Bitki Sıklığının Silajlık Mısırda Verim ve Bazı Agronomik Karakterlere Etkisi

Yıl 2008, Cilt: 39 Sayı: 2, 217 - 224, 10.01.2011

Ali Öztürk , Sancar Bulut , Ebru Boran

Öz

Silaj amacıyla yetiştirilen mısırın verim ve kalitesi, çeşit ve bitki sıklığına göre önemli derecede değişmektedir. Bu
araştırma, 6 bitki sıklığının (8300, 9100, 10000, 11100, 12500 ve 14300 bitki/da) 2 mısır çeşidinde (DK-440 ve DKC-4604) verim
ve bazı tarımsal karakterler üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla 2006 ve 2007 yıllarında Erzurum Ovası koşullarında
yürütülmüştür. DKC-4604 çeşidi, DK-440 çeşidine göre önemli derecede yüksek hasıl verimi (5793.9 ve 4928.1 kg/da), kuru
madde verimi (1583.9 ve 1395.6 kg/da) ve ham protein verimi (97.7 ve 89.3 kg/da) sağlamıştır. En yüksek hasıl verimi (5860.2
kg/da) ve kuru madde verimi (1617.2 kg/da) 12500 bitki/da sıklığından elde edilmiş, ham protein verimi yönünden bitki sıklıkları
arasındaki farklar önemli olmamıştır. Sonuçlar, Erzurum yöresinde silaj amacıyla DKC-4604 mısır çeşidinin 12500 bitki/da
sıklığında yetiştirilmesi gerektiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, bitki sıklığı, silaj, verim

Kaynakça

• Akdeniz, H., Yılmaz, İ., Antiç, N., Zorer, Ş., 2004. Bazı mısır çeşitlerinde verim ve yem değerleri üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg. 14: 47- 51.
• Anonim, 2005. Tarımsal Yapı ve Üretim. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yay., Ankara.
• Anonim, 2006.http://www.tuik.gov.tr.
• Aydın, İ., Uzun, F., 1995. Samsun ekolojik koşullarında II. ürün olarak yetiştirilen silajlık mısırın kuru ot ve ham protein verimi üzerine sıklık ve biçim zamanının etkisi. OMÜ Ziraat Fak. Derg. 10: 15-22.
• Bulut, S., Çağlar, Ö., Öztürk, A., 2008. Bazı mısır çeşitlerinin Erzurum Ovası koşullarında silaj amaçlı yetiştirilme olanakları. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 39 (1): 83-91.
• Cox, W.J., 1997. Corn silage and grain yield responses to plant densities. J. Prod. Agric. 10: 405-410.
• Cuomo, G.J., Redfearn, D.D, Blouin, D.C., 1998. Plant density effects on tropical corn forage mass, morphology, and nutritive value. Agron J. 90: 93-96.
• Cusicanqui, J.A., Lauer, J.G., 1999. Plant density and hybrid influence on corn forage yield and quality. Agron. J. 91: 911- 915.
• Daynard, T.B., Muldoon, J.F., 1981. Effects of plant density on the yield, maturity and grain content of whole-plant maize. Can. J. Plant Sci. 61: 843-849.
• Doğan, R., Turgut, İ., Yürür, N., 1997. Bursa koşullarında yetiştirilen atdişi mısır çeşitlerinin silajlık verim ve kalitesine bitki sıklığının etkisi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun, 467-471.
• Ergene, A., 1993. Toprak Biliminin Esasları. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Yayın No: 267. Ders Kitapları Serisi No: 42, 560s, Erzurum.
• Ergin, İ., 1974. Erzurum Şartlarında Azotlu ve Fosforlu Gübrelerle Değişik Sıra Aralıklarının M-202 Melez Tarla Mısırında Dane, Sap ve Hasıl Verimiyle Diğer Bazı Zirai Karakterlere Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Ziraat Fak., Erzurum.
• Fairey, N.A., 1982. Influence of population density and hybrid maturity on productivity and quality of forage maize. Can. J. Plant Sci. 62: 427-434.
• Fribourg, H.A., Bryn, W.E., Lessman, G.M., Manning, D.M., 1976. Nutrient uptake by corn and grain sorghum silage as effected by soil type, planting date and moisture regime. Agron. J. 68: 260-263.
• Graybill, J.S., Cox, W.J., Otis, D.J., 1991. Yield and quality of forage maize as influenced hybrid, planting date and plant density. Agron. J. 83: 559-564.
• Harmanşah, F., Kaman, Ö.T., 1987. Silaj mısırın önemi, memleketimizin muhtelif ekolojilerinde yetiştirilme imkanları, silaj yapımı ve değerlendirilmesi. Türkiye’de Mısır Üretiminin Geliştirilmesi, Problemleri ve Çözüm Yolları Sempozyumu. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, 23-26 Mart 1987, Ankara, 61-69.
• İptaş, S., Acar, A.A., 2003. Silajlık mısırda genotip ve sıra aralığının verim ve bazı agronomik özelliklere etkisi. OMÜ Zir. Fak. Derg. 18: 15-22.
• Jones, R., Sanderson, M., Read, J., Lovell, A., 1995. Management of corn for silage production in South central USA. J. Prod. Agric. 8: 175-180.
• Kırtok, Y., 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı. Kocaoluk Basım ve Yayınevi, İstanbul, 445 s.
• Kızılşimşek, M., Erol, A., Kaplan, M., 2005. Farklı bitki sıklıklarının silajlık mısır çeşitlerinde yaprak alanı gelişimi ve ışık kullanımı üzerine etkileri. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Antalya, 1005-1010.
• Konak, C., 1994. Mısırın silajlık verim ve kalitesine bitki sıklığının etkisi. Tarla Bitkileri Kongresi. 25-29 Nisan 1994, İzmir, Agronomi Bildirileri, 334-337.
• Öztürk, A., 1992. Erzurum Yöresine Uygun Silajlık Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enst., Erzurum
• Öztürk, A., Akkaya A, 1996. Erzurum yöresinde silaj amacıyla yetiştirilebilecek mısır çeşitleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 27: 490-506.
• Pinter, L., Alfoldi, Z., Burucs, Z., Paldi, E., 1994. Feed value of forage maize hybrids varying in tolerance to plant density. Agron. J. 86: 799-844.
• Saruhan, V., Şireli, H.D., 2005. Mısır (Zea mays L.) bitkisinde farklı azot dozları ve bitki sıklığının koçan, sap ve yaprak verimlerine etkisi üzerine bir araştırma. Harran Üniv. Ziraat Fak. Derg. 9: 45-53.
• Sencar, Ö., Yıldırım, A., Gökmen, S., 1993. Silaj amacıyla II. ürün olarak yetiştirilen bazı mısır çeşitlerinin hasıl ve kuru ot verimi üzerine ekim sıklığının etkileri. Tr. J. of Agricultural and Forestry, 17, 763-773.
• Serin, Y., Tan, M., 1998. Doğu Anadolu Bölgesi’nde kaba yem üretimi, ihtiyacı ve yem bitkileri tarımının geliştirilmesi. Doğu Anadolu Tarım Kongresi. 14-18 Eylül 1998, Erzurum, 407-418.
• Subedi, K.D., Ma, B.L., Smith, D.L., 2006. Response of a leafy and non-leafy maize hybrid to population densities and fertilizer nitrogen levels. Crop Sci. 46: 1860-1869.
• Topbaş, M.T., 1987. Azotlu Gübreler. Selçuk Üniversitesi Yayınları, (Ders Kitabı) No: 36 Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
• Turan, N., Yılmaz, İ., 2000. Van koşullarında I. ve II. ürün olarak yetiştirilen bazı silajlık mısır çeşitlerinin hasıl verim ve bazı verim unsurlarının belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 31: 63-71.
• Turgut, İ., Duman, A., Bilgili, U., Açıkgöz, E., 2005. Alternate row spacing and plant density effects on forage and dry matter yield of corn hybrids (Zea mays L.). J. Agron. and Crop Sci. 191: 146-151.
• White, R.P., 1976. Effect of plant population on forage corn yields and maturity on prince Edward Island. Can. J. Plant Sci. 56: 71-77.
• Widdicombe, W.D., Thelen, K.D., 2002. Row width and plant density effect on corn forage hybrids. Agron. J. 94: 326- 330.
• Yılmaz İ., Akdeniz H., 2000. Van merkezde yetiştirilen bazı mısır çeşitlerinde silaj verimi ve silaj verimine etkili karakterlerin saptanması. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 31: 23-29.