Öğretmen Görüşlerine Göre Tarih Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar (Azerbaycan Örneği)

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 4, 742 - 759

Elçin Suleymanov

Öz

Küreselleşen dünyada değişim ve gelişim her sektörde önem arz etmekte olup hayatın tüm alanını etkilemektedir. Teknolojinin gelişimi modernleşen dünyada eğitimin de gelişimine neden olmaktadır. Bu durum, değişim olarak adlandırılmaktadır. Çünkü istenilen değişim insan düşüncesinin mahsulüdür. Bu çalışmada Azerbaycan Cumhuriyetinde ortaöğretim tarih eğitimi veren öğretmenlerin karşılaşılaştıkları sorunlara değinilmiş, doküman analizi ile nitel bir araştırma sonucunda tarih eğitiminde problemler belirlenmiştir. Bahsi geçen analiz sonucunda Azerbaycan Cumhuriyetinde ders veren ortaöğretim öğretmenlerinin ülkelerinde okutulan program ve tarih ders kitaplarının yeterli olmadığı konusunda görüşlerini ortaya koymuşlardır. Akabinde ise Türk Cumhuriyetleri ortaöğretim kitap ve ders programları bu problemler bağlamında odak grup yöntemi vasıtasıyla öğretmen görüşleriyle değerlendirilmiş ve bu çalışmada analize tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda kitapların modernleştirilerek 21. yüzyıl becerilerinin geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan Cumhuriyeti , Tarih Eğitimi , Öğretmen Görüşleri , Sorunlar , Ders Kitapları , 21. Yüzyıl Becerileri , Teknoloji

Problems Encountered in History Education Based on Teachers’ Views (The Case of Azerbaijan)

Öz

In today’s globalized world, change and development play a critical role across all sectors and influence every aspect of life. The advancement of technology fosters the modernization of education and thus drives educational development. This process can be described as change, as it is the product of human thought and intention. The present study addresses the challenges faced by secondary school history teachers in the Republic of Azerbaijan and identifies key problems in history education through qualitative research based on document analysis. The findings reveal that secondary school teachers in Azerbaijan consider the current curriculum and history textbooks used in their country to be insufficient. Subsequently, in light of these problems, the history curricula and textbooks of the Turkic Republics were evaluated through the focus group method and analyzed within the scope of this study. The results indicate that history textbooks should be modernized and aligned with the requirements of the twenty-first century in order to enhance students’ competencies.

Anahtar Kelimeler

Republic of Azerbaijan , History Education , Teachers’ Views , Problems , Textbooks , 21st-Century Skills , Technology

Kaynakça

• Adelman, H. S., & Taylor, L. (1998). Reframing mental health in schools and expanding school reform. Educational Psychologist, 33(2), 135–152.
• Ames, C., & Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: Student’s learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80(3), 260–267. https://doi.org/10.1037/0022-0663.80.3.260
• Ata, B. (1999). İngiltere’de Piaget ve Bruner’in görüşlerinin ilköğretimde tarih eğitimine yansıması üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 1–9.
• Bal, S. M. (2004). Türkiye’de tarih eğitiminin sorunları ve çözüm yolları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 371–387.
• Balcı, A. (2017). Tarih eğitimi ve öğretim yöntemleri. Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Balcı, A. (2021). Sosyal bilimlerde araştırma, teknik ve ilkeler (15. baskı). Pegem Akademi.
• Burston, H. W., & Green, W. C. (1972). Some psychological aspects of history teaching. In H. W. Burston & W. C. Green (Eds.), Handbook for history teachers (pp. 18–38). Routledge.
• Peel, E. A. (1967). Some problems in the psychology of history teaching: I. Historical ideas and concepts. In W. H. Burston & D. Thompson (Eds.), Studies in the nature and teaching of history (pp. 159–172). Routledge & Kegan Paul.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Sage.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). Sage.
• Erden, M. (1997). Tarih eğitimi ve pedagoji. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Fallace, T. D. (2010). John Dewey on history education and the historical method. Education and Culture, 26(2), 3–20. https://doi.org/10.1353/eac.2010.0003
• Furnham, A. F. (1988). Lay theories: Everyday understanding of problems in the social sciences. Pergamon.
• Gedirov, E. E., & Memmedov, İ. N. (1986). Yaş psixologiyası. Maarif Neşriyyatı.
• Hirst, P. H. (1967). The logical and psychological aspects of teaching a subject. In R. S. Peters (Ed.), The concept of education (pp. 89–100). Routledge.
• Hodysh, H. (1969). Some neglected philosophical problems regarding history of education. Cambridge Journal of Education, 9(3), 360–371. https://doi.org/10.1080/0305764690090305
• Larson, P. C. (2002). Teaching history and systems from a clinical perspective. History of Psychology, 5(3), 249–263. https://doi.org/10.1037/1093-4510.5.3.249
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Sage.
• Stones, E. (1970). Some problems in the psychology of history teaching: Historical ideas and concepts. In W. H. Burston & C. B. Jarvis (Eds.), Studies in the nature and teaching of history (pp. 59–76). Routledge.
• Stones, E. (1970). Some problems in the psychology of history teaching: Historical ideas and concepts. In W. H. Burston & D. Thompson (Eds.), Studies in the nature and teaching of history (pp. 159–172). Routledge & Kegan Paul.
• Şimşek, G., & Yıldırım, A. (2013). Türkiye’de tarih eğitiminin sorunları ve çözüm önerileri. Journal of Educational Sciences, 21(1), 123–137.