Reflections Of The Wealth Tax (November 12, 1942) On İzmir Press

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 1293 - 1322, 25.09.2021

Nurettin Gülmez Sena Cesur

Öz

The Republic of Turkey has chosen not to participate in World War II. However, preparations were made as if they were going to fight at any moment by taking precautions. There have been operations where these preparations compelled the state, especially in the economic and political fields. One of the measures that is taken in the economic field was the Wealth Tax. For the purpose of the tax was shown to prevent profiteering and black market. However, this tax has been much discussed for the reasons; unclear rates of the tax, the confiscation of all the assets beyond the tax, the attempt to create new riches by taxing non-Muslims and giving it to Muslims, and forcing the ones who can’t pay the taxes to stay in camps and do forced labor. The main sufferer of the Wealth Tax was traders in big cities such as Istanbul and Izmir. For this reason, in this study, the subject was handled within the frame of the reflection of the Wealth Tax especially on the İzmir press. The history of this tax can be followed from its emergence to its removal period in the press.

Anahtar Kelimeler

Wealth Tax, Black Market, Stockpiling, Economy, World War II.

Varlık Vergisinin (12 Kasım 1942) İzmir Basınına Yansımaları

Öz

Türkiye Cumhuriyeti II. Dünya Savaşı’na katılmamayı tercih etmiştir. Ancak tedbirler alınarak her an savaşa girecekmiş gibi hazırlık yapmıştır. Bu hazırlıkların özellikle ekonomik ve siyasi alanda devleti zorladığı süreçler yaşanmıştır. Ekonomik alanda alınan tedbirlerden birisi de Varlık Vergisi’dir. Verginin amacı olarak, vurgunculuk ve karaborsacılığın önüne geçilmesi gösterildi. Fakat bu verginin oranlarının belli olmaması, verginin ötesinde bütün mal varlığına el konulması, Müslüman olmayandan alıp Müslüman olana vererek yeni zenginler oluşturulmaya çalışılması ve vergisini ödeyemeyenlerin belli kamplarda toplanıp çalıştırılması gibi nedenlerle çok tartışılmıştır. Varlık Vergisi’nin asıl muhatabı İstanbul ve İzmir gibi büyük kentlerdeki tüccarlar oldu. Onun için bu çalışmada, Varlık Vergisi’nin özellikle İzmir basınına yansıması çerçevesinde konu ele alındı. Bu vergi, ortaya çıkışından kaldırılış sürecine kadar aşamalarıyla basında takip edilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Varlık Vergisi, Karaborsa, Stokçuluk, Ekonomi, II. Dünya Savaşı

Kaynakça

• Resmi Gazete, 12 Ocak 1942, 21 Eylül 1943
• TBMM Zabıt Ceridesi, Birleşim-77, 5 Ağustos 1942, Oturum-1
• Resmi Gazete, 12 Ocak 1942, 21 Eylül 1943 TBMM Zabıt Ceridesi, Birleşim-77, 5 Ağustos 1942, Oturum-1 TBMM Zabıt Ceridesi, VI. Devre, XXVIII, İnikat 3, C.1-2 (11 Kasım 1942) Gazeteler Anadolu, İlkteşrin 1942 - Şubat 1943 - Mart 1944 İktisadi Yürüyüş, 16 İkinci kânun 1943 Yeni Asır, İlkteşrin 1942 - Şubat 1943 - Mart 1944 İzmir Ticaret ve Sanayi Odası Mecmuası, yıl 17, S.1-12, 14 İkinci teşrin 1942.