Erzurum’da Yetiştirilen Bazı Elma (Malus communis L.) Çeşitlerinin Fenolojik, Pomolojik Ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 47 Sayı: 1, 11 - 21, 22.12.2016

Taner Karşı Rafet Aslantaş

Öz

ÖZET: Bu araştırma, Erzurum ekolojisinde yetiştirilen bazı yazlık (Vista Bella, Yazlık-1), güzlük (Royal Gala, Ak Sakı, Hüryemez) ve kışlık (Starkrimson Delicious, Kaşel-37, Golden Delicious, Jonagold, Granny Smith, Starking Delicious, Starkspur Golden Delicious ve Amasya) grupta yer alan 13 standart elma çeşidinin 2012 yılındaki fenolojik, pomolojik ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Elma çeşitlerinin tam çiçeklenme tarihleri 13 Mayıs (Ak Sakı ve Yazlık-1) ile 20 Mayıs (Granny Smith), hasat tarihleri 12 Ağustos (Vista Bella) ile 29 Ekim (Granny Smith) arasında gerçekleşirken, çeşitlerin tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen sürelerinin 89 gün (Vista Bella) ile 162 gün (Granny Smith) arasında değişmiştir. Çeşitlerin meyve ağırlığı 51,35g (Yazlık-1) ile 183,16g (Starking Delicious), SÇKM içeriği %7,73 (Hüryemez) ile %14,60 (Golden Delicious), C vitamini 33 mg/l (Starkspur Golden Delicious) ile 124 mg/l (Ak Sakı), toplam asitlik 1,12 g/l (Hüryemez, Amasya) ile 4,06 g/l (Ak Sakı), pH değeri 2,9 (Royal Gala) ile 3,9 (Amasya) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Erzurum gibi vejetasyon periyodu kısa olan ekolojilerde yazlık ve güzlük grupta yer alan çeşitlerin tercih edilmesi gerektiği, kışlık çeşitlerin ise bazılarının bu kapsamda tercih edilebilir olduğu belirtilebilir. Organik tarım veya iyi tarım uygulamaları kapsamında yörede mikro düzeyde dahi olsa uygun çeşitlerle üretim planlarının yapılması tavsiye edilebilir.

 

Anahtar Kelimeler: Elma, fenolojik, pomolojik, kimyasal özellik, Erzurum.

 

Determination of Phenological, Pomological and Chemical Properties of some Apple (Malus communis L.) Cultivars Grown in Erzurum Province

 

ABSTRACT: This study was carried out in the year 2012 to determine some phenological, pomological, and chemical characteristics of 13 standard apple varieties, such as cottage cvs. (Vista Bella, and Yazlık-1), autumn cvs. (Royal Gala, Ak Sakı, and Hüryemez), and winter cvs. (Starkrimson Delicious, Kaşel-37, Golden Delicious, Jonagold, Granny Smith, Starking Delicious, Starkspur Golden Delicious, and Amasya), grown in Erzurum ecological conditions.  Full bloom and harvest dates of apples varied between 13 May (Ak Sakı and Yazlık-1) - 20 May (Granny Smith) and 12 August (Vista Bella) - 29 October (Granny Smith), respectively. Duration until full bloom to harvest ranged between 89 days (Vista Bella) to 162 days (Granny Smith).  Fruit weight of apple varieties varied between 51.35 g (Yazlık-1) - 183.16 g (Starking Delicious), total soluble solid values ranged through 7.73% (Hüryemez) to 14.60%(Golden Delicious). While total acidity varied between 1.12g l^-1 (Hüryemez, Amasya) - 4.06g l^-1 (Ak Sakı), pH ranged 2.9 (Royal Gala) to 3.9 (Amasya). Results obtained have shown that cottage and autumn apple varieties should be selected for growing in this ecological condition. However, some winter cultivars can also be preferable for growing. In order to make sustainable organic farming and good agricultural practices these varieties should be selected even in micro scales. 

 

Keywords: Apple, phenology, pomology, chemical characteristics, Erzurum