2016 Sonrası Türk Savunma Sanayii ve Savunma Diplomasisi

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 6, 479 - 491, 26.12.2025

Tansu Yardimci

Öz

Bu makale, Türkiye’nin 2016 sonrası dönemde savunma sanayiine yaptığı stratejik yatırımların yalnızca askerî kapasite artışıyla sınırlı kalmayıp, savunma diplomasisi çerçevesinde dış politika aracı hâline geldiğini analiz etmektedir. Çalışmada, Türk savunma sanayisinin tarihsel arka planı kısaca ele alınmakta, ardından 2016 sonrası yaşanan yapısal dönüşüm değerlendirilmektedir. Bu süreçte savunma sanayii; ulusal güvenliğin temini kadar, jeopolitik hedeflerin desteklenmesi, bölgesel güç dengelerinin şekillendirilmesi ve stratejik ortaklıkların derinleştirilmesinde işlevsel bir araç olarak öne çıkmıştır. 2020 Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan tarafından etkin biçimde kullanılan Bayraktar TB2 SİHA’ları ve 2022’de başlayan Rusya–Ukrayna Savaşı’nda Türk SİHA’larının sahadaki etkisi, Türkiye’nin askerî gücünün yanı sıra diplomatik etki alanını da genişlettiğini göstermektedir. Makale, savunma sanayii ihracatının yalnızca ekonomik değil, stratejik ve diplomatik bir kaldıraç olarak değerlendirildiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Savunma diplomasisi , Türk savunma sanayii , güç projeksiyonu , dış politika , İHA/SİHA teknolojileri

Post-2016 Turkish Defense Industry and Defense Diplomacy

Öz

This article analyzes how Turkey’s strategic investments in the defense industry after 2016 have evolved beyond mere military capacity building and have become an effective tool of foreign policy within the framework of defense diplomacy. The study briefly outlines the historical development of the Turkish defense industry and then examines the structural transformation that occurred after 2016. In this process, the defense industry has played a critical role not only in ensuring national security but also in supporting geopolitical objectives, shaping regional power balances, and fostering strategic partnerships. The effective use of Bayraktar TB2 UAVs by Azerbaijan during the 2020 Nagorno-Karabakh War and the deployment of Turkish drones in the 2022 Russia–Ukraine War demonstrate that Turkey has expanded its sphere of influence not only militarily but also diplomatically. The article argues that defense exports should not be seen solely as an economic activity, but rather as a strategic and diplomatic leverage within Turkey’s foreign policy.

Anahtar Kelimeler

Defense diplomacy , Turkish defense industry , power projection , foreign policy , UAV/UCAV Technologies

Kaynakça

• Açıkalın, Ş. N. (2022). Turkish foreign policy in Covid-19 pandemic: Implications of smart power. Journal of History School, 58, 2063–2086.
• Altunok, G. (2020). Milli savunma sanayi politikalarının dönüşümü ve etkileri. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 17(68), 27–52.
• Atlı, A. (2024). Turkey’s foreign policy towards China: Analysis and recommendations for improvement (Policy Paper No. 3). Global Relations Forum Young Academics Program.
• Aydın, M. (2011). Türk dış politikası: Soğuk Savaş dönemi. İletişim Yayınları.
• Cornell, S. E. (2011). Azerbaijan since independence. M.E. Sharpe.
• Demir, İ. (2020). Transformation of the Turkish defense industry: The story and rationale of the great rise. Insight Turkey, 22(3), 17–40.
• Demirtaş, B. (2019). Savunma sanayii modernizasyonu ve Türkiye’nin bölgesel politikaları. Ortadoğu Analiz, 11(94), 5–16.
• Ermiş, M. (2023). Türkiye’de savunma sanayiinin tarihsel gelişimi. Orion Akademi.
• Göktepe, C., & Seydi, S. (2015). Soğuk Savaş başlangıcında Türk dış politikası. Bilig, 72, 197–222.
• Güler, M. Ç. (2020). Karabağ’ın özgürleştirilmesi ve sahadaki yeni denklem. SETA Analiz, 301.
• Heper, M., & Sayarı, S. (2002). Political leaders and democracy in Turkey. Lexington Books.
• Karaosmanoğlu, A. L. (2000). Turkey’s security and the West. Perceptions: Journal of International Affairs, 5(2). 19-32.
• Kirişci, K. (2021). Türkiye’nin savunma sanayiinde yükselen rolü ve dış politika yansımaları. Brookings Institution Reports.
• Kurç, Ç., Güvenç, S., Mevlütoğlu, A., & Egeli, S. (2025). Balancing aspiration and reality: Autarky in Turkish defence industrial policy. Defence Studies, 25(2), 383–406.
• Kutlay, M., & Öniş, Z. (2021). Turkish foreign policy in a post-Western order. International Affairs, 97(4), 1085–1104.
• Oğuzlu, T. (2015). Güvenlik kültürü ve Türk dış politikası. Bilig, 72, 223–250.
• Pınar, L. (2018). Türkiye’nin savunma sanayi alanındaki gelişiminin Türk dış politikasına etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(4), 2356–2369.
• Yalçın, A. (2018). Savunma sanayii politikaları ve Türkiye’nin stratejik hedefleri. SETA.
• Yardımcı, T. (2025). 15 Temmuz sonrası yerli savunma sanayinin Türk dış politikasına etkileri. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 12(2), 236–253.