BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 1, 97 - 104, 26.04.2013

Öz

Antibiotics have been widely used for treating infectious diseases and for promoting food-producing animals growth and yields too. β-lactam, tetracyclines, chloramphenicol, the macrolides, spectinomycin, lincosamides, sulfonamide, nitrofurans, nitroimidazole, trimethoprim, polymyxine, quinolones and macrocyclics groups are the most commonly used drugs for these purposes. However, their improper and illegal use may produce residues in meat, milk, eggs, honey and the other edible tissues of animals. The presence of antibiotic residues induces allergic reactions in humans and give rise to an increase in the antibiotic resistance of pathogenic bacteria that may result in hazardous health problems. In addition, these residues may also result in worsening in the quality of fermented foods. Due to all these hazardous and severe problems, detection of drug residues in food matrices is an important issue for consumers. Various sophisticated and quantitative analytical methods are currently used to determine antibiotic residues in different food matrices. ELISA, Charm II, GC, HPLC and LC-MS/MS are among these methods. To avoid using antibiotics unconsciously and monitoring possible antibiotic residues frequently in food by the legal authority is also necessary to ensure efficient food safety.

Kaynakça

  • Benito E., Urraca JL., Moreno MC., 2009. Quantitative determination of penicillin V and amoxicillin in feed samples by pressurised liquid extraction and liquid chromatography with ultraviolet detection. J. Pharm. Biomed., 49, 289-294.
  • Bertini S., Fierrero S., Berny P., 2003. A new improved high performance thin layer chromatography (HPTLC) method for detection of ionophore antibiotics in feed and animal tissues. J. Liq. Chrom. Relat. Tech., 26, 1471
  • Blasco C., Torres C., Pico Y., 2007. Progress in analysis of residual antibacterials in food. Trends Anal. Chem., 26, 895-913.
  • Bogdanov S., 2003. Current status of analytical methods for the detection of residues in bee products. Apiacta, 38, 190-197.
  • Booth JM., Harding F., 1986. Testing for antibiotic residues in milk. Vet. Res., 119, 565-569.
  • Chafer-Perica C., Maquieira A., Puchades R., 2010. Fast screening methods to detect antibiotic residues in food samples. Trends Anal. Chem., 29, 1038-1049.
  • Chander Y., Kumar K., Goyal SM., Gupta SC., 2005. Antibacterial activity of soil-bound antibiotics. J. Environ. Qual., 34, 1952-1957.
  • Chang C., Peng DP., Wu JE., Wang YL., Yuan ZH., 200 Development of an indirect competitive ELISA for the detection of furazolidone marker residue in animal edible tissues. J. Agric. Food Chem., 56, 1525-1531.
  • Choi JH., Ryu KS., 1987. Responses of broilers to dietary zinc bacitracin at two different planes of nutrition. Brit. Poult. Sci., 28, 113-118.
  • Chung HH., Lee JB., Chung YH., Lee KG., 2009. Analysis of sulfonamide and quinolone antibiotic residues in Korean milk using microbial assays and high performance liquid chromatography. Food Chem., 113, 297-301.
  • Corcia AD., Nazzari M., 200 Liquid chromatographic–mass spectrometric methods for analyzing antibiotic and antibacterial agents in animal food products. J. Chromatogr. A, 974, 53-89. Cordle MK., 1988. USDA regulation of residues in meat and poultry products. J. Anim. Sci., 66, 413-4
  • Dafwang II., Cook ME., Sunde ML., 1987. Interaction of dietary antibiotic supplementation and stocking density on broiler chick performance and immune response. Brit. Poult. Sci., 28, 47
  • Demir C., 2004. Hayvansal gıdalardaki antibiyotik ve hormon kalıntılarının insan sağlığı üzerine olası etkileri ve yasal düzenlemeler. Dünya Gıda Derg., 5, 52.
  • Duru M., Şahin A., 2004. Türkiye’de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayv. Üret., 45, 36-41.
  • Erol İ., 2007. Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Özel Basım, Ankara, 300.
  • European Commission, 1996. Council Directive 96/23/EC of 29 April 1996 on measures to monitor certain substances and residues thereof in live animals and animal products and repealing Directives 85/358/EEC and 86/469/EEC and Decision 89/187/ EEC and 91/664/EEC, Off. J. Eur. Uni., L125, 10.
  • Filazi A., 2009. Kanatlılarda akılcı antibakteriyel ilaç kullanımı. Vet. Tav. Dern. Mekt. Ankara, 7, 3-8.
  • Garci´a AM., Gamiz L., Lara FJ., Iruela MD., Cruces C., 200 Applications of capillary electrophoresis to the determination of antibiotics in food and environmental samples. Anal. Bioanal. Chem., 395, 967-986. Gustavson E., Bjurling P., Deglean J., Strrensjo A., 200 Analysis of lactam antibiotics using a microbial receptor protein based biosensor assay. Food Agr. Immunol., 14, 121-131. Horne E., Cadogan A., O’Keeffe M, Hoogenboom LA., 19 Analysis of protein-bound metabolites of furazolidone and furaltadone in pig liver by high-performance liquid chromatography and liquid chromatographymass spectrometry. Analyst., 121, 1463-1468.
  • Johnston AM., 2000. HACCP and farm production. Ed., Brown M., HACCP in the meat industry. Woodhead publishing limited, Cambridge, 37
  • Kabir J., Umoh V., Audu-Okoh E., Umoh J., Kwaga J., 200 Veterinary drug use in poultry farms and determination of antimicrobial drug residues in commercial eggs and slaughtered chicken in Kaduna State, Nigeria. Food Cont., 15, 99-105. Kaya S., Pirinçci İ., Ünsal A., Karaer Z., Traş B., Bilgili A., Akar F. 2007. Veteriner Farmakoloji., Ankara, cilt:2; baskı: 4, Medisan Yayınevi, 7377
  • Khong SP., Gremaud E., Richoz J., Delatour T., Guy PA., Stadler RH., Mottier P., 2004. Analysis of matrix-bound nitrofuran residues in worldwide -originated honeys by isotope dilution highperformance liquid chromatography-tandem mass spectrometry. J. Agr. Food Chem., 52, 5309-5315.
  • Kools SAE., Moltmann JF., Knacker T., 2008. Estimating the use of veterinary medicines in the European Union. Regul. Toxicol. and Pharm., 50: 59–65.
  • Kreuzig F., Sherma J., Fried B., 1996. Antibiotics in hand book of TLC New York: Marcel Decker, 4
  • Lee JB., Chung HH., Chung YH., Lee KG., 2007. Development of an analytical protocol for detecting antibiotic residues in various foods. Food Chem., 105, 1726-1731.
  • Leitner A., Zollner P., Lindner W., 2001. Determination of the metabolites of nitrofuran antibiotics in animal tissue by highperformance liquid chromatography-tandem mass spectrometry. J. Chromatogr. A, 939, 49
  • Liguoro MD., Cibin V., Capolongo F., Sorensen BH., Montesissa C., 2003. Use of oxytetracycline and tylosin in intensive calf farming: evaluation of transter to manure and soil. Chemosphere, 52, 203-212.
  • McCracken RJ., Kennedy DG.,1997. Determination of the furazolidone metabolite, 3-amino-2oxazolidinone, in porcine tissues using liquid chromatography-thermospray mass spectrometry and the occurrence of residues in pigs produced in Northern Ireland. J. Chromatogr. B. Biomed. Sci. Appl., 691, 87-94.
  • Miller D.J.S., 1993. Present state and trends in the use of veterinary drugs. Ed., N. Haagsma, A. Ruiter, P.B.C. Eysenberg. Euro Residue II, Conference on residues of veterinary drugs in food, Veldhoven, The Netherlands, 65-74.
  • Morlot M., Beaune P., 2003. An experience with Charm II system. Apiacta, 38, 226-234.
  • O’ Keeffe M., Conneely A., Cooper KM., Kennedy DG., Kovacsics L., Fodor A., Mulder PPJ., Van Rhijn JA., Trigueros G., 2004. Nitrofuran antibiotic residues in pork.
  • Oruç HH., Cengiz M., Bağdaş D., Uzunoğlu İ., 2006. Sığır etlerinde streptomisin ve sulfametazin (sulfadimidin) kalıntıları. Uludağ Üniv. Vet. Fak. Derg., 26, 17-20. Parks OW., 19 Liquid chromatographic electrochemical detection screening procedure for six nitro-containing drugs in chichen tissues at low ppm level. J. Assoc. Off. Anal. Chem., 63, 4Pavlov A., Lashev L., Vachin I., Rusev V., 2008. Residues of antimicrobial drugs in chicken meat and offals. Trakia J. Sci., 6, 23-25.
  • Reybroeck W., Ooghe S., Brabander H. de, Daseleire E., 2007. Validation of the tetrasensor honey test kit for the screening of tetracyclines in honey. J. Agric. Food Chem., 55, 8359-8366.
  • Sezer K., 2012. Tarımsal ürünlerde pestisit kalıntısının üretim sahasından satışa kadarki süreçte izlenmesi. Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü. http:// abdgm .tarim .gov.tr /YDS /2012 /Mart /SUNUMLAR /3.pdf, Erişim tarihi: 22.08. 2012.
  • Sunay AE., 2006. Balda antibiyotik kalıntısı sorunu. Uludağ Arı. Derg., 143-148.
  • Şanlı Y., 2007. Hayvansal üretimde yem ve ilaç kullanımından kaynaklanan olumsuz etmenler. In “Yemlerde Kalite Kontrolü ve Olumsuzlukları”, Ed., H.T.C. Bülbül, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Konya İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü, Konya, 83-148.
  • Tajick M., Shohreh B., 2006. Detection of antibiotics residue in chicken meat using TLC. Int. J. Poult. Sci., 5, 611-612.
  • Takatsuki, K.,Ushizawa I. and Shoji T.,1987. Gas chromatographic -mass spectrometric determination of macrolide antibiotics in beet and park using singlelon monitoring. J Chromatogr., 391, 207-217.
  • Tayar M., 2010. Gıda güvenliği. Ed., M. Yılmaz. Ekosan Matbaacılık, İstanbul.
  • Temamoğulları F., Kaya S., 2010. Ankara piyasasında satılan sütlerde bazı antibiyotik kalıntılarının ince tabaka kromatografisi ve biyootografik yöntemle saptanması. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 16, 187-191.
  • Tittlemier SA., Riet JVD., Burns G., Potter R., Murphy C., Rourke W., Pearce H., Dufresne G., 2007. Analysis of veterinary drug residues in fish and shrimp composites collected during the Canadian total diet study, 1993-2004. Food Addit. Cont., 24, 14-20.
  • Thielle-Bruhn S., Beck IC., 2005. Effects of sulfonamide and tetracycline antibiotics on soil microbial activity and microbial biomass. Chemosphere, 59, 457-465.
  • Türk Gıda Kodeksi, 2002/30., 2002. Hayvansal kökenli gıdalarda veteriner ilaçları maksimum kalıntı limitleri tebliği, Res. Gaz., 24739, Ankara.
  • Türk Gıda Kodeksi, 2011/7., 2011. Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ile Bunların Kalıntılarının İzlenmesi için Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik, Res. Gaz., 28145, Ankara.
  • Van den Bogaard A., Stobberingh E., 2000. Epidemiology of resistance to antibiotics. Links between animals and humans. Int. J. Antimicrob. Agents, 14, 327-335.
  • Verdon E., Pierrick C., Pascal S., 2007. Multi-residue monitoring for the simultaneous determination of five nitrofurans (furazolidone, furaltadone, nitrofurazone, nitrofurantoine, nifursol) in poultry muscle tissue through the detection of their five major metabolites (AOZ, AMOZ, SEM, AHD, DNSAH) by liquid chromatography coupled to electrospray tandem mass spectrometry—In-house validation in line with Commission Decision 657/2002/EC. Anal. Chim. Acta, 586, 336-347.
  • Visad, 2006. IX. Kalkınma planı ilaç sanayii özel ihtisas komisyonu. Veteriner ilaç sanayi alt çalışma grubu (VİSAD) raporu.
  • Wang S., Xu B., Zhang Y., He JX., 2009. Development of enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) for the detection of neomycin residues in pig muscle, chicken muscle, egg, fish, milk and kidney. Meat Sci., 82, 53–58.
  • Weiss C., Conte A., Milandri C., Scortichini G., Semprini P., Usberti R., Migliorati G., 2007. Veterinary drugs residue monitoring in Italian poultry: Current strategies and possible developments. Food Cont., 18, 1068-1076.
  • Yang S., Carlson K., 2004. Routine monitoring of antibiotics in water and wastewater with a radioimmunoassay technique. Wat. Res., 38, 3155-3166.
  • Yibar A., Çetinkaya F., Soyutemiz G.E., 2011. ELISA screening and liquid chromatography-tandem mass spectrometry confirmation of chloramphenicol residues in chicken muscle, and the validation of a confirmatory method by liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Poult. Sci., 90, 2619-2626.
  • Yibar A., Çetinkaya F., Soyutemiz G.E., 2012. Nitrofuran metabolite 3-amino-2-oxazolidinone residues in chicken liver. Asian J. Anim. Vet. Adv., 7, 346-350.

Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 1, 97 - 104, 26.04.2013

Öz

Antibiyotikler enfeksiyöz hastalıkların sağaltımında ve gıda değeri olan çiftlik hayvanlarının büyümelerini ve
verimlerini teşvik edici olarak geniş çapta kullanılmaktadırlar. β-laktam, tetrasiklinler, kloramfenikol, makrolidler,
spektinomisin, linkozamid, sulfonamid, nitrofuran, nitroimidazol, trimethoprim, polimiksin, kinolon ve makrosiklik grubu
ilaçlar belirtilen amaçlar için sahada en fazla kullanılan ilaçlardır. Ancak bu ilaçların sahada uygun olmayan şekillerde ve
yasal olmayan kullanımları sonucu et, süt, yumurta, bal ve hayvanların yenilebilir diğer dokularında kalıntılar oluşmaktadır.
Antibiyotik kalıntı varlığı insanlarda alerjik reaksiyonlara yol açabildiği gibi tehlikeli sağlık problemlerine yol açabilecek olan
patojenik bakterilerde antibiyotik direncinin artması gibi ciddi durumlara da sebep olur. Bunlara ek olarak kalıntılar
fermente gıdaların kalitelerinde düşüklüğe yol açabilir. Tüm bu tehlikeli ve ciddi problemlerden dolayı da, gıda
maddelerinde ilaç kalıntılarının tespiti tüketiciler için önemli bir konudur. Günümüzde antibiyotik kalıntılarının farklı gıda
maddelerinde tespiti için birçok gelişmiş ve kantitatif ölçüm yeteneğine sahip analitik metotlar kullanılmaktadır. ELISA,
Charm II, GC, HPLC ve LC-MS/MS kullanılan metotlar arasındadır. Etkin bir gıda güvenliğinin sağlanması için sahada bilinçsiz
antibiyotik kullanımından kaçınılması ve gıdalardaki olası antibiyotik kalıntılarının sorumlu yasal otorite tarafından sıklıkla
izlenmesi de gereklidir.

Kaynakça

  • Benito E., Urraca JL., Moreno MC., 2009. Quantitative determination of penicillin V and amoxicillin in feed samples by pressurised liquid extraction and liquid chromatography with ultraviolet detection. J. Pharm. Biomed., 49, 289-294.
  • Bertini S., Fierrero S., Berny P., 2003. A new improved high performance thin layer chromatography (HPTLC) method for detection of ionophore antibiotics in feed and animal tissues. J. Liq. Chrom. Relat. Tech., 26, 1471
  • Blasco C., Torres C., Pico Y., 2007. Progress in analysis of residual antibacterials in food. Trends Anal. Chem., 26, 895-913.
  • Bogdanov S., 2003. Current status of analytical methods for the detection of residues in bee products. Apiacta, 38, 190-197.
  • Booth JM., Harding F., 1986. Testing for antibiotic residues in milk. Vet. Res., 119, 565-569.
  • Chafer-Perica C., Maquieira A., Puchades R., 2010. Fast screening methods to detect antibiotic residues in food samples. Trends Anal. Chem., 29, 1038-1049.
  • Chander Y., Kumar K., Goyal SM., Gupta SC., 2005. Antibacterial activity of soil-bound antibiotics. J. Environ. Qual., 34, 1952-1957.
  • Chang C., Peng DP., Wu JE., Wang YL., Yuan ZH., 200 Development of an indirect competitive ELISA for the detection of furazolidone marker residue in animal edible tissues. J. Agric. Food Chem., 56, 1525-1531.
  • Choi JH., Ryu KS., 1987. Responses of broilers to dietary zinc bacitracin at two different planes of nutrition. Brit. Poult. Sci., 28, 113-118.
  • Chung HH., Lee JB., Chung YH., Lee KG., 2009. Analysis of sulfonamide and quinolone antibiotic residues in Korean milk using microbial assays and high performance liquid chromatography. Food Chem., 113, 297-301.
  • Corcia AD., Nazzari M., 200 Liquid chromatographic–mass spectrometric methods for analyzing antibiotic and antibacterial agents in animal food products. J. Chromatogr. A, 974, 53-89. Cordle MK., 1988. USDA regulation of residues in meat and poultry products. J. Anim. Sci., 66, 413-4
  • Dafwang II., Cook ME., Sunde ML., 1987. Interaction of dietary antibiotic supplementation and stocking density on broiler chick performance and immune response. Brit. Poult. Sci., 28, 47
  • Demir C., 2004. Hayvansal gıdalardaki antibiyotik ve hormon kalıntılarının insan sağlığı üzerine olası etkileri ve yasal düzenlemeler. Dünya Gıda Derg., 5, 52.
  • Duru M., Şahin A., 2004. Türkiye’de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayv. Üret., 45, 36-41.
  • Erol İ., 2007. Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Özel Basım, Ankara, 300.
  • European Commission, 1996. Council Directive 96/23/EC of 29 April 1996 on measures to monitor certain substances and residues thereof in live animals and animal products and repealing Directives 85/358/EEC and 86/469/EEC and Decision 89/187/ EEC and 91/664/EEC, Off. J. Eur. Uni., L125, 10.
  • Filazi A., 2009. Kanatlılarda akılcı antibakteriyel ilaç kullanımı. Vet. Tav. Dern. Mekt. Ankara, 7, 3-8.
  • Garci´a AM., Gamiz L., Lara FJ., Iruela MD., Cruces C., 200 Applications of capillary electrophoresis to the determination of antibiotics in food and environmental samples. Anal. Bioanal. Chem., 395, 967-986. Gustavson E., Bjurling P., Deglean J., Strrensjo A., 200 Analysis of lactam antibiotics using a microbial receptor protein based biosensor assay. Food Agr. Immunol., 14, 121-131. Horne E., Cadogan A., O’Keeffe M, Hoogenboom LA., 19 Analysis of protein-bound metabolites of furazolidone and furaltadone in pig liver by high-performance liquid chromatography and liquid chromatographymass spectrometry. Analyst., 121, 1463-1468.
  • Johnston AM., 2000. HACCP and farm production. Ed., Brown M., HACCP in the meat industry. Woodhead publishing limited, Cambridge, 37
  • Kabir J., Umoh V., Audu-Okoh E., Umoh J., Kwaga J., 200 Veterinary drug use in poultry farms and determination of antimicrobial drug residues in commercial eggs and slaughtered chicken in Kaduna State, Nigeria. Food Cont., 15, 99-105. Kaya S., Pirinçci İ., Ünsal A., Karaer Z., Traş B., Bilgili A., Akar F. 2007. Veteriner Farmakoloji., Ankara, cilt:2; baskı: 4, Medisan Yayınevi, 7377
  • Khong SP., Gremaud E., Richoz J., Delatour T., Guy PA., Stadler RH., Mottier P., 2004. Analysis of matrix-bound nitrofuran residues in worldwide -originated honeys by isotope dilution highperformance liquid chromatography-tandem mass spectrometry. J. Agr. Food Chem., 52, 5309-5315.
  • Kools SAE., Moltmann JF., Knacker T., 2008. Estimating the use of veterinary medicines in the European Union. Regul. Toxicol. and Pharm., 50: 59–65.
  • Kreuzig F., Sherma J., Fried B., 1996. Antibiotics in hand book of TLC New York: Marcel Decker, 4
  • Lee JB., Chung HH., Chung YH., Lee KG., 2007. Development of an analytical protocol for detecting antibiotic residues in various foods. Food Chem., 105, 1726-1731.
  • Leitner A., Zollner P., Lindner W., 2001. Determination of the metabolites of nitrofuran antibiotics in animal tissue by highperformance liquid chromatography-tandem mass spectrometry. J. Chromatogr. A, 939, 49
  • Liguoro MD., Cibin V., Capolongo F., Sorensen BH., Montesissa C., 2003. Use of oxytetracycline and tylosin in intensive calf farming: evaluation of transter to manure and soil. Chemosphere, 52, 203-212.
  • McCracken RJ., Kennedy DG.,1997. Determination of the furazolidone metabolite, 3-amino-2oxazolidinone, in porcine tissues using liquid chromatography-thermospray mass spectrometry and the occurrence of residues in pigs produced in Northern Ireland. J. Chromatogr. B. Biomed. Sci. Appl., 691, 87-94.
  • Miller D.J.S., 1993. Present state and trends in the use of veterinary drugs. Ed., N. Haagsma, A. Ruiter, P.B.C. Eysenberg. Euro Residue II, Conference on residues of veterinary drugs in food, Veldhoven, The Netherlands, 65-74.
  • Morlot M., Beaune P., 2003. An experience with Charm II system. Apiacta, 38, 226-234.
  • O’ Keeffe M., Conneely A., Cooper KM., Kennedy DG., Kovacsics L., Fodor A., Mulder PPJ., Van Rhijn JA., Trigueros G., 2004. Nitrofuran antibiotic residues in pork.
  • Oruç HH., Cengiz M., Bağdaş D., Uzunoğlu İ., 2006. Sığır etlerinde streptomisin ve sulfametazin (sulfadimidin) kalıntıları. Uludağ Üniv. Vet. Fak. Derg., 26, 17-20. Parks OW., 19 Liquid chromatographic electrochemical detection screening procedure for six nitro-containing drugs in chichen tissues at low ppm level. J. Assoc. Off. Anal. Chem., 63, 4Pavlov A., Lashev L., Vachin I., Rusev V., 2008. Residues of antimicrobial drugs in chicken meat and offals. Trakia J. Sci., 6, 23-25.
  • Reybroeck W., Ooghe S., Brabander H. de, Daseleire E., 2007. Validation of the tetrasensor honey test kit for the screening of tetracyclines in honey. J. Agric. Food Chem., 55, 8359-8366.
  • Sezer K., 2012. Tarımsal ürünlerde pestisit kalıntısının üretim sahasından satışa kadarki süreçte izlenmesi. Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü. http:// abdgm .tarim .gov.tr /YDS /2012 /Mart /SUNUMLAR /3.pdf, Erişim tarihi: 22.08. 2012.
  • Sunay AE., 2006. Balda antibiyotik kalıntısı sorunu. Uludağ Arı. Derg., 143-148.
  • Şanlı Y., 2007. Hayvansal üretimde yem ve ilaç kullanımından kaynaklanan olumsuz etmenler. In “Yemlerde Kalite Kontrolü ve Olumsuzlukları”, Ed., H.T.C. Bülbül, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Konya İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü, Konya, 83-148.
  • Tajick M., Shohreh B., 2006. Detection of antibiotics residue in chicken meat using TLC. Int. J. Poult. Sci., 5, 611-612.
  • Takatsuki, K.,Ushizawa I. and Shoji T.,1987. Gas chromatographic -mass spectrometric determination of macrolide antibiotics in beet and park using singlelon monitoring. J Chromatogr., 391, 207-217.
  • Tayar M., 2010. Gıda güvenliği. Ed., M. Yılmaz. Ekosan Matbaacılık, İstanbul.
  • Temamoğulları F., Kaya S., 2010. Ankara piyasasında satılan sütlerde bazı antibiyotik kalıntılarının ince tabaka kromatografisi ve biyootografik yöntemle saptanması. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 16, 187-191.
  • Tittlemier SA., Riet JVD., Burns G., Potter R., Murphy C., Rourke W., Pearce H., Dufresne G., 2007. Analysis of veterinary drug residues in fish and shrimp composites collected during the Canadian total diet study, 1993-2004. Food Addit. Cont., 24, 14-20.
  • Thielle-Bruhn S., Beck IC., 2005. Effects of sulfonamide and tetracycline antibiotics on soil microbial activity and microbial biomass. Chemosphere, 59, 457-465.
  • Türk Gıda Kodeksi, 2002/30., 2002. Hayvansal kökenli gıdalarda veteriner ilaçları maksimum kalıntı limitleri tebliği, Res. Gaz., 24739, Ankara.
  • Türk Gıda Kodeksi, 2011/7., 2011. Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ile Bunların Kalıntılarının İzlenmesi için Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik, Res. Gaz., 28145, Ankara.
  • Van den Bogaard A., Stobberingh E., 2000. Epidemiology of resistance to antibiotics. Links between animals and humans. Int. J. Antimicrob. Agents, 14, 327-335.
  • Verdon E., Pierrick C., Pascal S., 2007. Multi-residue monitoring for the simultaneous determination of five nitrofurans (furazolidone, furaltadone, nitrofurazone, nitrofurantoine, nifursol) in poultry muscle tissue through the detection of their five major metabolites (AOZ, AMOZ, SEM, AHD, DNSAH) by liquid chromatography coupled to electrospray tandem mass spectrometry—In-house validation in line with Commission Decision 657/2002/EC. Anal. Chim. Acta, 586, 336-347.
  • Visad, 2006. IX. Kalkınma planı ilaç sanayii özel ihtisas komisyonu. Veteriner ilaç sanayi alt çalışma grubu (VİSAD) raporu.
  • Wang S., Xu B., Zhang Y., He JX., 2009. Development of enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) for the detection of neomycin residues in pig muscle, chicken muscle, egg, fish, milk and kidney. Meat Sci., 82, 53–58.
  • Weiss C., Conte A., Milandri C., Scortichini G., Semprini P., Usberti R., Migliorati G., 2007. Veterinary drugs residue monitoring in Italian poultry: Current strategies and possible developments. Food Cont., 18, 1068-1076.
  • Yang S., Carlson K., 2004. Routine monitoring of antibiotics in water and wastewater with a radioimmunoassay technique. Wat. Res., 38, 3155-3166.
  • Yibar A., Çetinkaya F., Soyutemiz G.E., 2011. ELISA screening and liquid chromatography-tandem mass spectrometry confirmation of chloramphenicol residues in chicken muscle, and the validation of a confirmatory method by liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Poult. Sci., 90, 2619-2626.
  • Yibar A., Çetinkaya F., Soyutemiz G.E., 2012. Nitrofuran metabolite 3-amino-2-oxazolidinone residues in chicken liver. Asian J. Anim. Vet. Adv., 7, 346-350.
Toplam 51 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Aytun Yıbar

Ece Soyutemiz Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 26 Nisan 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Yıbar, A., & Soyutemiz, E. (2013). Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 8(1), 97-104.
AMA Yıbar A, Soyutemiz E. Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. Nisan 2013;8(1):97-104.
Chicago Yıbar, Aytun, ve Ece Soyutemiz. “Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı Ve Muhtemel Kalıntı Riski”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8, sy. 1 (Nisan 2013): 97-104.
EndNote Yıbar A, Soyutemiz E (01 Nisan 2013) Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8 1 97–104.
IEEE A. Yıbar ve E. Soyutemiz, “Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski”, Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 8, sy. 1, ss. 97–104, 2013.
ISNAD Yıbar, Aytun - Soyutemiz, Ece. “Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı Ve Muhtemel Kalıntı Riski”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 8/1 (Nisan 2013), 97-104.
JAMA Yıbar A, Soyutemiz E. Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2013;8:97–104.
MLA Yıbar, Aytun ve Ece Soyutemiz. “Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı Ve Muhtemel Kalıntı Riski”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 8, sy. 1, 2013, ss. 97-104.
Vancouver Yıbar A, Soyutemiz E. Gıda Değeri Olan Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı ve Muhtemel Kalıntı Riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2013;8(1):97-104.