ŞİMENDİFERİN ERZURUM YOLCULUĞU

Yıl 2008, Cilt: 15 Sayı: 38, 313 - 342, 28.02.2010

Murat Küçükuğurlu , Gürkan Fırat Saylan

Öz

Gerek Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde gerekse Cumhuriyet’in ilk
yıllarında Türkiye’deki ulaşım problemlerinden birisi; Anadolu’nun batısı ile
doğusunun modern vasıtalarla birbirine bağlanmamış olmasıydı. Türkiye’nin
batısı ve güneyinde birçok demiryolu hattı yapılmışken, Doğu Anadolu bu
imkândan uzun süre mahrum kaldı. Cumhuriyet’in ilanından sonra demiryolu
hatlarını doğuya doğru uzatmak için ciddi teşebbüsler oldu. Fakat özellikle
iktisadi engeller buna mani oldu. Bununla birlikte hedefe ulaşmak için bazı
çalışmalar yapılmıştı. 1930’a gelindiğinde demiryolu Sivas’a ulaşmıştı.
1939’da ise Erzurum demiryoluna kavuşmuş oldu.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Doğu Anadolu, Erzurum, Demiryolu, Ulaşım

Kaynakça

• AS, Efdal, Cumhuriyet Dönemi Ulaşım Politikaları, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir, 2006.
• ASLAN, Yavuz, TBMM Hükümeti Kuruluşu, Evreleri, Yetki ve Sorumluluğu (23 Nisan 1920-30 Ekim 1923), Ankara, 2001.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, II (1906-1938), Ankara, 1997.
• ATNUR, İbrahim Ethem, Reis-i Cumhur’un Doğu İncelemeleri (1924 Erzurum Depremi), Ankara, 2006.
• BAYUR, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, I/1, Ankara, 1991.
• CAN, Bilmez Bülent, Demiryolundan Petrole Chester Projesi 1908-1923, İstanbul, 2000.
• ÇOMAKLI, Zekiye, İpek Yolunda Bir Kavşak Aşkale, Erzurum, 2003.
• DAYI, S.Esin, Elviye-i Selâse’de (Kars, Ardahan, Batum) Milli Teşkilatlanma, Erzurum, 1997.
• DERVİŞOĞLU, Fatih M., Nuri Demirağ Türkiye’nin Havacılık Efsanesi, İstanbul, 2007.
• Dünden Bugüne Başbakanlık 1920-2004, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2004.
• ERİM, Nihat, Devletlerarası Hukuk ve Siyasi Tarih, I, Ankara, 1953. Erzurum’un İşletmeye Açılışı 20.10.1939, İstanbul, 1939.
• Erzurumluların Büyük Başbakanımız General İsmet İnönü’den Dilekleri, Erzurum, 1935.
• İsmet Paşa’nın Siyasi ve İçtimai Nutukları (1920-1933), Ankara, 1933.
• KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi VIII, (Birinci Meşrutiyet ve İstibdat Devirleri 1876-1907), Ankara, 1988.
• KONUKÇU, Enver, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde Erzurum, Erzurum, 1999. KURAT, Akdes Nimet, Türkiye ve Rusya, Ankara, 1990.
• KÜÇÜKUĞURLU, Murat, Cumhuriyet Devrinde Erzurum’da Siyasi Hayat, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Erzurum, 2006.
• Mühendis Tevfik, Türkiye Demiryolları, İstanbul, 1927.
• ÖZYÜKSEL, Murat, Hicaz Demiryolu, İstanbul, 2000.
• Reis-i Cumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin Sonbahar Seyahatleri, Ankara, 1341.
• SARIASLAN, Ümit, Demirağlardan Örümcek Ağlarına, İstanbul, 2004. Sivas Cer Atelyesi ile Erzurum İstasyonunun İşletmeye Açılması Dolayısıyla Memlekette Yapılan Neşriyat, Ankara, 1939.
• ŞAKİR, Ziya, Nuri Demirağ Kimdir?, İstanbul, 1947.
• Türk Parlamento Tarihi, TBMM V.Dönem (1935-1939), II, Ankara, 2001.
• UÇAROL, Rifat, Siyasi Tarih (1789-1999), İstanbul, 2000.
• YILDIRIM, İsmail, Cumhuriyet Döneminde Demiryolları, Ankara, 2001.