Avanos, in Terms of Archaeology and Cultural Heritage Tourism: Topraktepe Example

Yıl 2022, Sayı: 74, 324 - 328, 29.05.2022

Fevzi Volkan Güngördü

https://doi.org/10.54614/JTRI.2022.221650

Öz

Investigations on the prehistoric cultures of Volcanic Cappadocia Region are based on the archaeological surveys and excavations which were conducted in the western part of the region that consists of Aksaray and Niğde cities. The central part of the Volcanic Cappadocia Region which comprises today’s Nevşehir city and its periphery contributes little information on the prehistoric cultures of the region without a holistic perspective. Due to the existence of that problematic “Nevşehir Neolithic Survey” (NENESU) project was constituted in 2019. During 2020 survey season, a slope site which called as “Topraktepe” was found only 2 km. far from Avanos district of Nevşehir. Investigations on 2020 and 2021 seasons on Topraktepe reveal that this slope site is dated to the Middle Chalcolithic period which is 7.000 years old before present. Because of the archeological findings and also the central location, Topraktepe is a crucial site not only for archaeology but also the natural and cultural heritage of Cappadocia region. This study aims to evaluate the position of Topraktepe in terms of archaeology and natural and cultural heritage tourism.

Anahtar Kelimeler

Archaeology, Avanos, Cappadocia, Cultural Heritage Tourism

Arkeoloji ve Kültürel Miras Turizmi Açısından Avanos: Topraktepe Örneği

Öz

Volkanik Kapadokya Bölgesi’nin tarihöncesi kültürleri üzerine yapılan araştırmalar bölgenin batı bölümünü oluşturan Niğde ve Aksaray illeri kapsamında gerçekleştirilen arkeolojik yüzey araştırmaları ve kazı çalışmalarına dayanmaktadır. Bölgenin merkez bölümünü oluşturan Nevşehir ili ve çevresinin tarihöncesi dönemlerdeki kültürel özellikleri üzerine eldeki veriler ise sınırlı sayıdaki arkeolojik araştırmalar sonucunda oluşturulmuştur ve Nevşehir’in tümünü kapsayan bütüncül bir bakış açısı sergilemezler. Kapadokya arkeolojisi açısından tarihöncesi dönemler üzerine eldeki verilerin yetersizliğinin çözümü amacıyla “Nevşehir İli Neolitik Çağ Yüzey Araştırmaları Projesi” (NENESU) 2019 yılında bölgede araştırmalarına başlamıştır. 2020 yılı araştırmaları esnasında Avanos ilçe merkezinin sadece 2 km. uzağında Topraktepe olarak adlandırılan bir yamaçlarında tarihöncesi dönem buluntuların tespit edilmesi üzerine alanda 2020-2021 yıllarında arkeolojik yüzey araştırmaları gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında Topraktepe günümüzden 7000 yıl öncesine “Orta Kalkolitik” döneme tarihlendirilen bir buluntu yeridir. Bu makale Topraktepe yerleşiminin, Avanos ilinin doğal ve kültürel miras turizmi ve arkeolojisi kapsamındaki yerini değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arkeoloji, Avanos, Kapadokya, Kültürel Miras Turizmi

Kaynakça

• Açıcı, F. K., Ertaş, F., & Sönmez, E. (2017). “Sürdürülebilir Turizm: Kültürel Turizm ve Kültürel Miras”. Akademik Disiplinler Arası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 52-66.
• Berkmen, H. (2015). “Avanos Kültür Varlıkları Çalışması, Kapadokya Bölgesi’nde Suyun İzi”. Megaron, 10(4), 595-609.
• Çaylı, P. (2009). Güvercinkayası 14 Numaralı Evin Çanak Çömlek Verilerinden Yola Çıkarak Yerleşme Düzeni ve Toplumsal Yapının Değerlendirilmesi. (Yayın¬lanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğan, U. (2021). Kapadokya, Zamanda Yolculuk. Bilgin Kültür Yayınları.
• Emekli, G. (2006). “Coğrafya, Kültür ve Turizm: Kültürel Turizm”. Ege Coğrafya Dergisi, 15, 51-59.
• Gülçur, S. (2004).” Güvercinkayası The Black/Dark Burnished Pottery: General Overview”. TUBA-AR, 7, 141-164. [Crossref]
• Gün, M. (2020). “Kültürel Bir İmge Olarak Avanos Çömlekçiliği”. Kültürel Miras Araştırmaları Dergisi, 1(1), 13-17.
• Kocalar, A. C. (2018). Tarihi-Doğal-Arkeolojik-Kültürel ve Jeolojik Mirası Koruma-Kullanma Dengesi: Yeraltı Şehirleri ve Jeoturizm (Avanos). Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu. (ed. M. Şener). Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi, 98-103.
• Toğrul, Ç. (2016). Geleneksel Avanos Çömlekçiliğinde Yaşanan Değişim ve Nedenleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Toprak, V. (1998). “Vent Distribution and its Relation to Regional Tectonics, Cappadocia Volcanics, Turkey”. Journal of Volcanology and Geothermal Rese¬arch, 85, 55-67. [Crossref]
• Türker, A. (2014). Avanos Arkeolojisi Üzerine Bir Değerlendirme. Avanos Sempozyumu Bildirileri, (ed. A. Öğer). Avanos Kaymakamlığı, 111-128.
• Uygur, S. M., & Baykan, E. (2007). “Kültür Turizmi ve Turizmin Kültürel Varlıklar Üzerinde Etkileri”. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 30-49.
• Yıldırım, Y. (2006). Avanos Kenti. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri (TAY). (2022). www.tayproject.org