TARİHİN HAYAT BULMA ALANI: TİYATRO

Yıl 2007, Sayı: 15, 238 - 252, 04.12.2010

Ramazan Kaya

Öz

Bu çalışmada tiyatronun tarihi ele alış tarzı incelenmiştir. Tarih, diğer bilim
dallarıyla ilişkili bir bilim dalı olduğu gibi sanat ve edebiyat türleri için de konu olarak
destek sağlar. Bir sanat dalı olarak tiyatro, tarihten yararlanırken onu, tarih bilimine
özgü değil sanatın ruhuna özgü olarak işler. Bu yüzden tarihi konu alan tiyatro
eserlerinde öncelik tarihsel gerçeklik değil estetik ve inandırıcılıktır. İnsani ve
toplumsal sanatların başında gelen tiyatro, tarihten çeşitli amaçlarla yararlanırken
aynı zamanda doğasına uygun olarak tarihi insanileştirir.

Anahtar Kelimeler

Tarih, Tiyatro, Sanat, Tarih konulu tiyatro eserleri, Tarihsel gerçeklik

Kaynakça

• Akı, N. (1989). Türk Tiyatro Edebiyatı Tarihi i Başlangıcından Cumhuriyet Devrine Kadar, İstanbul: Dergm Yayınları
• And, M. (1973). "Türk Tiyatrosunda Tarihi Oyunlar ve Bunların Yazılış Gerekçeleri", VII. Türk Tarih Kongresi (Ankara: 25-29 Eylül 1970), II. Cilt s:768-773.
• And, M. (1983). Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu (1923~1983)1 Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Aristoteles (1995). Poetika (Çev. İsmail TunaIı), İstanbul: Remzi Kitabevi
• Asena, O. (1959). "Hürrem Sultanı Sunarken", Devlet Tiyatrosu Aylık Sanat Dergisiı 4, s: 14-16.
• Asena, O. (1963). "Tarihten Sahneye", Devlet Tiyatrosu Aylık Sanat Dergisiı 21, s: 2-3.
• Asena, O. (1993a). "Tarihe Doğru Yaklaşmak",Kültür, 97, s: 20-21.
• Asena, O. (1993b). "Tiyatro Tarihten Ne Alır?", Kültür 102, s: 50-51.
• Barzun, J. - Graif, H. F. (2001). Modem Araştınnacı (Çev. Fatoş Dilber)ı Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları
• Carr, E. H. (1996). Tarih Nedir? (Çev. Misket Gizem Gürtürk), İstanbul: İletişim Yayınevi
• Collingwood, R G. (1996).Tarih Tasarımı, (Çev. Kurtuluş Dinçer)ı Ankara: GündoğanYayınları
• Ferro, M. (1995). Sinema ve Tarihı İstanbul: Kesit Yayınalık
• Gasset, O. Y. (1998). Tarihsel Bunalım ve İnsan, (Çev. Neyire Gül Işık)ı İstanbul: Metis Yayınlan
• Halkını L. E. (1989). Tarih Tenkidinin Unsurlanı (Çev. Bahaeddin Yediyıldız), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
• Harun K. (1953). "Fatih Piyesi ve Müellifi"ı Devlet Tiyatrosu Aylık Sanat Dergisi, ll, s: 11-12.
• İpşiroğlu, Z. (2004). Tiyatroda Alımlarna, Boyutlan ve Çeşitlerneleri, İstanbul: Papirus Yayınevi
• Jenkins, K. (1997). Tarihi Yeniden Düşünmek, (Çev. Bahadır Sina Şener), Ankara: Dost Kitabevi
• Kindermann, H. (1977). "Tiyatroda İzleyicinin işlevi", 2000 Yılına Doğru Sanatlar Sempozyumu, (Haz. Mehmet Çubuk), İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi-Planlama-Programlama Grubu Araştirma No:2 sayfa belirtilmemiş
• Konur, T. (2001). Devlet-Tiyatro İlişkisi, Geçmişten Günümüze Örneklerle Devlet·Tiyatro Ilişkisinde Belli Başlı Sistemler, Ankara: Dost Kitabevi
• Nutku, Ö. (1983). Dram Sanab (Tiyatroya Giriş), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları
• Oflazoğlu, A. T. (1991). "Tiyatroda Evrensellik", Türk Dili, 479, s: 331-345.
• Oflazoğlu, A. T. (1985). "Tarih ve Tiyatro", Türk Dili, XLIX/397, s: 1-14.
• Ortaylı, i. (2000). "Tiyatro'da Tarihi Oyunlar Üzerine Bir Analiz Denemesi", Osmanlı İmparatorluğu'nda İktisadi ve Sosyal Değişim, Makaleler 1, Ankara, s: 467-473.
• Ortaylı, i. (2001a). Gelenekten Geleceğe, İstanbul: Ufuk Kitapları
• Ortaylı, İ. (2001b). "Orhan Asena ve Tarihi Tiyatro Oyunları", http://www.milliyet.com.tr/2001/02/25/pazar/yazortay.html
• Özgü, M. (1953). "Maria Stuart Münasebetiyle Tarihte Hakikat- Sanatta Hakikat", Devlet Tiyatrosu Aylık Sanat Dergisi, 12, s: 24-25.
• Parlatır, İ. (1985). "Kösem Sultan", Türk Dili, L/406, s: 137-143.
• Strowsky, F. (1946). Tiyatro ve Bizler, (çev. Sabri Esat Siyavuşgil), İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
• Şener, S. (1982). "Türk Tiyatrosunda Tarihsel Oyunlar", Türk Dili, XLN/363, s: 187-188.
• Şener, S. (2003). İnsanı GeçitIerde Sınayan Sanat, Dram Sanatı, İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları
• Taşer, S. (1953). "Tiyatro ve Eğitim", Devlet Tiyatrosu Aylık Sanat Dergisi, 9, s: 26-28.
• Yüksel, A. (1991). "Türk Toplumunun Çağdaşlaşma Aşamasında Tiyatro-Kültür-Devlet İlişkisi", Çağdaş Kü1türümüz Olgular- Sorunlar, İstanbul, s: 485-504.