Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Açık Alan Kullanımı: Kocaeli Örneği

Yıl 2012, Cilt: 43 Sayı: 1, 79 - 88, 20.02.2013

Aysun Çelik

Öz

Günümüzde çocuk oyunları dış mekandan iç mekana kaymış ve bu durum çocuk gelişimini çeşitli yönlerden olumsuz
etkilemiştir. Bu nedenle, çocuklara açık alanda oyun oynama imkanı sunabilecek, yeterli donanıma sahip açık alanların önemini
artırmıştır. Bu araştırma, Kocaeli’deki bazı okul öncesi eğitim kurumlarında çocuk oyun alanları açısından açık alanların niteliğini
belirlemeye yönelik bir mevcut durum saptamasıdır. Çalışmada, anaokullarına ait açık alanların kullanım şekilleri, kişi başına
düşen alan miktarları, açık alanlarda kullanılan donatı elemanları ve yeşil açık alanlarda kullanılan bitki türleri belirlenmiştir.
Buradan elde edilen sonuçlara göre; okul öncesi eğitim kurumlarında açık alanların etkin kullanılmadığı, mevcut açık alanların
oyunun doğasına uygun olmadığı ve fiziksel düzenleme konuları içerisinde açık alan düzenlemesinin çoğunlukla ihmal edildiği
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim kurumu, Kocaeli, açık alan, oyun

Kaynakça

• Akkılıç Kansu, N., 2009. Çocuklar ve doğa. Ekoloji-Çevre Kirliliği-Yenilenebilir Enerji İnternet Sitesi (http://www.ekoloji.biz/cevre-dostlari/cocuklar-ve- doga.html), (Erişim tarihi: 26 Şubat 2010).
• Anonymus, 2008. Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği, Milli Eğitim Bakanlığı.
• Anonymus, 2011. http://www.minilandcyprus.com/ Fizikikosullar.aspx, 2011. (Erişim tarihi: 24.07.2011)
• Baran, M., Yılmaz, A., Yıldırım, M., 2007.Okul Öncesi Eğitimin Önemi ve Okul Öncesi Eğitim Yapılarındaki Kullanıcı Gereksinimleri Diyarbakır Huzurevleri Anaokulu Örneği .D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 8, 27-44 .
• Basal, H.a2005.Okul Öncesi Egitiminde Uygulamalı Çevre Egitimi. Erken Çocuklukta Gelisim veEgitimde Yeni Yaklasımlar 2, Morpa Kültür Yayınları, s.366-378, İstanbul.
• Berg, H. W.,Mendrich, E. A.,1980. Play Patterns, Environment, E&B, Cilt(12).
• Brand, M.H., 1997-2001.PlantUConn Database of Trees, ShrubsandVines. http://www.hort.uconn.edu/plants (Erişim Tarihi : 10.11.2010)
• Bulut, Y., Göktuğ, T.H., 2006. Sağlık bulma yönünde çevresel bir etken olarak iyileştirme bahçeleri. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(2): 9-15.
• Çukur, D., 2011.Okul öncesi çocukluk döneminde sağlıklı gelişimi destekleyici dış mekan tasarımı. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi 12: 70-76.
• Davis, P.H., 1965-1988, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 1-10, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Ergin, Ş., 1982. Çocuğun Oyun Gereksinimi ve İzmir/Alsancak Semtinde Çocuğa Yönelik Açık/Yeşil Mekân Olanaklarının Artırılması Üzerine Bir Araştırma. Doçentlik Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, 112 s.
• Evans, E.2005.Plantfactsheets. http://www.ces.ncsu.edu/depts/ hort/consumer/factsheets. (Erişim Tarihi: 10. 11. 2010)
• Flavell, J. H.,Flavell, E. R., Green, F. L., Wılcox, S. A., 1981. Thedevelopment of threespatialperspective-takingrules. Child Development, 52: 356–358.
• Genbilim, 2003. Doğa psikolojiyi nasıl etkiliyor?. GENBİLİM Türkiye Bilim Sitesi (http://www.genbilim.com/ content/view/1548/38/), (Erişim tarihi: 26.02.2010).
• Göktuğ T.H., 2006. Huzurevleri, Çocuk Yetiştirme Yurtları ve Rehabilitasyon Merkezlerinin Dış Mekân Tasarım Yeterliliği ve Erzurum Örneği. Yüksek Lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 168 s.
• Gönen, Ö. U., 1998. “Tüketim Ekonomisi Açısından Oyuncaklar, Oyun Alanları Ve Eğlence Alanları”, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları Halkla İlişkiler Bölümü No:622, 6.Ergonomi Kongresi, Ankara.
• Kalemci. F. 1995. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarının Çevre Düzenlemesi ve Çalışan Eğitimci Personelin Nitelikleri Yönünden İncelenmesi, Uluslar arası Engellilerde Spor Egitimi Sempozyumu, 26-28 Ekim.
• Kaya, E., Şentürk, H., Danış, O.,Şimşek, S.,2007.Modern Kent Yönetimi– I. I. Baskı. Okutan Yayıncılık.
• Kılıç Özdemir, G., 2004. Ailesiyle Birlikte Yaşayan ve Çocuk Yuvasında Kalan Çocukların Görsel Algılama Davranışı ile Okul Olgunluğu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 184 s.
• Krussman, G., 1984-1986,Manual of Cultivated Broad-Leaved Trees and Shrubs, Vol. 1-3, Timber Press, Portland Oregon.
• Mamıkoğlu, N. G., 2007, Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıları, NTV Yayınları, ISBN: 978-975-6690-80-2, İstanbul.
• Mataracı, T., 2002,Ağaçlar-Marmara Bölgesi Doğal Egzotik Ağaç ve Çalıları, Tema Vakfı Yayınları, ISBN: 971716937-4.
• Mehlig, A ve Mehlig M., 2009.Playground Design: SafetyPerspective. Keep Kids Active–International Workshop, Ankara, Book of Abstracts, pp.90-93.
• Oğuzkan, Ş. ve Oral, G., 1983. “Okulöncesi Eğitimi”, Milli Eğitim Yayınevi, İstanbul.
• Onur, B., 2007. Çocuk Tarih ve Toplum. İmge Kitabevi, Ankara, 428 s.
• Özçelik, Özberk., 1996. Okul Öncesi Çocukların Beslenmesi, Yaşadıkça Eğitim Dergisi.
• Pamay, B., 1992, Bitki Materyali I: Ağaçlar ve Ağaçcıklar, İstanbul.
• Pamay, B., 1993,Bitki Materyali II: Odunsu Kökenler-Çiçekli Çalılar, Sarmaşıklar, Kaktüsler ve Sukkulent Bitkiler, Saz ve Kamışlar, İstanbul.
• Pillow, B.H.,Flavell, J.H., 1986. Youngchildren'sknowledgeaboutvisualperception: projective size andshape. Child Development, 57: 125-135.
• Polunin, O.,1969,Flowers of Europe, Oxford UniversityPress, New York, Toronto.
• Poyraz, Hatice.,2001. Okul Öncesi Eğitiminin İlke Ve Yöntemleri, Ders Notları,.
• Read, M.A.,Sugawara, A.I., Brandt, J.A., 1999. Impact of spaceandcolor in thephysicalenvironment on preschoolchildren’scooperativebehavior. Environment and Behavior, 31: 413-428
• Sivri, H., 1993. Fiziksel ve Mekansal Çevrenin Çocuk Davranışına ve Gelişimine Etkileri, Çocuk İçin Oluşturulacak Çevrelerde Tasarım Verilerinin Saptanması. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 202 s.
• Strasburger VC, Donnerstein, E.1999.Children, adolescents, andthemedia:ıssuesandsolutions. Pediatrics. 103 (1): 129– 138.
• Streri, A.,Pecheux, M.G., 1986. Tactualhabituationanddiscrimination of form in ınfancy: a comparisonwithvision.Child Development, 57: 100-104.
• Suveren, S.,1992.“ Okul Öncesi Çocuğunda Beden Eğitimi ve Spor”, Gazi Üniversitesi Eğitim fakültesi Dergisi, cilt:8,Sayı:1,s.132, Ankara.
• TSBL, 2008. TheSurreyBabyLab İnternet Sitesi (http://www.surrey.ac.uk/babylab/ currentresearch.htm), (Erişim tarihi: 02.12.2008.
• Tuğrul, B., 2005. Çocuk Gelişiminde Anaokulu Eğitiminin Önemi, Bilim Ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi(62).
• Tuncel, A.,1976. Okul Öncesi Eğitim Sistemi Ve Mimariye Yansıması, İsveç Örneği, Tübitak, Yapı Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Turan, E. Ve Turan, M., 1998. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Fiziksel Koşulların Ergonomik Yönden Değerlendirilmesi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları Halkla İlişkiler Bölümü, No:622, 6. Ergonomi Kongresi.
• Tüfekçioğlu, E., 2008. Okul öncesi 4-6 yaş çocuklarında algısal motor gelişim programlarının denge ve çabukluk üzerine etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, cilt:5, Sayı:2.
• Vessey AJ, Yim-Chiplis PK, Mackenzie NR. 1998. Effectes of televisionviewing on children’sdevelopment. PediatricNursing. 23 (5):483–486.
• Wake M, Hesketh K, Waters E.,2003.Television, computeruseand body massindex in australianprimaryschoolchildren, J. Paediatr. Child Health 2003; 39: 130–134.
• Yaltırık, F., 1988,Dendroloji II, Angiospermae, İ.Ü. Yayın No:3509, O.F. Yayın No: 390, İstanbul.
• Yavuzer, H., 2003. Çocuk Psikolojisi (25. Baskı). Remzi Kitabevi, İstanbul, 344 s.