REZERVUARLARDA MEYDANA GELEN BUHARLAŞMA ve AZALTILMA YÖNTEMLERİ

Yıl 1973, Cilt: 4 Sayı: 4, - , 15.12.2010

Saim Karakaplan

Öz

ÖZET

Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde, gittikçe daha
fazla önem kazanan bir sorun vardır. Su sorunu. Gereksenen
su miktarını karşılayabilmek için çeşitli yollar üzerinde durulmaktadır.
Suyun korunması ve etkili bir şekilde kullanılması
esasıııdan hareket edilerek, tarImsal alanlarda türlü şekilerde
kaybolan suyun azaltılması yanında rezervuarlardan
meydana gelen buharlaşmanın da azaltılmasına çalışılmaktadır.
Rezervuarlardaki buharlaşmanın azalması amacıyla üzerinde
en çok durulan yöntem monofilm tekniğidir. "
Çiftlik göletleri sonbahar ve kış yağışları ile kar sularını
tutan bir rezervuar vazifesi görür. BütÜn sene boyunca
kullanılan ve kaybolan su miktarı depolanandan çok daha
fazladır. Birçok yerlerde yaz mevsiminin sonuna doğru göletler
kurumakta ve faydasız hale gelmektedir. Bu olay gelirde
büyük çapta azalmayla sonuçlanır.
Yapılan gözlemlere göre, kurak ve yan: kurak bölgelerde
buharlaşma ile kaybolan su miktarı 3000 mm. ye kadar
çıkmaktadır (Roberts, 1957; Beadle ve Cruse, 1957). Bu değer
rezervuarlardaki buharlaşmanın hayli büyük olabileceğini
açıkca göstermektedir. '
Yağların, çok eski zamanlardan beri, denizdeki dalga hareketini
yatıştırmak maksadıyle gemiciler tarafından kullanıldığı
ve ince, yağ filmlerinin bazı etkileri en az 2000 yıldan
beri bilinmektedir. Buharlaşmanın azaltılmasında monofilm
tekniği kullanılarak ilk teşebbüs 1924 de Hedestrand tarafmdan
yapılmıştır. Bu teşebbüs başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
İlkbaşarılı teşebbüs ise wngmuir (1927) tarafından yapılmıştır.
Avustralya'da heksadekanol kullanmak suretiyle 1952
de büyük çapta araştırmalara girişiimiştir (Crow ı{e Daniel,
1958; Silveston, 1965).

Anahtar Kelimeler

-