“İstanbul’la Rumeli Arasında Bir İrfan Köprüsü”

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 7, 123 - 135, 28.11.2018

Mehmet Samsakçı

Öz

20. yüzyıl Türk kültür, irfan, tefekkür ve edebiyat tarihinin en önemli ve velût şahsiyetlerinden olan Sâmiha Ayverdi, roman, tarih, mensur şiir, hatıra, mektup, biyografi gibi nesrin hemen hemen her türünde eser vermiştir. Tarih, kültür, medeniyet ve bütün bunların bir aksi gibi düşünülebilecek olan edebiyata daima “cüz / küll”, “madde / mânâ”, “şekil / öz” gibi, birbirinden ayrı görünen ama ayrı düşünülmemesi gereken unsurlar perspektifinden yaklaşan Ayverdi’nin tasavvufî eserlerinin yanında “coğrafyaya ve mekâna” ayrı bir dikkati söz konusudur. Zira Sâmiha Ayverdi, insanoğlunun üzerinde yaşadığı toprağın şekillendirici gücünün farkındadır ve şehirlerde, kasabalarda, insanoğlunun ortaya koyduğu mimarî eserlerin de insanın yapıcı ve belirleyici kudretlerinin ürünü olduğunu düşünür. Bu anlamda birbirinin devamı niteliğinde olan İstanbul’la Rumeli’nin de Müslüman-Türk’ün zevkinin, estetiğinin ve inşa kabiliyetinin sonucu olduğunu çeşitli eserlerinde vurgular. Bu çalışmada Ayverdi’nin birbirinden çok da ayırmadığı İstanbul ve Rumeli’ye olan dikkat ve hassasiyeti üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sâmiha Ayverdi, İstanbul, Rumeli, medeniyet

Kaynakça

• Ayverdi, Sâmiha.(2004). Ah Tuna Vah Tuna, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. Ayverdi, Sâmiha.(2000). Mesihpaşa
• İmamı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. Ayverdi, Sâmiha.(1999). Türk Tarihinde Osmanlı Asırları, İstanbul:
• Kubbealtı Neşriyat. Beyatlı, Yahya Kemal.(2005). Aziz İstanbul, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti - Yapı Kredi
• Yayınları. Beyatlı, Yahya Kemal.(1990). Mektuplar-Makaleler, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları. Erol,
• Safiye.(2004). Ciğerdelen, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. Okay, Orhan.(2014). Kâğıt Medeniyeti, İstanbul:
• Dergâh Yayınları. Özakpınar, Yılmaz.(1997). Kültür ve Medeniyet Anlayışları ve Bir Medeniyet Teorisi, Ankara:
• Ötüken Yayınları. Tanpınar, Ahmet Hamdi.(2004). Huzur, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları. Yalap, Hakan.(2016).
• “Türkçeden Sırpçaya Geçen Kelime ve Eklerle Bu Unsurların Sırplara Türkçe Öğretimindeki Katkısı”, Türklük
• Bilimi Araştırmaları Dergisi, nr. XXXIX, Bahar - 2016, s. 239-