkisi, yaşanan bireysel/toplumsal dönüşümlerin sonucu olarak meydana gelen yeni düşünceleri dönemin sanat anlayışından okumak mümkündür. Bu bağlam ile üniversitelerde verilen sanat eğitimi, tüm dönüşümlerin ve değişimlerin yansıdığı ilk basamak olarak değerlendirilebilinir. Küreselleşmenin kültürel anlamda en büyük yansımalarından birisi de disiplinlerarasılık kavramının ortaya konması ve geniş ölçekte kabul görmesidir. Bu kavram/anlayış aracılığı ile bilim, teknoloji, kültür ve sanatta farklı disiplinlerin ortak üretimlerde bulunması durumu yeni bakış açılarını hem öğrencilere hem de akademisyenlere sunmaktadır. Sanat ve sanat eğitimi alanlarında disiplinlerarasılık açısından bu durum değerlendirildiğinde farklı atölyelerin ortak üretimlerde bulunması olarak da açıklanabilir. Çağdaş sanat dinamiklerinin yansımasını görebileceğimiz bu disiplinlerarası çalışmalar sanat öğrencilerine yeni ufuklar açmakta ve onların yaratıcılıklarını olumlu anlamda geliştirmektedir.
Bu çalışma; Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde lisans seviyesinde verilmekte olan Özgün Baskıresim ve Seramik Atölye derslerinin teknik ve atölye uygulamalarının ortak çalışmaları sonucu, öğrencilerin deneysel bir üretimi tecrübe etmelerine olanak sağlamaktadır. Öğrencilerin bakış açısıyla birbirlerinden çok aykırı gibi algıladıkları bu iki disiplin onların yerleşik düşünce kalıplarının dışına çıkmalarına olanak tanımıştır. Atölyede yapılan uygulamalar sonucunda katılımcı öğrencilerin yeni fikirler edinmiş olmaları bu çalışmanın somut olmayan verileridir. Bu çalışma kapsamında; atölye üretimleri ile uygulama sürecinde ortaya çıkan somut veriler betimsel yöntem ile yorumlanmıştır. Sonuç olarak; sanat eğitiminde disiplinlerarası atölye çalışmaları, öğrencilerin yaratıcı düşünce yapılarını geliştirmiş ve keşfetmeye dayalı merak/başarı dürtüsünü desteklemiş ve onları bireysel deneyimlere daha da yakınlaştırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Sanat Eğitimi, Baskıresim, seramik, sanatta disiplinlerarasılık

An Example of Interdisciplinary Workshops: Printmaking-Ceramic Convergences

Öz

Since societies have a dynamic structure, they change and develop in line with the returns of the time. Without doubt, one of the areas that these changes affect from the first moments is the art field which fed by life itself. It is possible to read the new thoughts that emerged as a result of the change in the socio-economic structure, the effect of new technological inventions, and the individual/social transformations experienced in the period. In this context, art education in universities can be considered as the first step reflecting all the transformations and changes. One of the biggest reflections of globalization in the cultural sense is the introduction of the concept of inter disciplinarity and its wide acceptance. The fact that different disciplines in science, technology, culture and art work together through this concept/understanding presents new perspectives to both students and academicians. When this situation is evaluated In terms of interdisciplinary in the fields of art and art education, it can be explained as the fact that different workshops are in common production. These interdisciplinary studies, where we can see the reflection of contemporary art dynamics, open up new horizons for art students and positively improve their creativity.
This work; As a result of the joint studies of the technical and workshop practices of the Original Printmaking and Ceramic Workshop courses given at the Ankara Hacı Bayram Veli University Faculty of Fine Arts, it enables students to experience an experimental production. These two disciplines, which students perceive as contrary to each other from their perspective, have allowed them to get out of their established patterns of thought. It is in tangible data of this study that the participating students have acquired new ideas as a result of the applications made in the workshop. In this study, the concrete data that emerged during the production process of the workshop were interpreted with the descriptive method. As a result, interdisciplinary workshops in art education have developed students’ creative thinking structures and supported the curiosity/success drive based on exploration and brought them closer to individual experiences.

Anahtar Kelimeler

Art, Art Education, Printmaking, Ceramics, Interdisciplinary in Art

Kaynakça

• Abacı, H. S. (2018). Baskı resimde anlatımcı ifadeciliği ile Güler Akalın. Ulakbilge, 6(25), 63-75. doi: https://doi.org/10.7816/ulakbilge-06-25-06
• Aktaş, B. (2011). Seramiğin plastik olarak içerdiği kavramların güncel sanat ile ilişkilendirilmesi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 293288).
• Arcasoy, A. (1983). Seramik teknolojisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayını.
• Atalayer, F. (2001). Seramik eğitiminde yeni biçim üretme yöntemleri. V. Uluslararası Katılımlı Seramik Kongresinde sunulan bildiri, İstanbul.
• Ateş, S. K. (2015, Kasım). Baskıresim’de çağdaş uygulamalar üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi 2. Uluslararası Sanat Sempozyumunda sunulan bildiri, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bingöl Pazarlıoğlu, M. (2015). Desen eğitiminde edebiyatın rolü: Kafka ve Wells örneği. Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 16, 27-45. doi: https://doi.org/10.18603/std.18344
• Bingöl, Pazarlıoğlu, M. (2016). Temel tasarım eğitiminde kavramdan üç boyuta geçişe yönelik bir uygulama örneği. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 5(21), 339-362. doi: https://doi.org/10.7816/idil-05-21-05
• Çakıroğlu, L. (2015). Özgün baskı ve tekstil uygulamaları (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 398314).
• Çil, S. (2004). 20. Yüzyıl seramik sanatında resim. Rh+ Plastik Sanatlar Dergisi, 13.
• Çobanlı, Z. (1995). Seramik sanatında kimi tasar üretme yöntemlerinin çaydanlık örneği ile tanıtımı. Tasarım ve Dekor Seminerinde sunulan bildiri, İstanbul.
• Daşdağ, F. E. (2009). Güzel sanatlar fakültelerinde seramik tasarımı ile ilgili derslerde uygulanan yöntemlerin incelenmesi (Doktora tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 234472).
• Demirbulak, A. (2007). Çağdaş Türk resminde otoportre (Doktora tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 209754).
• Diren, S. (1974). 50 yılda seramik, 50 yılda Cumhuriyet, 50 yılda plastik sanatlar. İstanbul: İ.D.G.S.A. Yayınları.
• Erbay, M. (2013). Sanat eğitimi üzerine. Ankara: Beta.
• Erman, D. O. (2012). Türk seramik sanatının gelişimi: toprağın ateşle dansı. ActaTurcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, IV(1), 18-33. Erişim adresi: http://doczz.biz.tr/doc/139357/t%C3%BCrk-seramik-sanat%C4%B1n%C4%B1n-geli%C5%9Fimi--topra%C4%9F%C4%B1n-ate%C5%9Fle-dans%C4%B1
• Grabowski, B., & Fick, B. (2012). Baskı resim/Kapsamlı materyaller ve teknik rehberi. (S.Atay Eskier ve A. Tunç, Çev.). İzmir: Karakalem Kitabevi Yayınları.
• Jacobs, H. H. (1989). The growing need for interdisciplinary curriculum content. H. H. Jacobs, (Ed.), In Interdisciplinary curriculum: Design and implementation. Australia: Hawker Brown low Education Pty Ltd.
• Kara, D. (t.y.) 20.yüzyıl eğitim sitemi, disiplinler arası sanat eğitimi. Erişim Adresi: http://devabilkara.com/20-Yy-Egitim-Sitemi-Disiplinler-Arasi-Sanat-Egitimi/
• Kavalcı, F. (1998). Türkiye’de seramik sanatı. Türkiye’de Sanat Dergisi, Seramik Özel Sayısı 33, 40-45.
• Kaytan, E. (2009). Modern sanatta figüratif seramik heykeller (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 236063).
• Kılıç, S. K. (2005). Yaratmak üzerine. Rh+ Plastik Sanatlar Dergisi, 20,66.
• Mutlu, H. S. (2007). Zamanın çarkında Anadolu’da seramik. Anadolu Sanat, 18,71-75. Erişim adresi: https://librarycatalog.bilkent.edu.tr/client/tr_TR/default/search/detailnonmodal/ent:$002f$002fSD_ILS$002f0$002fSD_ILS:47841/ada?qu=An%C4%B1lanmert%2C+Beril%2C++1942-&ps=300
• Özel, S. V. (2007). Plastik sanatlarda disiplinlerarası etkileşimler ve seramik sanatına yansıması (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 205922).
• Rideal, L. (2005). Self portraits (I.Baskı). Londra: National Portrait Gallery.
• Sönmez, Z. (Ed.). (1983). Güzel sanatlar eğitiminde 100 yıl. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Basımevi.
• Şahbaz, H. (2006). Modern seramik sanatında minimalizm (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 188634).
• Tanır, A. K. (2017). Baskıresim eğitimine yönelik atölye dışı öğrenme ortamları ve öğrenme materyalleri: Bir eylem araştırması örneği. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 17, 111-131. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/271435
• Temur, G. İ. (2011). Günümüz Türk baskıresim sanatındaki gelişmelerin sanatsal anlatıma etkileri (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 296487).
• Teymur, N. (2001). Sosyal bilimleri yeniden düşünmek. Sempozyum Bildirileri Defter ve Toplum ve Bilim Dergileri Ortak Çalışma Grubu. İstanbul: Metis Yayınları.
• Timuçin, A. (2000). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Üstüner, Ö. (2007). Disiplinlerarası sanat ve sanat eğitimine etkileri (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez veri tabanından erişildi (Tez No. 207022).
• Yolcu, E. (2009). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.