Nathalie Sarraute’un Yönelişler’inde Bir ‘Yeni Roman’ Okuması

Yıl 2009, Cilt: 13 Sayı: 1, 25 - 32, 19.04.2010

Ali Tilbe

Öz

20. yüzyılın ortalarında, İkinci Dünya Savaşını izleyen yıllarda, Nathalie Sarraute,
Alain Robbe-Grillet, Michel Butor, Claude Simon, Robert Pinget, Claude Ollier gibi
fransız yazarlar, Balzac ve Flaubert’in kökleşik roman anlayışını derinden sarsan ve de-
ğiştiren bir yaklaşımla“Yeni Roman” adı altında bir yazınsal akım oluştururlar. Gerçekte
bu akım, anamalcı dizge karşısında yabancılaşan ve değersizleşen insanın acıklı yaşam
koşullarını yergisel ve eleştirel bir dille kurmacasına taşır. Geleneksel romana özgü kişisüre-uzam
gibi anlatı yerlemlerine ilişkin algı bütünüyle değişir.
Nathalie Sarraute, gerek romanları, gerekse kuramsal yapıtlarıyla bu akımın en ilgi
çeken temsilcilerinden birisidir. 1939’da yayımladığı Yönelişler (Tropismes) onun ilk
yeni roman örnekçesidir.
Biz bu çalışmada, Yeni Roman kuramından ve toplumsal öneminden kısaca söz ettikten
sonra, bu akımın ilk örneklerinden birisi olan Saurraute’un Yönelişler adlı romanında
kişi-süre-uzam yerlemlerinin nasıl algılandığını açımlamayı deneyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Yeni Roman, Sarraute, Yönelişler, Fransız Romanı

Kaynakça

• Alpozzo, M. (2008). “Y a-t-il un avenir du roman? « Sous-conversation »: Nathalie Sar- raute et l’anti-roman”, http://ecrits-vains.com/points_de_vue/roman.htm. (10.03.2009).
• Baldıran, G. (2002). Alain Robbe-Grillet ve Yeni Roman, Konya: Çizgi Yayınevi.
• Blanckemen, Bruno-Millois, Jean-Christophe, (2004), Le Roman Français Aujourd’huia. transformations, perceptions, mythologies, Pretexte Editeur, Paris.
• Brunel, P. (2002). Où va la littérature française Aujoud’hui?, Paris: Librairie Vuibert.
• Butor, M. (1991). Roman Üstüne Denemeler, çev., Mehmet Rifat-Sema Rifat, İstanbul: Düzlem Yayınevi.
• Goldmann, L. (2005). Roman Sosyolojisi, Çev. Ayberk Erkay, Ankara: Birleşik Yay.
• (1999), Aydınlanma Felsefesi, çev., Emre Aslan, Ankara: Doruk Yay.
• Lalande, B. (1972). La Modification, Butor, Profil d’une Oeuvre, Paris: Hatier.
• Mennan, Z. (1982). “Bir Metnin Düğümü: N. Sarraute’un “Les Fruıts D’or’u”, FDE, c.
• III, sayı: 10, Ankara: H.Ü. Yayını, ss. 122-129. (1983). “Michel Butor’un “L’Emploi du Temps” adlı yapıtında zaman kavramı”, FDE, c.
• III, sayı: 12, Ankara: H.Ü. Yayını, ss. 121-133. Nadeau, M. (1963). Le Roman Français depuis la Guerre, Paris: Gallimard.
• Parla, J. (2000). Don Kişot’tan Bugüne Roman, İstanbul: İletişim Yay.
• Polet, J-C. (1986). Auteurs Contemporains: Nathalie Sarraute, Marcel Arlande, Jacques de Bourbon-Busset, Bruxelles: Didier Hatier.
• Robbe-Grillet, A. (1989). Yeni Roman, Çev., Asım Bezirci, 2. bsk., İstanbul: Ara Yay.
• Sarraute, N. (1985). Kuşku Çağı, Çev. Bedia Kösemihal, İstanbul: Adam Yay.
• (2001), Yönelişler, Çev. Mükerrem Akdeniz, İstanbul: İletişim Yay.
• Sunel, A. H. (1982). “Yeni Roman’da Öğe Değişiklikleri”, FDE, c. III, sayı: 12. Ankara: H.Ü. Yayını, ss. 83-94.