LEOPOLD LEVY’NİN ÇAĞDAŞ TÜRK RESMİNE KATKISI

Yıl 2012, Sayı: 22, 1 - 14, 03.04.2013

Ahmet Dalkıran Ahmet Dalkıran

Öz

Türk hükümetinin 1936 yılındaki davetiyle, 1937’de geldiği Türkiye’de, 1949 yılına kadar Güzel Sanatlar
Akademisi Resim Bölümü Başkanı olarak görev yapan Lévy, Akademideki ilk yılında, asistanı Sabri Berkel’in de yardımıyla
İstanbul’da bir gravür atölyesinin kurulmasını sağlamıştır. Bu atölyeden yetişen, Neşet Günal, Fethi Karakaş ve Fethi
Kayaalp gibi çok değerli sanatçılar, Çağdaş Türk resminde önemli bir yer edinmişlerdir.
Lévy, Bursa’da da bir atölye açılmasını sağlamıştır. Atatürk’ün emriyle açılmış, Beşiktaş’taki Resim ve Heykel
Müzesi’nin güzelleşmesi ve zenginleşmesi için çabalamış; Braque, Picasso, Matisse ve Dufy gibi dünyaca ünlü ressamlara
ait eserlerin müzeye kazandırılmasında önayak olmuştur. Sanatçı, Devlet Resim Heykel Sergileri’nde seçicilik görevlerinde
bulunmuş, abide ve heykellerin korunması ve planlanması komisyonunda görev almış, Unesco tarafından Paris’te
düzenlenen sergide yer alacak resimleri seçmiştir. Öğrencilerinin açtığı Yeniler Grubu sergilerine destek vermiştir. Lévy için,
öğrencisi Turgut Atalay: “…O’ndan iyisi Türkiye’ye gelemezdi. Her dersi bir konferanstı…” demiştir.
Lévy, II. Dünya Savaşı bitiminde 1949’da istifasını vererek Fransa’ya dönerken, geride, yetiştirdiği ve
aralarında; Nuri İyem, Avni Arbaş, Selim Turan, Tiraje Dikmen ve Nejad Devrim’in de bulunduğu çok sayıda genç kuşak
Türk ressamına çığır açmış, resim dillerini bulmalarında bir usta olarak, katkıda bulunmuştur. Ayrıca, sergileri, konferans
ve yazılarıyla ya da atölye revizyonlarıyla; öğrencilerinin sanatçı kişiliklerinin gelişimine olanak sağladığı, onları belirli
sanatsal kalıplara göre sınırlayan bir hoca olmayarak, Türk Resmi’nin çağdaşlaşma sürecinde önemli katkılar sağladığı
söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Léopold Lévy, Güzel Sanatlar, Akademi, Atölye, Türk Resmi

Kaynakça

• BERK, Nurullah & GEZER Hüseyin; Elli Yılın Türk Resim ve Heykeli, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1973.
• BERK, Nurullah; “50. Yılda Resim Sanatımız ve Gelişmeler”, Kültür ve Sanat Dergisi, Mayıs 1979.
• BERK, Nurullah & TURANİ, Adnan; Türk Resminde Modern Eğilimlere İlk Adımlar Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, Cilt:2, Tiglat Basımevi, İstanbul, 1981.
• BİLEN BUĞRA, Hatice; 1914’lerden 1949’lara Türk Resim ve Romanında Gerçekçilik, Ötüken Neşriyat A.Ş., İstanbul, 2007.
• DEMİR, Ataman; Arşivdeki Belgeler Işığında Güzel Sanatlar Akademisi’nde Yabancı Hocalar, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2008.
• ELMAS, Hüseyin; Çağdaş Türk Resminde Minyatür Etkileri, İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, Konya, 2000.
• ERGÜVEN, Mehmet; Neşet Günal, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İstanbul, 1996.
• EYÜBOĞLU, Bedri Rahmi; Resme Başlarken, İstanbul, 1986.
• GİRAY, Kıymet; Türkiye İş Bankası Resim Koleksiyonu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1997.
• GİRAY, Kıymet; Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, Cilt:1, YEM Yayınları, İstanbul, 1997.
• GÜLTEKİN, Gönül; Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı, İstanbul, 1997.
• ÖNDİN, Nilüfer; “Cumhuriyet’in Kültür Politikası ve Sanat”, Sanat Dünyamız Kültür ve Sanat Dergisi, Sayı: 89, İstanbul, Güz 2003.
• ÖZDEMİR, Nurdane; Anadolu Halk Kültüründe Resim, Heykel ve Müziğin Yeri, Önemi, Nurol Matbaacılık, Ankara, 1997.
• ÖZKAN, Çağdaş; Soyut ve Soyutlamacı Eğilimler Kapsamında Türk Resminde “Manzara”, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Resim Ana Sanat Dalı, İzmir, 2007.
• ÖZSEZGİN, Kaya; Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, Cilt:III, Tiglat Basımevi, İstanbul, 1982.
• RONA, Z.; Léopold Lévy, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, YEM Yayıncılık, İstanbul, 1997.
• TANSUĞ, Sezer; Çağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2008.
• TURANİ, Adnan; Dünya Sanat Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1999.
• ÜSTÜNİPEK, Şeyda; 1936-1950 yılları arası Güzel Sanatlar Akademisi: Léopold-Lévy Ve Atölyesi, Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, İstanbul, 2009.
• YARAR DAL, Esin; “On’lar Grubu”, Yeni Boyut, Haziran 1984.
• ELEKTRONİK KAYNAKÇA ÇAYKARA, Emine;
• index.php?bolum=yazidetay&id=30. (Erişim Tarihi:16.03.2011, 22:36). Levent;
• alfabetik_levy_leopold.html. (Erişim Tarihi:16.03.2011, 22:30). eminecaykara. com/ YILMAZ, Leopold Levy, http://www.felsefeekibi.com/sanat /isimler/ isimler_ YOLCU, Enver; Türkiye’de Sanat Eğitiminin Tarihçesi, http://www.
• geocities.com/enveryolcu/egitim/tarihce.html (Erişim Tarihi: 01.12.2005, 19:35).