İŞLETME YAŞAM ÇEVRİMİ BAĞLAMINDA YÖNETİCİ-LİDERLİK MATRİKSİ

Yıl 2010, Cilt: 24 Sayı: 4, 155 - 173, 06.07.2011

Mithat Zeydan Adnan Akın

Öz

Geleceğin iş dünyasında kendine yer edinmek isteyen işletmeler,
pazar paylarını genişleterek etkili konuma gelmek durumundadırlar. Gelecek
projeksiyonlarında stratejik olarak aslanları (nitelikli lider-yöneticiye sahip ve
pazar payı yüksek) oynamak isteyen işletmeler, yüksek nitelikli bir yönetici
profiline sahip olmayı hedeflemelidirler. Bu bağlamda, “pazar payı yüksek
KOBİ’lerin lider-yönetici özelliklerinin tespiti” önem arz etmektedir.
Çalışmada, Kayseri pilot bölge olarak seçilerek, 260 mobilya KOBİ’sine
yöneticilik vizyonunu ölçmeye ait anketler yüzyüze görüşülerek yapılmıştır. 102
işletmenin anketleri uygun bulunarak, SPSS v15.0 paket programı yardımıyla
güvenilirlik testi, faktör analizi, betimsel analiz, gruplandırma, regresyon analizi
yapılmış ve anketin geçerliliği test edilmiştir. Anketin % 63 güvenilir olduğu
bulunmuştur. anket ile, KOBİ’lerdeki yöneticilerin liderlik karakteristiği tespit
edilip, sınıflandırılmıştır. Sonuçta, “eğitim ve ciro bazında hangi sermaye ve
eğitim yapısına sahip olan KOBİ yöneticilerinin, ne tür liderlik davranışlarına
sahip oldukları” mobilya sektörü özelinde belirlenerek, ortaya konmuştur ve +-
%10 risk düzeyinde, Kayseri’deki Mobilyacı popülasyonunu temsil eden
KOBİ’lerin lider-yönetici tipi ortaya çıkarılmış ve özgün bir liderlik tipine
ulaşılmaya çalışılmıştır. Türkiye’de üretilen yıllık mobilya cirosunun % 40’ının
Kayseri’den olduğu düşünüldüğünde, çalışma, Türkiye KOBİ’leri için örnek
teşkil edebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Yöneticilik, KOBİ

Kaynakça

• Bernard M. Bass and Bruce J. Avolio (2003) Multifactor Leadership Questionnaire, http://www.mlq.com.au/docs/sample_mlq360_report.pdf.
• Bass, B.M.(1985) Leadership And Performance Beyond Expectations, Free Prs, New York.
• Bennıs, W. (1997) Liderin Lideri Olmak” Geleceği Yeniden Düşünmek, Çev: Sinem Gül, Sabah Kitapları, İstanbul, ss:133-144.
• Bingöl, D. (1996) Personel Yönetimi, Beta Basım Yayım, 2.B., İstanbul, 440s.
• Bruno, L. F. and Lay E. G. (2008) Personal values and leadership effectiveness, Journal of Business Research, 61, 678–683.
• Collins, J.C. (2001) Good To Great: Why Same Companies Make The Leap ... And Others Don't, Harpercollins Publ., New York.
• Ekvall, G and Jouko Arvonen (1991) “Change- Centered Leadership: On extension of the Two-Dimensional model”, Scead. J. Managemet. 7-1, Printed in Great Britain, pp.17-26.
• Erdoğan, İ.(1997) İşletmelerde Davranış, İstanbul Ü. İşletme Fak.Yay., İstanbul, 2.B., 397s.
• Eren, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon, 6.B., Beta Basım Yayım, İstanbul, 667s.
• Ergeneli, A. (2006). Örgüt Ve İnsan, Hacettepe Üniversite Basımevi, Ankara.
• Fairholm, G.W. (1997). Capturing The Heart Of Leadership: Spirituality And Community In The New American Workplace, Conn Praeger, Westport.
• Gardner, H. (1995) Leading Minds: An Anatomy Leadership, Basicbooks, New York.
• Gardner. W.L. and Avolio, B.J. (1998) The Charismatic Relationship: A Dramaturgical Perspective, Academy of Management Review 23, pp. 32–58.
• Glad, B. and Blanton, R. (1997) De Klerk And Nelson Mandela: A Study İn Cooperative Transformational Leadership, Presidential Studies Quarterly, Vol.27, No.3, 565-591.
• Görgüç B. (2009). 2008 yılı mobilya sektör raporu, MOBSAD, (http://www.mobsad.com/)
• Hersey, P. and Blanchard, K. (1982) Management of Organizational Behavior: Utilizing Human Resources, Upper Saddle River, Prentice Hall, New York.
• Hickman, G.R. (1997) Transforming Organizations to Transform Society Kellogg Leadership Studies Project Working Papers, www.academy.umd.edu/scholarship/casl/KLSP/
• Hofstede, G. (1980) Cultures Consequences: International Differences in Work Related Values, Sage Publication, California.
• Kaptan, S. (1983) Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemler, Tekışık, Ankara.
• Koçel, T. (2005) İşletme Yöneticiliği, 10.B., Arıkan Bas-Yay., Istanbul, 759s.
• Leatherman, M. (1999) Leatherman Leadership Questionnaire, http://www.bellewether.com/store/p-28-leatherman-leadership- questionnaire.aspx.
• Maxwell, C.J. (1999) Liderlik Nitelikleri: Reddedilemez 21 Liderlik Yasası, (Çev. İ. Şener), Beyaz Yay., Istanbul.
• Mintzberg, H (1975) The Manager’s Job: Folklore and Fact, Harvard Business, 53, pp.49-61.
• Mohan, A. V. and Krishnaswamy, K.N. (2006) “Marketing Programmes Across Different Phases Of The Product Life Cycle, An Explorative Study In The Indian Machine Building Sector”, Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics,18-4, pp. 354-373.
• PEPSİCO Corporate Leadership Council, (2005) http://209.85.129.132/search? q=cache:fPfGYYoD3kJ:www.kalder.org/genel/Ankara/2.IKYKSunu/ YilmazOzturk.ppt+PEPS%C4%B0CO+Corporate+Leadership+Counc il+2001&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr.
• Ribeiro, D. (2003) “Modeling The Enterprising Character Of European Firms”, European Business Review, 15-1, pp. 29-37.
• Senge, P.M. (1990) The Fifth Discipline: The Art And Practice Of The Learning Organization, Currency Doubleday, New York.
• Stogdıll, R. (1981) Handbook Of Leadership, Colliar Mcmillan Ltd., New York.
• Şimşek, M. Ş. (2007) Yönetim Ve Organizasyon, 547 s. , 9. B., Adım Matbaacılık, Konya.
• Westley, F. and Mintzberg H. (1989) Visionary Leadership And Strategic Management, Strategic Management Journal, 10, pp.17–32.
• Wren, J.T (1995) Leader's Companion: Insights An Leadership Through The Ages, The Free Pres., New York.
• Yammarino, F.J. and Dansereau F. (2006) The Leadership Quarterly Special İssue On Multi-Level Approaches To Leadership, The Leadership Quarterly, 17, Pp.109–119.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdogan S. (2004) SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Detay Yay., Ankara.
• Zel, U. (2001) Kişilik ve Liderlik, Seçkin Yayıncılık. Ankara,
• www.maximumbilgi.com (12.02.2009).