İLETİŞİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN INSTAGRAMIN GÖZETİM ARACI OLARAK KULLANILMASINA İLİŞKİN ALGILARI

Yıl 2019, Sayı: 17, 69 - 94, 26.10.2019

Servet Tuğluk Muhammed Kemal Karaman

https://doi.org/10.32952/atauniiletisim.585675

Cited By: 2

Öz

Teknolojinin, sürekli artarak ve yenilenerek günlük yaşamın
içerisinde yer alması ile teknolojinin hızlı değişiminin bireylerin ucuz erişim
imkânına sahip olmasını sağlaması, kendisine sanal ve sanal gerçekliğin dışında
etkisini sürdüren yeni bir kültür oluşturmuştur. İnternet teknolojisinde
yaşanan Web 2.0 devriminden sonra ortaya çıkan sosyal ağ siteleri günümüzün en
yaygın ve vazgeçilmez iletişim araçları haline gelmiştir. Kurulduğu günden bu
yana, kişilerin birbirleriyle iletişime geçmesini ve bağlantılı kalmasını
kolaylaştıran çeşitli yeniliklerle sürekli kendini geliştiren Instagram geniş
kitleler tarafından kabul görmüştür. Ancak Instagram’ın olumlu yönlerinin
yanında birçok problemi de bünyesinde taşımaktadır. Sosyal mecraların
kişilerarası iletişim üzerine en önemli etkileri arasında ‘kişilerin bu ortamda
benliklerini sunma yarışına girerek görme, gösterme, gözetleme ve gözetlenmeye
dayalı yeni bir iletişim şekli edinmeleri gösterilmektedir. Bu çalışma en
nihayetinde Instagram’ın gözetleme işlevi olarak kullanılmasına yönelik
algıları hakkında bilgi verecektir.

Araştırma kapsamında Uşak Üniversitesi bünyesinde yer alan
İletişim Fakültesinin 1. ve 4. Sınıf öğrencilerinden oluşan toplam 473
öğrenciye anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda Instagram’ın gözetim aracı
olarak kullanıldığı, gözetimin bilgi sağlamak için yapıldığı, gözetim yaparken
rahatsız olunmadığı görülmüştür. Ayrıca kişilerin arkadaşları ve diğer kişiler
tarafından gözetlendiğini düşündükleri, gözetlenmekten rahatsız olmadıkları görülmektedir. Kişilerin mahremiyet konusunda
bilinçli oldukları da çıkan sonuçlar içerisindedir.

Anahtar Kelimeler

Instagram, Gözetim, Mahremiyet, Gözetim Farkındalığ

Kaynakça

• Aslanyürek, M. (2016). İnternet ve Sosyal Medya Kullanıcılarının İnternet Güvenliği ve Çevrimiçi Gizlilik ile İlgili Kanaatleri ve Farkındalıkları. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(1), 80-106.
• Ataman, B.,& ÇOBAN, B. (2016). Alternatif medya ve anti-gözetim. B. Çoban ve B. Ataman (Der.) Gözetim Toplumu [Panoptikon], 33-47.
• Bauman, Z. (2009) Akışkan aşk/insan ilişkilerinin kırılganlığına dair. Çev. Işık Ergüden. İstanbul: Versus Yayınları.
• Bauman, Z. VE LYON, D. (2013) Akışkan gözetim. Çev. Elçin Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bozkurt, V. (2000), Enformasyon Toplumu ve Türkiye, Sistem Yayınları. İstanbul.
• Ersöz, S.,Doğdubay, M. (2012). Turistik Ürün Tercihinde Sosyal Medyanın Rolü ve Etik İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 133-157 (http://dergi.iibf.deu.edu.tr/index.php/cilt1-sayi1/article/view/304), (Erişim tarihi:25.04.2016).
• Foucault, M. (1978). Güvenlik, Toprak. Nüfus Collége De France Dersleri, 1978.
• Foucault, M. (2013), Hapishanenin Doğuşu, İmge Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
• Fuchs, C. (2014). Sosyal Medya: Eleştirel Bir Giriş, (Çev: İlker Kalaycı ve Diyar Saraçoğlu)
• Fuchs, C. (2012). "Political economy and surveillance theory", in Critical
• Karagülle, A. (2015). Günümüzde Değişen Mahremiyet Algısının Sosyal Ağlar Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Medya Ve İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp), (Erişim Tar: 21.04.2016).Köroğlu, İ. (2015). Üstün Yetenekli Dijital Yerlilerin Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Nitel Bir Çalışma. Gazi Üniversitesi İletişim ve Kuram Dergisi, 40, 267-290.(http://iletisimdergisi.gazi.edu.tr/site/index.php/IKAD/article/view/143/142),(Erişim Tar:15.04.2016).
• Lyon, D, (2013), Gözetim Çalışmaları, Kalkedon Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
• Lyon, D. (1997). Elektronik Göz. Sarmal.
• Mayfield, A (2008) What is Social Media, Croosing E book, http://www.icrossing.com/uk/sites/default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf, (Erişim tarihi:13.12.2016)
• Mcluhan, Marshall ve Powers B. R. (2013). Global Köy. Bahar Öcal Düzgören (çev.). İstanbul: Skala
• Onat, F. (2010). “Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Kavram ve Araştırma Dergisi, (31), s. 113-121.
• Özutku, F. (2014). Sosyal medyanın abc’si. İstanbul: Alfa.
• Peltekoğlu, Filiz B. (2012). Sosyal Medya Sosyal Değişim (Editörler: Tolga Kara ve Ebru Özgen), Sosyal Medya-Akademi. Beta Yayınları, İstanbul.
• Richards, N.M. (2013). TheDangers of Surveillance. Harvard LawReview.
• Semitsu, Junichi P. (2011). “From Facebook toMugShot: How toDearth of Social Networking PrivacyRightsRevolutionized Online GovermentSurveillance.” PaceLawReviewWinterSociology first published.
• Tektaş, N. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağları Kullanmalarına Yönelik Bir Araştırma. Tarih Okulu Dergisi 17, 851-870. (http://dergipark.ulakbim.gov.tr/usakjhs/article/view/5000039567/0), (Erişim Tar: 05.05.2017)
• Trottier, D. (2012). PolicingSocial Media. CanadianReview Of Sociology.
• Türkmenoğlu, H. (2014) Teknoloji İle Sanat İlişkisi ve Bir Dijital Sanat Örneği Olarak Instagram, ULAKBİLGE, 2(4), 87-100
• Ustakara, F.,&Türkoğlu, E. (2015). Y Kuşağının Bir Gözetim Mekanizması Olarak Sosyal Ağlar Üzerine Algısı: Gaziantep Üniversitesi Araştırması. (Erişim Tarihi: 16.05.2017).