Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Kaygılarının Matematik Öz Yeterliklerine Olan Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 46, 49 - 61, 15.09.2022

Yunus Aytaç Merve Ünal

https://doi.org/10.5152/AUJKKEF.2022.1002612

Öz

Bu araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin matematik kaygıları ile matematik öz yeterlik
düzeylerinin belirlenmesi, ayrıca matematik kaygıları ile matematik öz yeterliklerinin bağımsız değişkenler açısından anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığı ile aralarındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel araştırma modeli
kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Bingöl ilinde bulunan
MEB’e bağlı resmi bağımsız anaokullarında görev yapan okul öncesi öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit uygun ve amaçsal örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen
89 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak araştırmacı
tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu,” matematik kaygısı için; “Matematik Kaygısı Ölçeği” ve
matematik öz yeterliği için; “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Eğitimine Yönelik Öz Yeterlik
Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada veriler, ele alınan problem durumuna göre, betimsel istatistikler, bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), çoklu karşılaştırma Tukey testi
ve Pearson korelasyon katsayısı hesaplanarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, okul
öncesi öğretmenlerinin matematik öz yeterliklerinin yüksek olduğu belirlenirken matematik kaygı
düzeylerinin düşük olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematik kaygısı, okul öncesi eğitim, matematik öz yeterlik

Kaynakça

• Adal, A., & Yavuz, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin matematik öz yeterlik algıları ile matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 3(1), 20–41.
• Aksu, H. H. (2008). Öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 161–170.
• Anderson, S. L., & Betz, N. E. (2001). Sources of social self-efficacy expectations: Their measurement and relation to career development. Journal of Vocational Behavior, 58(1), 98–117. [CrossRef] Ashcraft, M. H. (2002). Math anxiety: Personal, educational, and cognitive consequences. Current Directions in Psychological Science, 11(5), 181–185. [CrossRef]
• Aslan, H. (1997). Kocaeli'nde bir grup sağlık çalışanında işe bağlı gerginlik, tükenme ve iş doyumu. Toplum ve Hekim, 12(82), 24–29.
• Ay, M. (2005). Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Öğretimine İlişkin Öz Yeterlik Algıları. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi.
• Ayan, A. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Matematik Öz Yeterlik Algıları, Motivasyonları, Kaygıları ve Tutumları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi.
• Baloğlu, M. (2001). Matematik Korkusunu Yenmek. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 59–76.
• Baloğlu, M. (2003). Individual differences in statistics anxiety among college students. Personality and Individual Differences, 34(5), 855–865. [CrossRef]
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. Encyclopedia of Human Behavior, 4, 71–81. https://www.uky.edu/~eushe2/Bandura/Bandura1994EHB.pdf (Erişim Tarihi: 10.10.2019).
• Barroso, C., Ganley, C. M., McGraw, A. L., Geer, E. A., Hart, S. A., & Daucourt, M. C. (2021). A meta-analysis of the relation between math anxiety and math achievement. Psychological Bulletin, 147(2), 134–168. [CrossRef]
• Bayırlı, H., Geçici, M. E., & Erdem, C. (2021). Matematik kaygısı ile matematik başarısı arasındaki ilişki: bir meta-analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 53, 87–109. [CrossRef]
• Bekdemir, M. (2010). The preservice teachers' mathematics anxiety related to depth of negative experiences in mathematics classroom while they were students. Educational Studies in Mathematics, 75(3), 311–328. [CrossRef]
• Benner, S. M., & Hatch, J. A. (2009). From the editors: Math achievement and early childhood teacher preparation. Journal of Early Childhood Teacher Education, 30(4), 307–309. [CrossRef]
• Bozbaş, Y. (2015). Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlik Inançları ve Sınıf Yönetimi Beceri Algıları Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi), Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Bülbül, N. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Eğitimine İlişkin İnançları ve Öz Yeterlik Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
• Bulut, M. S., & Tarım, K. (2006). Okulöncesi öğretmenlerinin matematik ve matematik öğretimine ilişkin algı ve tutumları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(22), 152–164.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (15. basım). Pegem Akademi.
• Cantürk Günhan, B. (2020). Türkiye’de matematik dersine yönelik özyeterlik ile başarı ilişkisi üzerine yapılan çalışmaların meta-analizi. Milli Eğitim, 50(229), 319–335.
• Çelik, M. (2017). Examination of the relationship between the preschool teachers’ attitudes towards mathematics and the mathematical development in 6-year-old preschool children. Journal of Education and Learning, 6(4), 49–56. [CrossRef]
• Clements, D. H. (2001). Mathematics in the preschool. Teaching Children Mathematics, 7(5), 270–275. [CrossRef]
• Cooper, S., & Robinson, D. (1989). The relationship of mathematics self– efficacy beliefs to mathematics anxiety and performance. Measurement and Evaluation in Counseling, 24(1), 5–11.
• Demirkıran, D. M. (2016). Okul Öncesinde Matematik Öğretimi Dersinin Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Matematik Imgeleri ve Duyguları, Matematik Kaygıları ve Matematik Öğretimi Kaygılarındaki Etkisinin Araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi.