Öz
Reencarnation means passing of a spirit from one body to other body. Some verses where the four sacred books stated passing from sphere to another sphere and miracles of prophets effected people on belief of transformations. Spread of reencarnation’s belief inwihich literature effects human being to live eternally. Altough Turkish Folkloric literature has a lot of transformation tales in Turkısh Classical Literature dead never being perceived finish of life contrary belived passing of spirit from life dimension to another dimension. But effect of reencarnation belief also had processed in literature via of some miracles, legends of dervishes and effects of primitive beliefs. From dead lover grown up being a grass on ground or a smelling rosa. If lover dead via of burning in love fire he being immortal around rose from his ashes
Kaynakça
- Aça, M., Gökalp, H. ve Kocakaplan, İ. (2009). Başlangıçtan günümüze Türk edebiyatında tür ve şekil bilgisi. Kriter Yay. İstanbul.
- Ahmet Paşa Divanı (1992). (haz. Ali Nihat Tarlan). Ankara: Akçağ Yayınları.
- Âşık Çelebi Divanı (1988). (haz. Filiz Kılıç)
- Aytaş, Gıyasettin (2003). Türkülerde turna. G.Ü. Hacı Bektaş-ı Veli Dergisi, 28, Ankara, 13-33.
- Beyatlı, Y. K., (1977). Kendi gök kubbemiz. İstanbul.
- Bulfinch, T. (2011), Bulfinch mitolojileri. (çev. Aysun Babacan vd.), İstanbul: Pinhan.
- Çavuşoğlu, M. (1997), Necati Beg divanı. İstanbul: MEB.
- Dilçin, C. (1983), Örneklerle Türk şiir bilgisi. Ankara: TDK.
- Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi (1992). C 2, İstanbul: Çağ Yayınları.
- Elçin, Ş. (2003). Türk halk edebiyatında turna motifi. G.Ü. Hacı Bektaş-ı Veli Dergisi, 28, Ankara, 43-56.
- Eraydın, S. (1997). Tasavvuf ve tarikatler. İstanbul: M.Ü.İ.F.V.Y.
- Erünsal, İ. E. (1983). The life works of tâcî-zâde ca’fer çelebi, with a critical editions of his divan. İstanbul: İ.Ü.E.F.Y.
- Fuzûlî Divan (1990). (haz. Akyüz, K., Beken, S., Yüksel, S., Cunbur, M.), Ankara: Akçağ Yayınları.
- Gölpınarlı, A. (2013). Melâmîlik ve melâmîler. İstanbul: Milenyum Yay.
- Güzel, A. (1989). Tekke şiiri. Türk Dili TürkŞiiri Özel Sayısı III, Ankara: TDK, 445-450; 251- 453.
- Hamdi (1991). Yusuf u Züleyha. (haz. N. Onur), Ankara: Akçağ Yayınları.
- Hayretî (1981). Dîvan (Tenkidli Basım). (haz. Çavuşoğlu, M., Tanyeri, M. A.), İstanbul.
- Helaki Divanı (1982). (haz. M. Çavuşoğlu), İstanbul.
- Levend, A. S. (1986). Divan edebiyatı. İstanbul: Enderun Kitabevi.
- Nâ’ilî (1990). Divan. (haz. H. İpekten), Ankara: Akçağ.
- Nâbî (1997). Divan, I,II. (haz. A. F. Bilkan), İstanbul: MEB.
- Necati Bey (1992). Divan. (haz. A. N. Tarlan), Ankara: Akçağ.
- Nedîm (1972). Divan. (haz. A. Gölpınarlı), İstanbul: İnkılâp ve Aka.
- Nef’i (1993). Divan. (haz. M. Akkuş), Ankara: Akçağ.
- Nefahatü’l-Üns Evliya Menkıbeleri Abdurrahman Câmî (1995). Tercüme ve Şerh Lâmii Çelebi, (haz.Uludağ, S., Kara, M.), İstanbul: Marifet Yayınları.
- Nesîmî (1990). Divan. (haz. Hüseyin Ayan), Ankara: Akçağ.
- Nev’î Divanı (1977). (haz. M. Tulum, A. Tanyeri), İstanbul.
- Nev’i-zade Atayi (1994). Divan. (haz. S. Karaköse), İnönü Üniversitesi Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Onay, A. T. (2000). Mazmunlar ve izahı, (haz. C. Kurnaz), Ankara: Akçağ.
- Ögel, B. (1997). Türk mitolojisi I, İstanbul: MEB.
- Pala, İ. (1995). Ansiklopedik divan şiiri sözlüğü. Ankara: Akçağ.
- Revanî Divanı. (haz. Ziya Avşar), e-posta: yayimlar@kulturturizm.gov.tr
- Sakaoğlu, S. (1980). Anadolu-türk efsanelerinde taş kesilme motifi ve bu efsanelerin tip kataloğu. Ankara: KB.
- Şebüsterî, Gülşen-i Râz, (1993). (çev. A. Gölpınarlı), İstanbul: MEB.
- Şentürk, A., Kartal, A. (2007). Eski Türk edebiyatı tarihi. İstanbul: Dergâh.
- Şeref Hanım (2002). Divan. (haz. M. Arslan), İstanbul: Kitabevi.
- Şeyh Galib (1975). Hüsn ü Aşk. (haz. O. Okay, H. Ayan), İstanbul: Dergâh Yay.
- Şeyhî (1990). Divan. (haz. İsen, M., Kurnaz, C.), Ankara: Akçağ.
- Şeyhülislam Es’ad ve Divanı (1997). (haz. M. N. Doğan), İstanbul: MEB.
- Şeyhülüslam Yahya (2001). Divan. (haz. H. Kavruk), İstanbul: MEB.
- Tatcı, M. (1990). Yunus Emre divanı tenkitli metin. Ankara: KB.
- Tökel, D. A. (2000). Divan şiirinde mitolojik unsurlar, Ankara: Akçağ.
- Usluer, F. (2009). Hurufîlik. İstanbul: Kabalcı.
- Üsküplü İshak Çelebi Divanı (1989). (haz. M. Çavuşoğlu, M. A. Tanyeri), İstanbul.
- Yavuz, O. (1988). Tezkiretü’l-Evliyâ. Ankara: KTBY.
- Yıldırım, A. (2013). Tasavvufun temel öğretilerinin hadislerdeki dayanakları. Ankara: TDVY.
- www.cansaati.org (Erişim tarihi: 8.12.2011)
- www.enfal.de. (Erişim tarihi: 11.11.2011)
- www.mumsema.com. (Erişim tarihi: 30.11.2011)
- www. sorularlaislamiyet.com (Erişim tarihi: 30.11.2011)
- www.wikipedia.org (Erişim tarihi: 11.11.2011)
Öz
Tenasüh, ruhun bir bedenden başka varlıklara geçmesidir. Edebî eserlere yansıyan tenasüh inancının gelişmesinde ebediyet arayışı hâkimdir. Semaî kitaplarda yer alan bir âlemden başka bir âleme geçişten bahseden ayetler ve peygamber mucizeleri, zamanla halk muhayyilesinde ebediyet çağrışımları oluşturmuştur. Bu çağrışımlar sayesinde kitabî kıssalar ve kişiler hakkında dönüşümü konu alan rivayetler oluşturulmasına yol açmıştır. Evliya menkıbeleri, ilkel inanç sistemlerinin öğretileri de zaten insan zihninde mevcut olan ebediyet arayışı doğrultusunda tenasüh inancını geliştirmiştir. Halk edebiyatımızda çok daha fazla örneği bulunan dönüşüm, Klâsik edebiyatımızda ölümden sonraki varoluşu ihsas ettirme yönüyle işlenir. Klâsik edebiyatımızda ölüm, bir başka boyuta geçiş olarak algılandığı için, korku ile algılanmaz. Ölüm sonrası ruhun başka bir boyuta geçişin yanında başka bir varlığa dönüşme inancı da mevcuttur. Bu inançta menkıbe ve diğer ölüm ritüellerinin etkisi de bulunmaktadır. Âşık ölümden sonra toprağa karışarak sevgilinin kapısına rüzgâr tarafından taşınır. Mezarında biten otlar sevgili adını söyler. Aşk ateşiyle yanarak ölürse küllerinden yeniden doğarak ölümsüzlüğe ulaşır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aça, M., Gökalp, H. ve Kocakaplan, İ. (2009). Başlangıçtan günümüze Türk edebiyatında tür ve şekil bilgisi. Kriter Yay. İstanbul.
- Ahmet Paşa Divanı (1992). (haz. Ali Nihat Tarlan). Ankara: Akçağ Yayınları.
- Âşık Çelebi Divanı (1988). (haz. Filiz Kılıç)
- Aytaş, Gıyasettin (2003). Türkülerde turna. G.Ü. Hacı Bektaş-ı Veli Dergisi, 28, Ankara, 13-33.
- Beyatlı, Y. K., (1977). Kendi gök kubbemiz. İstanbul.
- Bulfinch, T. (2011), Bulfinch mitolojileri. (çev. Aysun Babacan vd.), İstanbul: Pinhan.
- Çavuşoğlu, M. (1997), Necati Beg divanı. İstanbul: MEB.
- Dilçin, C. (1983), Örneklerle Türk şiir bilgisi. Ankara: TDK.
- Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi (1992). C 2, İstanbul: Çağ Yayınları.
- Elçin, Ş. (2003). Türk halk edebiyatında turna motifi. G.Ü. Hacı Bektaş-ı Veli Dergisi, 28, Ankara, 43-56.
- Eraydın, S. (1997). Tasavvuf ve tarikatler. İstanbul: M.Ü.İ.F.V.Y.
- Erünsal, İ. E. (1983). The life works of tâcî-zâde ca’fer çelebi, with a critical editions of his divan. İstanbul: İ.Ü.E.F.Y.
- Fuzûlî Divan (1990). (haz. Akyüz, K., Beken, S., Yüksel, S., Cunbur, M.), Ankara: Akçağ Yayınları.
- Gölpınarlı, A. (2013). Melâmîlik ve melâmîler. İstanbul: Milenyum Yay.
- Güzel, A. (1989). Tekke şiiri. Türk Dili TürkŞiiri Özel Sayısı III, Ankara: TDK, 445-450; 251- 453.
- Hamdi (1991). Yusuf u Züleyha. (haz. N. Onur), Ankara: Akçağ Yayınları.
- Hayretî (1981). Dîvan (Tenkidli Basım). (haz. Çavuşoğlu, M., Tanyeri, M. A.), İstanbul.
- Helaki Divanı (1982). (haz. M. Çavuşoğlu), İstanbul.
- Levend, A. S. (1986). Divan edebiyatı. İstanbul: Enderun Kitabevi.
- Nâ’ilî (1990). Divan. (haz. H. İpekten), Ankara: Akçağ.
- Nâbî (1997). Divan, I,II. (haz. A. F. Bilkan), İstanbul: MEB.
- Necati Bey (1992). Divan. (haz. A. N. Tarlan), Ankara: Akçağ.
- Nedîm (1972). Divan. (haz. A. Gölpınarlı), İstanbul: İnkılâp ve Aka.
- Nef’i (1993). Divan. (haz. M. Akkuş), Ankara: Akçağ.
- Nefahatü’l-Üns Evliya Menkıbeleri Abdurrahman Câmî (1995). Tercüme ve Şerh Lâmii Çelebi, (haz.Uludağ, S., Kara, M.), İstanbul: Marifet Yayınları.
- Nesîmî (1990). Divan. (haz. Hüseyin Ayan), Ankara: Akçağ.
- Nev’î Divanı (1977). (haz. M. Tulum, A. Tanyeri), İstanbul.
- Nev’i-zade Atayi (1994). Divan. (haz. S. Karaköse), İnönü Üniversitesi Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Onay, A. T. (2000). Mazmunlar ve izahı, (haz. C. Kurnaz), Ankara: Akçağ.
- Ögel, B. (1997). Türk mitolojisi I, İstanbul: MEB.
- Pala, İ. (1995). Ansiklopedik divan şiiri sözlüğü. Ankara: Akçağ.
- Revanî Divanı. (haz. Ziya Avşar), e-posta: yayimlar@kulturturizm.gov.tr
- Sakaoğlu, S. (1980). Anadolu-türk efsanelerinde taş kesilme motifi ve bu efsanelerin tip kataloğu. Ankara: KB.
- Şebüsterî, Gülşen-i Râz, (1993). (çev. A. Gölpınarlı), İstanbul: MEB.
- Şentürk, A., Kartal, A. (2007). Eski Türk edebiyatı tarihi. İstanbul: Dergâh.
- Şeref Hanım (2002). Divan. (haz. M. Arslan), İstanbul: Kitabevi.
- Şeyh Galib (1975). Hüsn ü Aşk. (haz. O. Okay, H. Ayan), İstanbul: Dergâh Yay.
- Şeyhî (1990). Divan. (haz. İsen, M., Kurnaz, C.), Ankara: Akçağ.
- Şeyhülislam Es’ad ve Divanı (1997). (haz. M. N. Doğan), İstanbul: MEB.
- Şeyhülüslam Yahya (2001). Divan. (haz. H. Kavruk), İstanbul: MEB.
- Tatcı, M. (1990). Yunus Emre divanı tenkitli metin. Ankara: KB.
- Tökel, D. A. (2000). Divan şiirinde mitolojik unsurlar, Ankara: Akçağ.
- Usluer, F. (2009). Hurufîlik. İstanbul: Kabalcı.
- Üsküplü İshak Çelebi Divanı (1989). (haz. M. Çavuşoğlu, M. A. Tanyeri), İstanbul.
- Yavuz, O. (1988). Tezkiretü’l-Evliyâ. Ankara: KTBY.
- Yıldırım, A. (2013). Tasavvufun temel öğretilerinin hadislerdeki dayanakları. Ankara: TDVY.
- www.cansaati.org (Erişim tarihi: 8.12.2011)
- www.enfal.de. (Erişim tarihi: 11.11.2011)
- www.mumsema.com. (Erişim tarihi: 30.11.2011)
- www. sorularlaislamiyet.com (Erişim tarihi: 30.11.2011)
- www.wikipedia.org (Erişim tarihi: 11.11.2011)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Temmuz 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 54 |
- Makale Dosyaları