Giresun Yöresindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri

Yıl 2009, Cilt: 40 Sayı: 1, 37 - 47, 10.01.2011

Ahmet Tugay Galip Bakır

Öz

Bu çalışmada Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla il merkezinde
ve 8 ilçesinde 373 işletmede anket çalışması yapılmıştır. İşletmelerin %59.8’i küçük, %17.7’si orta ve %22.5’i büyük işletmelerden
oluşmaktadır. İşletme başına düşen ortalama sığır sayısı 7.98'dir. Sığır dağılımı inek (%40.5), düve (%15.1), dana (%22.3), buzağı
(%6.8), boğadan (%15.3) oluşmakta ve bunların %23.6’sı yerli, %71.1’i melez ve %5.3’ü kültür ırkıdır. İşletmecilerin %54’nün
ilkokul %19.3’ünün tahsili olmadığı tespit edilmiştir. İşletmelerdeki düveler 12 aylık (%42.8), 15 aylık (%13.3) ve 18 aylıkken
(%21.5) tohumlanmaktadır. İneklerin kızgınlığı çara akıntısından (%53.9) tespit edilmektedir. İşletmelerin %38.9’u suni
tohumlama, %58.2’si tabi tohumlama yaptırmaktadır. İşletmelerde ineklerin %82.3’ü doğuma iki ay kalana kadar sağıldığı ve
işletmelerin %49.3'i 4.5≤ kg, %50.7’si 5≥ kg/inek süt elde ettikleri tespit edilmiştir. İşletmelerde güç doğum (%22.5), ayak ve tırnak
problemleri (%12.9), mastitis (%23.6) ve yavru atma (%8.3) tespit edilmiştir. İşletmelerin %99.2’sinde koruyucu aşılama
yapılırken, %90.9'u düzenli veteriner hizmeti almamaktadır. İşletmecilerin %96’sı sığırcılık faaliyetinden memnun olduklarını ve
sebep olarak ev ihtiyacını karşılama (%14), geçime katkı (%9.8) ve tek geçim kaynağı (%73.7) bildirmektedirler. İşletmecilerin
sadece %24.7’si hayvancılığa ilaveten başka işle uğraşmaktadır. İşletmelerin sorunları pazar, kredi, yem fiyatının yüksekliği, süt
fiyatının düşüklüğü ve yetkililerden beklentiler ise kredi, veteriner hizmeti, damızlık hayvan, bilgi ve pazarda yardım olarak
sıralanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Süt sığırcılığı, ırk, verim, beklenti, sorun, Giresun

Kaynakça

• Akman, N., Özder, M., 1992. Tekirdağ İlinde İthal İneklerle Çalışan İşletmelerin Durumu ve Sorunları. Trakya Bölgesi 1. Hayvancılık Sempozyumu. Hasat Yayıncılık. Tekirdağ.
• Anonim, 2002. Hayvancılık İstatistikleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, KKGM, (www.kkgm.gov.tr), Ankara.
• Arıkan, R., 2000. Araştırma Teknikleri ve Rapor Yazma. Gazi Kitapevi, 312s., Ankara.
• Aygün, A., Ergüneş, G., 2000. Amasya İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Durumu ve Ahır Mekanizasyonu Üzerine Bir Araştırma. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal Kongresi. 462-474. 1-2 Haziran, Erzurum.
• Bakır, G., 2001. Van İline İthal Edilen Kültür Irkı Sığırların Özel İşletmelere Adaptasyonu. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(4): 415-427.
• Bakır, G., 2002a. Van İlindeki Özel Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Durumu. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 12(2): 1-10.
• Bakır, G., 2002b. Van İlindeki Özel Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Tercih Edilen Kültür Irkları. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 12(2): 11-20.
• Düzgüneş, O., Kesici. T., Gürbüz, T., 1983. İstatistik Metotları I. AÜ Ziraat Fak. Yay. No: 861 s., Ankara.
• Eren, E., 2006. Kahramanmaraş İli Göksun İlçesinde Sığır Besiciliği Yapan İşletmelerin Yapısı ve Sorunları (Yüksek lisans tezi). Sİ Üniv, Fen Bilimleri Enstitüsü, K.Maraş.
• Ildız, F., 1999. Tokat İli Merkez İlçesinde İthal Sığır Yetiştiren Tarım İşletmelerinin Yapısı. AÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Kayışoğlu, B., Ülger, P., Eker, B, Tan, T., 1994. Tekirdağ İlinde Hayvancılıkta Mekanizasyon Düzeyinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. TÜ Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(1-2): 125-130.
• Koyubenbe, N., 2005. İzmir İli Ödemiş İlçesinde Süt Sığırcılığının Geliştirilmesi Olanakları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim Dergisi. 46(1): 8-13.
• Köse, K., 2006. Uşak İli Damızlık Sığır Yetiştiriciler Birliğine Kayıtlı İşletmelerin Genel Yapısı (Yüksek lisans tezi). TÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tekirdağ.
• Kutlu, H., Gül, A., Görgülü, M., 2003. Türkiye havyacılığının Sorunları ve Çözüm Yolları. I. Damızlık Hayvan-Kaliteli Yem. Yem Magazin Dergisi. Sayı:34, 40-46s.
• Özen, N., Oluğ, H., 1997. Burdur Süt Sığırcılığının Sorunları ve Çözüm Önerileri. Trakya Bölgesi II. Hayvancılık Sempozyumu, Ziraat Fak. Zootekni Bölümü Yayını, 9-10 Ocak, 161-169 s., Tekirdağ.
• Saner, G., 1992. Ege Bölgesi Süt Sığırcılığının Genel Bir Değerlendirilmesi. Hasat Dergisi, Sayı. 86, 28-32.
• Savran, F., 2003. Çanakkale Damızlık Süt Sığırı Yetiştirici Birliğine Üye Olan ve Olmayan İşletmelerin Kullandıkları Üretim Teknikleri ve Sosyal Karakteristiklerinin Karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi. 9 (4): 450-453.
• Soyak, A., Soysal, M. İ., Gürcan, E.K., 2007. Tekirdağ İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Bu İşletmelerdeki Siyah Alaca Süt Sığırlarının Çeşitli Morfolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 4(3): 297-305.
• Şahin, K., Gül, A., Koç, B., Dağıstanlı, E., 2001. Adana İlinde Entansif Süt Sığırcılığı Üretim Ekonomisi. YYÜ, Ziraat Fakültesi. Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.). 11(2): 19- 28.
• Şahin, O., 1994. Ayaş İlçesine Bağlı Köylerdeki Süt Sığırcılığının Yapısı. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi, Basılmamış), Ankara.
• Şekerden, Ö., 1988. Sivas Yöresinde Sığır Yetiştiriciliğinin Durumu ve Sorunları. Sivas Yöresinde Tarımın Geliştirilmesi Sempozyumu, Sivas Hizmet Vakfı Yayınları, 1; 643-657, Tokat.
• Şekerden, Ö., 1986. Amasya İlinde Süt ve Besi Sığırcılığının Durumu, Sorunları ve Çözüm Yolları. Amasya Tarım Sempozyumu. Amasya Valiliği Yay. No: 3; 191-215s., Amasya.
• Tutkun, M., 1999. Diyarbakır İli Merkez İlçeye Bağlı Köylerdeki Süt Sığırcılığının Yapısı. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tez, Basılmamış). Ankara.
• Tümer, S., Ağmaz, A., 1989. Ege Bölgesi Süt ve Besi Sığırcılığı İşletmelerinin Çeşitli Verim Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Menemen/İzmir.
• Uçak, A., 1992. Samsun İlinde İthal İneklerle Çalışan İşletmelerin Durumu ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi, Basılmamış), Ankara.
• Uzal, S., Uğurlu, N., 2006. Konya İli Besi Sığırı İşletmelerinin Yapısal Analizi. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 20 (40): 131-139.