Erzurum Daphan Ovası Sulama Sahasında Optimum Bitki Deseninin Doğrusal Programlama Yöntemiyle Belirlenmesi

Yıl 2006, Cilt: 37 Sayı: 1, 73 - 80, 10.01.2011

Fatih M. Kızıloğlu Yasemin Kuşlu Üstün Şahin Serap Diler

Öz

Bu araştırmada Erzurum Daphan Ovası’nda sulamaya açılmış olan 9907,5 hektarlık alanda yetiştirilen bitkilerin mevsimlik
su gereksinimleri, sulama alanı büyüklüğü, su kaynağı, bitkilerin ekilebilecekleri maksimum ve minimum alan büyüklükleri, birim
alan için toplam ve net gelir miktarları göz önüne alınarak, doğrusal programlama yöntemiyle kurak, normal ve yağışlı yıllara
ilişkin optimum bitki deseni belirlenmiştir. Doğrusal programlamada QSBWIN paket programı kullanılmıştır. En yüksek geliri
sağlayan bitki deseni kurak yıl için %50 yem bitkileri, %19,4 hububat, %26,6 endüstri bitkileri, %2 lahana, %2 bostan; normal ve
yağışlı yıl için %45 yem bitkileri, %19,4 hububat, %31,6 endüstri bitkileri, %2 lahana ve %2 bostan olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sulama, Bitki Deseni, Doğrusal Programlama

Kaynakça

• Albut, S., Güngör, Y., 1996. İpsala – Altınyazı - Karasaz Sulama Şebekesinde Su Dağıtım ve Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. (Yayınlanmış Doktora Tezi Özeti). Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayın No : 248, Tekirdağ
• Anonymous, 1979. Erzurum Projesi Yapılabilirlik Raporu. DSİ VIII. Bölge Müdürlüğü, Erzurum.
• Anonymous, 2004a. Erzurum İlinde Sulu Koşullarda Üretimi Yapılan Bitkilerin 2000 Yılı Ürün Maliyetleri. İl Tarım Müdürlüğü, Erzurum.
• Anonymous, 2004b. Erzurum İlinde Sulu ve Kuru Koşullarda Üretimi Yapılan Bitkilerin Ortalama Verimleri. Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Erzurum.
• Baştepe, E., Güngör, Y.,1984. Kayseri Sarımsaklı Sulama Şebekesi Alanında Optimum Su Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınları. No: KT – 2 . Ankara.
• Benli, E., Erözel, Z.,1980.Devlet Sulama Şebekelerinde Su Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No :748, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler, No: 437, Ankara.
• Boyacıoğlu, R., 1981. Toprak ve Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Projelerinde Ekonomik Analiz. Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı Topraksu Genel Müdürlüğü Yayınları No : 704, Ankara.
• Bulut, S., 2005. Ekim Zamanı ve Ekim Sıklığının Kırık Buğday Çeşidinde Bitki Gelişmesi ve Verim Üzerine Etkisi. (yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çakmak,B., Tanrıvermiş, H., Benli, B., 1999. Türkiye’ de Sulama ve Tarımsal Kalkınma. VII. Ulusal Kültürteknik Kongresi, 17-26 , Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ankara.
• Delibaş, L., 1992. Büyük Sulama Şebekelerinde Optimum Planlama ve Yönetimi. IV. Ulusal Tarımsal Yapılar ve Sulama Kongresi Bildirileri, s. 25 –35, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Erzurum.
• Erdem, G., 1989. Ankara Güvenç Köyü Sulama Göletinden Yapılan Sulamanın Ürün ve Gelir Artışına Etkisi. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ankara Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Erkuş, A., Demirci, R., 1985. Tarımsal İşletmecilik ve Planlama. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No :944, Ankara.
• Kızıloglu, F.M., 2002. Aşağı Pasinler Ovası Sulama Sisteminin Performansı, sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma (yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kodal, S., Tokgöz, M . A., Olgun, M., Öztürk, F., Selenay, M. F.,Beyribey, M.,1992. Yağış, Toprak ve Bitki Deseninin Sulama Suyu Miktarı ile Sistem Kapasitesine Etkisi. IV. Ulusal Tarımsal Yapılar ve Sulama Kongresi Bildirileri, 2, 8 – 13.Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Erzurum.
• Özçelik, A., 1988. Lineer Programlama Metodu ile Hesaplanan İşletme Organizasyonlarının Risk Değerlendirmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1034, Ankara.
• Smith, M.,1992. Cropwat a Computer Programme for Irrigation Planning and Management. FAO Organization of the United Nations, Rome.
• Sönmez, N., Benli, E., 1976. Lineer Programming As a Means in Project Evaluation and Application to the Alpu Irrigation Project. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, (25), s.942 – 950 , Ankara.
• Şahin,Ü., Hanay, A.,1996. Erzurum Daphan Ovasında Yetiştirilmesi Planlanan Bitkilerde Pratik Sulamanın Bilgisayar Programı ile Belirlenmesi. Journal of Agriculture and Forestry, (20), 415 – 423, Ankara.
• Tekinel, O., Çevik, B.,1980. Türkiye’ de Toprak ve Su Kaynaklarından Etkin Biçimde Yararlanmada Karşılaşılan Sorunlar. Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı, DSİ Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara.
• Uçan, K., 1999. Kahramanmaraş Sulamasında Sulama Suyu Etkinliğinin Belirlenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi ) Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.