TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ ÇERÇEVESİNDE KALİTE MALİYETLERİNİN PAF MODELİNE GÖRE TESPİT EDİLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 33 Sayı: 3, 871 - 890, 16.07.2019

Alirıza Ağ Elif Çil

Öz

Günümüzde
teknolojinin hızla gelişmesi işletmeler arasında rekabeti artırmakta, işletmeler
rekabet ortamında ayakta kalabilmeleri için kalite kavramına önem vermektedirler.
İşletmelerin kaliteli ürün üretirken katlanmak zorunda oldukları maliyetlerin
yanında kalitesizliğin de bir maliyeti bulunmaktadır. Bu çalışmada kalite ve
kalite maliyetleriyle ilgili tanımlardan bahsedilmiş ayrıca kalite maliyet
modellerinden en çok kullanılan ve tercih edilen model olan PAF maliyet modeli
detaylı olarak anlatılmıştır. Bu doğrultuda Bayburt ilinde faaliyet gösteren
Bayburt Doğal Taş Destek Merkezinde, kalite maliyetleri PAF modeline göre
incelenmiş ve kalite maliyetleri muhasebeleştirilmesi gerçekleştirilmiştir. Çalışma
sonucunda Bayburt Doğal Taş Merkezi’nde önleme maliyetlerinin yüksek olduğu ve
yeni kurulmuş bir destek merkezi olmasından dolayı başarısızlık maliyetlerinin
düşük olduğu tespit edilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

Toplam Kalite Yönetimi, Kalite Maliyetleri

Kaynakça

• Akkoyun Ö. (2006), Mermer işleme tesislerinde kalite maliyetlerine bağlı üretim optimizasyonu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir
• Alıcı Ş. (2007), Kalite maliyetleri ve kalite maliyetlerinin PAF modeli çerçevesinde test edilmesine yönelik uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Bayırlı R. (2001). Kalite Maliyetlerinin Tekdüzen Muhasebe Sistemi İçerisine Dahil Edilmesi Sorunu, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, C.3, S.2.
• Bozkurt R. (2003), Kalite Maliyetleri, Milli Prodüktivite Merkez Yayınları, Ankara.
• Ceylan G. (2012), Önleme-Değerlendirme-Başarısızlık Modeli İle Kalite Maliyet Sisteminin Yapılandırılmasına Yönelik Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Çalışkan F. (2010), Çok Programlı Liselerde Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Demir Ö., & Gülcü Y. (2012), Sanayi İşletmelerinde Kalite Maliyetleri ve Uygulamalarının İncelenmesi: Elâzığ Organize Sanayi Bölgesinde Yapılan Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2).
• Ertuğrul İ. (2014), Toplam Kalite Kontrol, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Halis M. (2004), Toplam Kalite Yönetimi-Kapsam, İlkeler ve Uygulamalar, Roma Yayınları, Ankara.
• Hatipoğlu B. (2008), Toplam kalite yönetiminde kalite maliyetlerinin önemi ve kalite maliyetlerinin raporlanması sürecinde muhasebenin rolü, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Karcıoğlu R. (2000), Stratejik Maliyet Yönetimi Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Aktif Yayınevi, Erzurum.
• Kırlıoğlu H. (1998), Kalite Maliyetleri Muhasebesi, Değişim Yayınları, Sakarya.
• Korkmaz G. (2016), Kalite maliyetlerinin ölçümü ve bir şirkette uygulanması, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Ömürgönülşen M. (2007), Gıda Sektöründe Kalite Maliyetlerinin Ölçümü Üzerine Bir Araştırma, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Parker G.W. (1995), Achieving Cost-Efficient Quality, Vermont USA: Gover Publishing.
• Salık Ç. (2014), Kalite maliyetleri ve kalite maliyetlerinin muhasebeleştirilmesi: Bir sağlık işletmesinde uygulama, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Şimşek K. & Karakaya M. (2016), Turizm İşletmelerinde Kalite Maliyetleri Yönetimi ve Otel İşletmeleri Üzerinde Bir İnceleme. Öneri Dergisi, 12(46), 201-222.
• Tekin M. (1999), “Toplam Kalite Yönetimi”, Kuzucular Ofset, Konya.
• Tepeli Y. (2012), Kalite maliyetlerinin muhasebeleştirilmesi ve analizi: Bir örnek uygulama, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla.
• Toraman A. (2010), Toplam Kalite Yönetimi ve Kalite Maliyet Hesaplaması: SDÜ Araştırma Uygulama Hastanesi Uygulaması, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Ulu Ö. (2017), Üretim işletmelerinde kalite maliyetlerinin PAF modeline göre analizi: Otomotiv yan sanayisinde bir uygulama, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce.
• Yurtcan C. (2007), Kalite maliyetleri içerisinde içsel başarısızlık maliyetlerinin hesaplanması, kontrolü ve muhasebeleştirilmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Yükçü S. (1999), Kalite Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi (Kalite Muhasebesi), Anadolu Matbaacılık, İzmir.