KÖY SEYİRLİK OYUNLARI’NIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

Yıl 2016, Sayı: 30, 68 - 72, 29.12.2016

Cem İçyar

Öz

ÖZET

İnsanlığın varoluşundan beri
insan yaşamını destekleyen tiyatro sanatı, günümüze kadar bu desteği sürdürmeye
devam etmiştir. Birçok türü olan tiyatro, dünya üzerinde toplumlara yol
göstermiştir. Yaşamsal gerçeklere göre şekillenen, çağın gerekliliklerini
gözönünde bulundurarak, inanç, gelenek, iklim şartları ve coğrafi özellikleri
malzeme alarak topluma ışık tutar.

Ortaya çıkışı çok eski olana Köy
Seyirlik Oyunları binlerce yıl öncesinden başlayarak günümüze kadar ulaşan
önemli bir tiyatro türüdür. Çok tanrılı dinler döneminden günümüze ulaşan Köy
Seyirlik Oyunları, köylünün tarım ve hayvancılık alanında bereketin artması
için oluşturdukları ritüellerin dramatik şekle bürünmesidir. Köylü bu ritülleri
gerçekleştirdiğinde tanrıların onlara bereket sunacağını umut eder.

 Köy Seyirlik Oyunlarının Teknik Özellikleri
birkaç ana başlık altında toplanılabilir. Bunlar, Köy Seyirlik Oyunlarında
Metinlerin yapısı, Oyunların Oynanışı-Yönetici, Oyun Yeri, Sahne Etmenleri,
müzik ve Dans. 

Belirli bir izlekte oynanan ancak
yazılı metni olmayan Köy Seyirlik Oyunları, seyircinin de bildiği konuları ele
alarak ve seyirciyi de aktif hale getirerek oyunun içine çeker.

Oyuncuları profesyonel olmayan,
taklit ve öykünün var olduğu Köy Seyirlik Oyunları, köyde bir alanda, köy evinde
ya da uygun bir yerde seyirci ortasında oynanır. Dönem şartlarına göre basit
olan kostüm, aksesuar kullanılır. Abartılı makyaj ile oyuncular ilkel ancak
pratik yöntemlerle seyirci karşısına çıkar. 
Köy Seyirlik Oyunları dramatik kavramları içinde barındıran, müziğin ve
dansın etkin olarak kullanıldığı oyun türüdür.

Anahtar Kelimeler

Türk Tiyatrosu, Köy Seyirlik Oyunları

Kaynakça

• AND Metin, Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara, 1972
• AND Metin, "Dramatik Köylü Oyunları Açısından Muharrem, Aşure ve Taziye", Ankara Üniversitesi DTCF Tiyatro Araştırmaları Dergisi. Dramatik Köylü Oyunları Özel Sayısı, Ankara, 1975
• AND Metin, Türk Tiyatrosunun evreleri, Turhan Kitabevi, Ankara, 1983
• AND Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1985
• ARTUN Erman, Seyirlik Köy Oyunları Ve anonim Halk Edebiyatı Araştırmaları T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul, 2008
• BAYKURT Şerif, Türkiye’de Folklor, Kalite Matbaası, Ankara, 1976
• DÜZGÜN Dilaver, Erzurum Köy Seyirlik Oyunları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999
• ELÇİN Şükrü, Anadolu Köy Ortaoyunları ( Köy Tiyatrosu), Ankara,1977
• KARADAĞ Nurhan, Köy Seyirlik Oyunları, Türkiye İş Bankası yayınları, Ankara, 1978
• NUTKU Özdemir, IV. Mehmet’in Edirne Şenliği, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1972
• TEKEREK Nurhan, Köy Seyirlik Oyunları, Mitos Boyut Yayınları, İstanbul, 2008
• TUNCAY Murat, "Köy Seyirlik Oyunlarına Tiyatrobilimsel Bir Yakla¬şım," Halk Kültürü, Edebiyat Cephesi Gazetesi, İstanbul, 1984
• YÜCEL Ayşe, ÇETİN İsmet, YAKICI Ali, Geleneksel Türk Tiyatrosu, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999