ÜRETİM, DAĞITIM VE PERAKENDE SATIŞTA PASTORİZE İÇME SÜTÜNÜN KARTON VE CAM ŞİŞE AMBALAJLAMA MASRAFLARI

Yıl 1982, Cilt: 13 Sayı: 1-2, - , 30.12.2010

H. Wietbrauk D. Longuet Ahmet Kurt (çev.) Mehmet Demirci (çev.)

Öz

ÖZET
Atılabilen karton ı'eya çok kere kullanılabilen çam şişelerde, i litrelik pastörize
içme sütünün ambalajlanması bu iki alternatif ambalajlama için sistem karşılaştır-
ması üretim, dağıtım (yükleme, taşıma, indirme, boş şişelerin gen' toplanması) ve
perakende satış çerçevesinde kalkülasyon modeli yardımıyla g6steriimiştir.
Üretim kısmında senelik 12.87 milyon birim üretim ve cam şi'şelerin 20 dija
geri döndüğünde cam şişelerin lehine birim başına 4.66 fenik masraf avantajı meydana
gelmektedir. Karton ambalaj sisten:ule, birim başına i2.57 fenik masraf düşmektedir.
Bununda %77 si ambalaj masrafldır. Cam şişe/erde buna karşılık birim
başına masraf 7.91 Pf olarak görülmektedir. Bununda, nisbi Olarak; % 3i i işçilik,
%31 i arnbalcri ve %25 ide hesaplanarakbulunan tesis masraflandır. Şayet cam
şişelein devir sayısı 10 dan 40 o ,'ıktığı takdirde şişe masrafl 2,38 pf den 0,64 pf e
düşmektedir. Bu 1.74 pf masraffarkı üretim masrafları cinsinden olarak şişeterin
geri dönüş sayısına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Dağıtım sırasıdaki yükleme, taşıma, teslim ve boşlarm geri toplanmasıfonksiyonlan
çerçevesinde her iki ambalajlama sistemi için spesifik olarak, taze süt turu
modelinde hesaplanmıştır. Bu safhada cam şişe kullanımı, tüm sistematik özel masraf
çeşitleri dikkate alınarak birim başına 9.6 Pf ile yaklaşık kartonambalajlamaya
göre 1.6 kere daha fazla masrafa sebep olmaktadır (Karton kutularda bu masraf 5.9 Pf/B).
Günlük 200 ve 500 parça sürüm için gıda maddeleri perakende satıcılığında
dolu ve boş kapların işçilik masrafları araştırılmıştır. Müşteri başınagünde ortalama
(j şişenin geri getirilmesinde, dükkanın sürümüne bağlı olarak cam şişe sisteminde
bu meselede satış sırasında işçilik için şişe başına, 4.5-5.7 fenik daha fazla masraf
meydana gelmektedir. Böylece günde 200 şişe sürümle toplam masrqf8.9fenik, günde
500 litre sürümle 6.8 fenikle, karton ambalajdan aşağı yukarı 3 kat daha fazla işçilik
masrqfı ortaya çıkmaktadır (3.2 PfIB).
Gıda maddelerinin perakende satışınckı işçilik masraflarının dominant durumu
masraf durumuna göre yaptlan bir tasn~fte; %84 karton kutularda, %79 cpm
şişe/erde görülmektedir.
Karton ambalaj sisteminde açıklanan şartlar çerçeevsinde tüm sistemin masrafları
dükkanın sürümüne göre 20.9-21.7 Pf dolayında bulunmaktadır. Cam şişede
ise bu masraf şişelerin devir sayısına ve aynı şekilde müşteri tarafindan depozile
karşılığı alınan şişelerin geri getirilişine bağlı olarak karton kaplara gQre 2.7-7.1
fenikı şişe daha fazla olmaktadır.
Bir ve daha fazla kullanılan ambalailarda, masrqf yapısının genişölçüde gösterilmesi,
pastörize içme sütlerinde her iki alternatif ambalaılamadan seçim için tek 'bir yol olarak görülmektedir. Bunun yanında genel bir değerlendirmede ise diğer
seçim kriterleri, ôrneğin tüketeinin tercihi, enerji ve hammadde kaynaklarının kullanılması dikkate alınmalıdır.

Anahtar Kelimeler

-