Sıcaklık Stresi Oluşturulan Broylerlerde Rasyona İlave Edilen Bitki Ekstraktının Büyüme Performansı ve İnce Bağırsak Villusları Üzerine Etkisi

Yıl 2007, Cilt: 2 Sayı: 4, 143 - 148, 18.04.2010

Mehmet Akif Karslı Hasan Hüseyin Dönmez

Öz

Bu çalışmada, sıcaklık stresi altında yetiştirilen broyler rasyonlarına antibakteriyel etkili bitki
ekstraktı (Herbromix®) katkısının büyüme, yemden yararlanma ve intestinal villusların uzunlukları üzerine
etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla yumurtadan yeni çıkmış 80 adet broyler civciv kullanıldı.
Civcivler her grupta 20 adet olacak şekilde 4 gruba ayrıldı. Gruplardan ikisine ticari broyler yemi verilirken
diğer ikisinin ticari yemlerine bitki ekstraktı (% 0,1) ilave edildi. Çalışmanın 15. gününden itibaren 30. güne
kadar ticari yemle ve bitki ekstraktı ilave edilen yemle beslenen gruplardan birer tanesine sıcaklık stresi
uygulandı. Haftalık canlı ağırlık artışı ve yem tüketimleri takip edildi. Stres uygulamasının sonunda (30. gün)
ve 45. günde bağırsak villuslarının uzunlukları, 45. günde karkas ağırlıkları ve bağırsak ağırlıkları ölçüldü.
Kullanılan bitki ekstraktının büyüme performansı ve yem tüketimi üzerine önemli bir etkisinin olmadığı,
bağırsak villus uzunluklarını ise kısalttığı gözlendi.

Anahtar Kelimeler

Bitki ekstraktı, broyler, büyüme performansı, sıcaklık stresi, villus uzunluğu

Kaynakça

• Alçiçek, A., Bozkurt, M. Çabuk, M., 2004. The effects of a mixture of herbal essential oil, an organic acid or a probiotic on broiler performance. S. Afr. J. Anim. Sci. 34, 217- 222.
• Alkan, S., Mutaf, S., Şeber, N., 2003. Antalya ili yaz koşullarının farklı genotiplerdeki etlik piliçlerin vücut sıcaklıklarına ve kan gazlarına etkisi. Akdeniz Ü. Ziraat Fak. Derg., 16 (2), 135-142
• Arjona, AA., Denbow, DM., Weaver, WDJR., 1988. Effect of Heat Stress Early in Life on Mortality of Broilers Exposed to High Enviromental Temperatures Just Prior to Marketing, Poult. Sci., 67,226-231.
• Ayhan, V., Açıkgöz, Z., Özkan, K., Altan, Ö., Altan, A., Özkan, S., Akbaş, Y., 2000. Farklı Düzeyde Besin Madde İçeren Değişik Formdaki Karma Yemlerin Yüksek Yaz Sıcaklarında Etlik Piliç Performansı ve Karkas Özellikleri Üzerine Etkileri, T. J. Vet. Anim. Sci., 24, 297–306.
• Bollengier-Lee, S., Williams, PEV., Whiteheat, CC., 1999. Optimal dietary concentration of vit E for alleviating the effect of heat stres on egg production in laying hens. Br. Poult. Sci., 40, 102-107.
• Bradley, GL., Savage, TF., Timm, KI., 1994. The effects Saccharomyces cerevisiae var. boulardii on male morphology. Poult. Sci., 73, 1766-1770.
• Choi, KH., Namkung, H., Paik, IK., 1994. Effect of thphimmurium in broiler chichens. Korean Journal of Animal Science, 36, 271–284.
• Cosentino, S., Tuberoso, C.I.G., Pisano, B., Satta, M., Mascia, V., Arzedi, E., Palmas, F. 1999. In-vitro antimicrobial activity and chemical composition of Sardinian Thymus essential oils. Letters in Applied Microbiology, 29, 130–135.
• Coşkun, B., Şeker, E., İnal, F., 1997. Hayvan Besleme, S.Ü. Yayınları, KONYA.
• Culling, CFA., Allison, RT., Barr, WT., 1985. Cellular Pathology Technique. 4th ed. Mid - Country Press Butterworths and Co Ltd, London.
• Çerçi, İH., Tatlı, P., Azman, MA., Birben, N., 2003. The effect of restricted feed on feed intake, egg production and feed conversion in pullets. Ind. Vet. J., 80, 1153-1157.
• Dorman, HJ., Deans, SG., 2000. Antimicrobial agents from plants: Antibacterial activity of plant volatile oils. J. Appl. Microbiol., 88, 308–316.
• Drochner, W., Stadermann, B., Yıldız, G., 1993. Einfluss von Pektinen auf Leistung und Estoffwechsel Tierernährg, 21, 121–180. Übers.
• Erener, G., Ocak, N., Ak, FB., Altop, A., 2005. Nane (mentol) veya kekik (karvakrol) esans yağı ilave edilen karmalar ile yemlenen etlik piliçlerin performansları. III. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, s. 58-62, 7-10 Eylül, 2005, Adana.
• Erener, G., Ocak, N., Öztürk, E., Garipoğlu, AV., Dervişoğlu, M. Altop, A., Kop, C., 2007. Etlik piliçlerin performans ve toplam sekal koliform bakteri sayısı üzerine malik asit ve/veya karvakrol ilave edilen karmalara etkisi. IV. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, s. 59-63, 24-28 Haziran, 2007, Bursa.
• Etches, RJ., John, JM., Gibbins, AMV., 1995. Behavioural, physiological, neuroendocrine and molecular responses to heat stress. In Daghir, N. J. (Ed.) Poultry Production in Hot Climates, pp. 31-65, CAB International.
• Gülşen, N., Coşkun, B., Umucalılar, HD., İnal, F., Boydak, M., 2002. Effect of lactose and dried whey supplementation on growth performance and histology of the immune system in broilers. Arch. Anim. Nutr., 56, 131-139.
• Hernandez, F., Madrid, J., Garcia, V., Orengo, J., Megias, MD., 2004. Influence of two plant extracts digestibility, and digestive organ size. Poultry Sci.; 83: 169-174. performance
• Ichikawa, H., Kuroiwa, T., Inagaki, A., Shineha, R., Nishihira, T., Satomi, S., Sakata, T., 1999. Probiotic bacteria stimulate gut epithelial cell proliferation in rat. Dig. Dis. Sci., 44, 2119-2123.
• Isolauri, E., 2003. Probiotics in the treatment and prevention Kinderheilkd., 151(Suppl. 1), 27-30. Monatschr.
• Jamroz, D., Orda, J., Kamel, C., Wiliczkiewicz, A., Wertelecki, T., Skorupinska, J., 2003. The influence of phytogenetic extracts on performance, nutrient digestibility, carcass characteristics, and gut microbial status in broiler chickens. J. Anim. Feed Sci., 12, 583-596.
• Kaplan, O., Avcı, M., Yertürk, M., 2005. Sıcaklık stresi altındaki bıldırcın karma yemlerine sodyum performansı ve bazı kan parametreleri üzerine etkileri. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Derg., 16(1), 27-31. Katkısının besi
• Khajavi, M., Rahimi, S., Hassan, ZM., Kamalı, M.A., Mousavi, T., 2003. Effect of feed restriction early in life on humoral and cellular immunity of two commercial broiler strains under heat stres conditions. Br. Poult. Sci., 44, 3, 490-497.
• Lee, KW., Everts, H., Kappert, HJ., Frehner, M., Losa, R., Beynen, AC., 2003. Effects of dietary essential oil components on growth performance, digestive enzymes and lipid metabolism in female broiler chickens. Br.Poult.Sci., 44(3), 450-457.
• Macey, BM., Coyne, VE., 2005. Improved growth rate and disease resistance in farmed Haliotis midae Aquaculture, 245, 249– 261 treatment.
• Orth, A., 1985. Einfluss steigender Pektinzulagen in der Diät auf Futteraufnahme, Legeleistung und Verdaulichkeit der Rohnährstoffe bei Legehennen. Hannover, Tierärztl. Hochsch, Diss.
• Sakata, T., Kojima, T., Fujieda, M., Miyakozawa, M., Takahashi, M., Ushida, K., 1999. Probiotic increase net production tares of organic acids and decrease that of ammonia by pig cecal pacteria in batch culture. Dig. Dis. Sci., 44, 1485-1493. dose-dependently
• Sandıkçı, M., Eren, Ü., Önol, AG., Kum, Ş., 2004. The effect of heat stress and the use of Saccharomyces bacitracin zinc against heat stress on the intestinal mucosa in quails. Revue Méd. Vét., 155, 11, 552-556. or (and)
• Sarica, S., Ciftci, A., Demir, E., Kilinc, K., Yıldırım, Y., 2005. Use of an antibiotic growth promoter and two herbal natural feed additives with and without exogenous enzymes in wheat based broiler diets. S. Afr. J. Anim. Sci., 35, 61-72.
• Spring, P., Dawson, KA., Newton, KE., Wenk, C., 1996. Effect of mannan oligosaccaride on different cecal parameters and on cecal concentration challenged broiler chicks. Poultry Science Association 85th Annual Meeting, July 8–12.
• SPSS, 1999. SPSS 10.0 for windows. SPSS inc. Chicago, IL.
• Teeter, R., 1993. Effect of yeas culture in broilers under heat stres and nonspecific antigen challenge, Department of Animal Science, Oklahoma Oklahoma. Stillwater,
• Tellez, G., Dean, CE., Corrier, DE., Deloach, JR., Jaeger, L., Hargis, BM., 1993. Effect of dietary lactose on cecal morphology, pH, organic acids, and Salmonella enteritidis organ invasion in Leghorn chicks. Poult. Sci., 72 (4), 636-642.
• Trevino, J, Centeno, C., Brenes, A., Yuste, P., Rubio, P., 1999. Effect of oligosaccharides on the digestion of pea starch by growing chicks. Technology 30, 313–319. Science and
• Varel, VH., 2002. Carvacrol and thymol reduce swine waste odor and pathogens: stability of oils. Current Microbiol., 44, 1, 38-43.