Pedagojik Alan Bilgisi ve Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisine İlişkin Yapılan Çalışmaların Meta-Sentez YöntemiyleAnalizi

Yıl 2022, Sayı: 46, 106 - 121, 15.09.2022

Hüseyin Yolcu Dilan Kaya Durna Ali Akan Şafak Uluçınar Sağır

https://doi.org/10.5152/AUJKKEF.2022.1051356

Öz

Bu çalışmada Türkiye’deki PAB (Pedagojik Alan Bilgisi) ve TPAB (Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi) alanında yayınlanmış makalelerin meta-sentez yöntemiyle analiz edilmesi ve söz konusu alanda nasıl bir
eğilimin olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada TR Dizin dergilerde 2015–2021 yılları arasında yayımlanmış olan makalelerden PAB ve TPAB ile ilgili olan 99 çalışma, amaçlı örnekleme
yoluyla seçilmiştir. Makaleler kodlanmış ve her bir makale yayın yılı, yayınlandığı dergi, atıf sayısı, araştırma yöntemi, örneklem düzeyi ve büyüklüğü, veri toplama araçları, araştırma konusu, çalışma alanı
ve güvenirlik bağlamında içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler tablolardan yararlanılarak sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda TPAB alanında daha fazla çalışma olduğu;
PAB çalışmalarında nitel, TPAB çalışmalarında ise nicel araştırma yöntemlerinin daha sık tercih edildiği; hem PAB hem de TPAB çalışmalarında öğretmen adaylarıyla daha sık çalışıldığı; PAB çalışmalarında daha çok matematik alanına yer verildiği, TPAB çalışmalarında ise alan belirtilmeyen çalışma
sayısının daha çok olduğu; PAB çalışmalarının az sayıda katılımcı, TPAB çalışmalarının ise kalabalık
katılımcı grubu ile yürütüldüğü; çeşitli veri toplama araçlarından yararlanılmasına rağmen PAB çalışmalarında genellikle görüşme ve gözlem, TPAB çalışmalarında ise genellikle ölçekler yoluyla verilerin
toplandığı; hem PAB hem de TPAB alanında yapılan çalışmalarda daha çok PAB/TPAB bileşenlerinin
incelendiği; genel olarak çalışmalarda güvenirlik analizine yer verildiği; atıf alan çalışma sayısının ise
daha az olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alanyazın tarama, meta-sentez, pedagojik alan bilgisi, teknolojik pedagojik alan bilgisi

Kaynakça

• Aydın, M. (2019). Nitel veri analizi. İçinde (ed. H. Özmen & O. Karamustafaoğlu), Eğitimde Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi 461-482.
• Aydın, S., & Boz, Y. (2012). Fen öğretmen eğitiminde pedagojik alan bilgisi araştırmalarının derlenmesi: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 479–505.
• Aylar, E. (2017). Sınıf öğretmeni yetiştirme sürecinde problem çözmeye dair pedagojik alan bilgisine ilişkin çıkarımlar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 744–759. [CrossRef]
• Azgın, A. O., & Şenler, B. (2018). İlkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Journal of Computer and Education Research, 6(11), 47–64. [CrossRef]
• Baran, E., & Canbazoğlu Bilici, S. (2015). Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi (TPAB) üzerine alanyazın incelemesi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 15–32. Baxter, J. A., & Lederman, N. G. (1999). Assessment and measurement of pedagogical content knowledge. In J. Gess-Newsome & N. G. Lederman (Eds.), Examining Pedagogical Content Knowledge: The Construct and its İmplications for Science Education (pp. 147–161). Kluwer Academics Publishers.
• Belge Can, H. (2019). Pedagojik alan bilgisi çalışmalarının derlenmesi: Fen bilimleri eğitimi örneği. Milli Eğitim Dergisi, 48(224), 353–380.
• Brantley-Dias, L., & Ertmer, P. A. (2013). Goldilocks and TPACK: Is the construct ‘Just Right?’ Journal of Research on Technology in Education, 46(2), 103–128. [CrossRef]
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33–38. [CrossRef]
• Çelİk, Ö., Yorulmaz, A., & Çokçalışkan, H. (2019). Öğretmen genel yeterlikleri açısından sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarının kendilerini değerlendirmeleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 203–215. [CrossRef]
• Cochran, K. K., DeRuiter, J. A., & King, R. A. (1993). Pedagogical content knowing: An integrative model for teacher preparation. Journal of Teacher Education, 44, 261–272.
• Demirdöğen, B. (2012). Kimya Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Konusunda Pedagojik Alan Bilgilerinin Gelişimi: Bir Uygulama Çalışması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Dikmen, C., & Demirer, V. (2016). Türkiye’de teknolojik pedagojik alan bilgisi üzerine 2009 -2013 yılları arasında yapılan çalışmalardaki eğilimler. Turkish Journal of Education, 5(1), 33–46.
• Göksu, İ., Özcan, K. V., Çakır, R., & Göktaş, Y. (2014). Studies related to instructional design models in Turkey. Elementary Education Online, 13(2), 694–709.
• Grossman, P. L. (1990). The making of a teacher: Teacher knowledge and teacher education. Teachers College Press.
• Kaleli Yılmaz, G. (2015). Türkiye’deki teknolojik pedagojik alan bilgisi çalışmalarının analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 103–122.
• Kartal, T., Yamak, H., & Kavak, N. (2017). Mikro öğretimin fen bilgisi öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgileri üzerindeki etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 740–771.
• Korucu, A. T., Usta, E., & Atun, H. (2017). Teknolojik pedagojik alan bilgisi üzerine yapılan 2010-2016 dönemi araştırmalardaki eğilimler. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 104–133.
• Kul, Ü., & Aksu, Z. (2016). Türkiye, Singapur, Güney Kore ortaokul matematik dersi öğretim programlarının pedagojik alan bilgisi bileşenleri bağlamında karşılaştırılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 900–921. [CrossRef]