Polivinilalkol (PVA) Uygulamasının Yüzey Akış Kayıpları Üzerine Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 48 Sayı: 1, 17 - 24, 09.06.2017

Serdar Sarı Taşkın Öztaş

Öz

Erozyon doğal kaynakları tehdit eden en önemli
degradasyon tipidir. Toprağın erozyona karşı direncinin arttırılması
sürdürülebilir toprak yönetiminin temel prensiplerimden biridir. Bu çalışmada,
farklı tekstür sınıfındaki (kil, tın, kumlu tın) topraklara polivinilalkol
(PVA) uygulamasının toprakların strüktürel stabilite ölçütleri üzerine etkileri
ile yapay yağmurlama koşulları altında yüzey akış kayıplarının azaltılmasında
ki etkinliğini belirlemek amaçlanmıştır. Yapay yağış için kullanılan yağış
simülatörünün yağış yoğunluğu 40 mm h^-1 yağış yoğunluğunda ve 80 cm
yükseklikte ayarlanmış olup yapay yağışa maruz kalacak olan toprak tablası %9
eğim derecesinde konumlandırılmıştır.

PVA uygulaması araştırma konusu üç toprağın
tüm agregat fraksiyonlarının agregat stabilitesi (AS) değerlerini (<0.25,
0.25-0.5, 0.5-1, 1-2, 2-4, 4-6, 6-8, >8 mm) ve ortalama AS değerlerini
önemli düzeyde (p<0.05) artırmıştır. PVA uygulaması araştırma konusu tüm
toprakların dispersiyon oranlarını azaltmış olup toprakları erozyona karşı daha
dirençli hale getirmiştir. Yüzey akış ile uzaklaşan toprak ve su miktarları
bakımından toprakların birbirinden çok önemli derece farklı olduğu, en fazla
toprak kaybının kil tekstür sınıfında en fazla su kaybının ise kumlu tın
tekstür sınıfındaki toprakta meydana geldiği belirlenmiştir. PVA uygulaması
yüzey akışla hem toprak hem de su kayıplarını önemli düzeyde azaltmıştır. PVA
uygulaması genel ortalamada yüzey akış ile kaybolan toprak miktarını %77 oranında,
su miktarlarını ise %18 oranında azalttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Erozyon, Yüzey Akış, Polivinilalkol, Agregat Stabilitesi, Dispersiyon Oranı

Kaynakça

• Abd El-Rehim, H.A., Hegazy, E. S. A. and Abd El-Mohdy, H.L., 2004. Radiation synthesis of hydrogels to enhance sandy soils water retention and increase plant performance. Journal of Applied Polymer Science, 93(3), 1360-1371.
• Abedi-Koupai, J. and Asadkazemi, J., 2006. Effects of a hydrophilic polymer on the field performance of an ornamental plant (Cupressus arizonica) under reduced irrigation regimes. Iranian Polymer Journal, 15(9), 715-725.
• Abu-Zreig, M., 2006. Control of rainfall-induced soil erosion with various types of polyacrylamide. J. Soils Sediments, 6(3), 137-144.
• Adekalu, K.O., Olorunfemi, I.A. and Osunbitan, J.A. 2007. Grass mulching effect on infiltration, surface runoff and soil loss of three agricultural soils in Nigeria. Bioresource Technology, 98, 912-917.
• Akgül, M., 1992. Daphan ovası topraklarının sınıflandırılması ve haritalanması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi Bölümü.
• Aksakal, E.L., 2009. Polimer (PVA&PAM) ve hümik asit (HA) uygulamalarının donma-çözülme süreçlerine maruz kalan toprakların stabilite ölçütleri üzerine etkileri. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı.
• Aksakal, E.L., Öztaş, T., 2010. Effects of PVA, PAM and HA on mean weight diameter and wet aggregate stability of soils. 45th Croatian and 5th International Symposium on Agriculture, 15-19 February, Opatija, CROATIA.
• Bayramin I.O., Baskan D., Parlak M., 2003. Soil erosion assessment with CONA model: case study Beypazri area. Turk Journal of Agriculture, 27, 105–116.
• Ben-Hur, M., and Keren, R., 1997. Polymer effects on water infiltration and soil aggregation. Soil Sci. Soc. Am. J., 61(2), 565-570.
• Biddoccua, M., Ferraris, S., Pitacco, A. and Cavallo, E., 2017. Temporal variability of soil management effects on soil hydrological properties, runoff and erosion at the field scale in a hillslope vineyard, North-West Italy. Soil & Tillage Research, 165, 46-58.