PSİKOLOJİK SÖZLEŞME İLE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK İLİŞKİSİ: SAĞLIK ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 2, 121 - 140, 06.07.2011

Fatih Karcıoğlu Erkan Türker

Öz

Psikolojik sözleşme, “İş ilişkisinde yazılı, sözlü, tutumsal ve
davranışsal mesajların algılanması ve yorumlanması ile anlaşma taraflarının
(bireyin ve organizasyonun) yükümlülükleriyle ilgili bireyce oluşturulan
zihinsel beklentiler kümesi” olarak tanımlanabilir. Örgütsel bağlılık ise, örgütün
iş görenden duygusal, devam ve normatif bağlılık beklentilerinin toplamıdır. Bu
çalışmada, karşılıklı iki beklentiler seti olan psikolojik sözleşme ve örgütsel
bağlılık ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca kontrol değişkenleri olarak belirlenen
cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim ve meslek gibi çalışanların demografik
özelliklerinin psikolojik sözleşme ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkilerinin
ölçülmesi de çalışma amacı kapsamındadır. Erzurum ilinde 3 farklı hastanede
görev yapan 339 sağlık çalışanına anket uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen
bulgulara göre psikolojik sözleşme ve örgütsel bağlılık algı düzeyleri arasında
pozitif yönde yüksek düzeyde ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Sözleşme, Örgütsel Bağlılık

Kaynakça

• Agee, James E., “Understanding Psychological Contract Breach: An Examination Of Its Direct, Indirect And Moderated Effects”, A Dissertation University Of Albany, Newyork, 2000.
• Allen, Natalie; Meyer, John, “Organization Commitment: Evidence Of Career Stage Effects”, Journal Of Business Research, 1993, Vol. 26.
• ……………., “The Measurement And Antecendent Of Affective, Continuence And Normative Commitment To Organization”, Journal Of Occupational Psychology, 1990, Vol. 63.
• Atkinson, Carol; Cuthbert, Peter, “Does One Size Fit All?: A Study Of The Psychological Contract İn The Uk Working Population”, İnternational Journal Of Manpower, Bradford, 2006.
• Baccili, Patricia A., “Organization And Management Obligations İn A Framework Of Psychological Contract Development And Violation” Doctoral Thesis, California, 2001.
• Balay, Refik, “Yönetici Ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık”, Nobel Yayın, Ankara, 2000.
• Başyiğit, Aslıhan, “Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, 2006.
• Bellou, Victoria, “Psychological Contract Assesment After A Major Organizational Change: The Case Of After Mergers And Acquisitions” Greece, 2006.
• Cingöz, Ayşe, “Örgütsel Küçülme Stratejisi Ve Küçülen Örgütlerde Çalışan İş Görenlerin Örgüte Bağlılıkları Üzerine Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 2006.
• Grimmer, Martin; Oddy, Matthew, “Violation Of Psychological Contract”, Australian Journal Management, Jun 2007.
• Hrabok, Ann, “Psychological Contract Of Experienced College İnstructors”, Doctoral Thesis, Canada, 2003.
• Kidder, Deborah L.; Buchholtz, Ann K., “Can Excess Bring Success? Ceo Compensation And The Psychological Contract”, Human Research Management Review, 2002.
• Kwon, Yong Soo, “The Relations Of Hrm Practices, Trust And Justice With Organizational Commitment During Organizational Changes İn The Korean Puclic Sector : An Application Of Psychological Contract Model”, Doctoral Thesis, University Of Albany, 2001.
• Mellor, Stephen, And Others, “Employees’ Nonwork Obligations And Organization Commitment: A New Way To Look At The Relationship”, Human Resource Management, Vol. 40, No. 2, 2001.
• Morrison, David E., Elizabeth Wolf; Robinson, Sandra L., “When Employees Feel Betrayed: A Model Of How Psychological Contract Develops”, The Academy Of Management Review, Vol. 22, No. 1, 1997.
• Mowday, Richard T.; Steers, Richard M., “The Measurement Of Organization Commitment”, Journal Of Vacational Behavior, 1979.
• Özkeçeli, Banu Çiçek, “The Effect Of Communication Of The Reduction Of Perception Of Violation İn Psychological Contract”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2005.
• Robinson, Sandra L.; Morrison, Rousseau, Denise M., “Violation The Psychological Contract: Not The Exception But The Norm”, Journal Of Organizational Behavior, Vol. 15, No. 3, 1994.
• Rousseau, Denise; Shenal, Tijoriwala, “Assessing Psychological Contract: Issues, Alternatives And Measures” Journal Of Organizational Behavior, V. 19, 1998.
• Samadov, Sakit, “İş Doyumu Ve Örgütsel Bağlılık: Özel Sektörde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2006.
• Saylı, Halil, “Örgütsel Değişimde Psikolojik Sözleşme İhlalleri Ve Bir Uygulama Örneği”, Doktora Tezi, Kocatepe Üniversitesi, Afyon, 2003.
• Schalk, Rene; Roe, Robert, “Towards A Dynamic Model Of Psychological Contract Violation” Executive Management Committee/Blackwell Publishing Ltd., Oxford, Usa, 2007.
• Sheldon, Mary E., “İnvestments And Involments As Mechanisms Producing Commitment To The Organization”, Administrive Science Quarters, Vol. 16, N. 2, 1971.
• Tallman, Rick, “Needful Employees, Expectant Employers And The Development And İmpact Of Psychological Contract İn New Employement”, Doktora Tezi, Kanada, 2001.
• Tiryaki, Tuğba, ”Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, 2005.
• Zhoa, Hoa; Wayne, Sandy J.; Glibkowski, Brian C.; Bravo, Jesus, “The Impact Of Psychological Contract Breach On Work-Related Outcomes: A Meta-Analysis”, Personel Psychology; Durham, Vol. 60, 3, 2007.