The Concept and Historical Development of the Institution of Shared Ownership

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: Özel Sayı 2025-1, 46 - 63, 31.10.2025

Ismayil Garibli

https://doi.org/10.46868/atdd.2025.1017

Öz

The institution of shared ownership holds a significant place in civil law, as it enables the distribution of property rights among multiple individuals within a legal framework. Issues related to the maintenance and preservation of property among the participants of shared ownership are also of great importance. Each owner is obliged to contribute to the protection and upkeep of the property, ensuring that their actions do not infringe upon the rights of other co-owners. The institution of shared ownership plays a crucial role, particularly in matters concerning the division, use, and protection of property held jointly by multiple individuals. It establishes the legal foundations necessary for the proper regulation of ownership relations and the prevention of disputes. Therefore, studying the origin and development of the institution of shared ownership is of vital importance for understanding property law.

Anahtar Kelimeler

Ownership , Common Ownership , Shared Ownership , Joint Ownership , Communio , Condominium , Gesamteigentum

Paylı Mülkiyet Kurumunun Kavramı ve Tarihsel Gelişimi

Öz

Paylı mülkiyet kurumu, medeni hukukta önemli bir yer tutmakta olup, mülkiyet haklarının birden fazla kişi arasında hukuki bir çerçevede paylaştırılmasına imkân tanımaktadır. Paylı mülkiyet ilişkisine dâhil olan katılımcılar arasında, ortak mülkiyete konu malın korunması ve muhafazasıyla ilgili hususlar da büyük önem taşımaktadır. Her bir malik, diğer maliklerin haklarını ihlal etmeden, ortak malın korunması ve bakımına katkıda bulunmakla yükümlüdür. Paylı mülkiyet kurumu, özellikle birden fazla kişi tarafından ortaklaşa sahip olunan malların bölünmesi, kullanımı ve korunmasıyla ilgili meselelerde temel bir rol oynamaktadır. Bu kurum, mülkiyet ilişkilerinin doğru biçimde düzenlenmesi ve uyuşmazlıkların önlenmesi için gerekli hukuki temelleri oluşturmaktadır. Bu nedenle, paylı mülkiyet kurumunun kökeni ve gelişiminin incelenmesi, mülkiyet hukukunun anlaşılması açısından büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mülkiyet , Ortak Mülkiyet , Paylı Mülkiyet , Elbirliği Mülkiyeti , Communio , Condominium , Gesamteigentum

Kaynakça

• Camalov, M. (2019). İslam iqtisadiyyatı. Nurlar.
• Çelen, C. (2010). İslam Hukukunda müşterek mülkiyet [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yök Tez.
• Çevik, N. (2021). İslam-Osmanlı eşya hukukunda müşterek malın taksimi. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, (1), 171–218.
• Civil Code of the Azerbaijan SSR (1923), Civil Code of the Azerbaijan SSR (1964). (2013). Legal Publishing House.
• Civil Code of the Republic of Azerbaijan. (2024). Qanun Publishing House.
• Domingo, R. (2017). The Law of Property in Ancient Roman Law. https://doi.org/10.2139/ssrn.2983572
• Firssova, N. V. (2010). Obshchaya dolevaya sobstvennostʹ kak institut grazhdanskogo prava [Doctoral dissertation, Moskovskaya akademiya ekonomiki i prava]. Russian State Library Dissertation Collection. (In Russian).
• Gonchiknimaeva, B. G. (2006). Pravovoe regulirovanie obshchey dolevoy sobstvennosti v grazhdanskom prave Rossii [Doctoral dissertation, Moskovskiy gosudarstvennyy yuridicheskiy universitet im. O. E. Kutafina (MGYuA)].
• Keser, Y. (2005). Paylı mülkiyette yönetim (Master’s thesis, Marmara Üniversitesi, Turkey).
• Khalilov, N. (2022). Azərbaycanda mülki qanunvericiliyin məcəlləşdirilməsi: tarix, mövcud vəziyyət və inkişaf perspektivləri. Polis Akademiyasının Elmi Xəbərləri Elmi Hüquq Jurnalı, 29(1), 88–105.
• Kisbet, M. (2022). Mecelle’ye göre müşterek mülkiyette masrafların ortaklar arasında paylaşımı. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31(2), 419–442.
• Korkmaz, A. F. (2021). Elbirliği mülkiyetinde eşyanın kullanılması ve korunması. Oniki Levha Yayıncılık.
• Kozlov, R. P. (2008). Pravovoe regulirovanie obshchey dolevoy sobstvennosti v RF [Doctoral dissertation, Rossiyskiy gosudarstvennyy institut intellektualnoy sobstvennosti Rospatenta].
• Minkina, L. M. (2004). Pravo obshchey dolevoy sobstvennosti: ponyatie i osobennosti osushchestvleniya [Doctoral dissertation, Belgorodskiy gosudarstvennyy universitet].
• Özcan, Z. (2013). Paylı Mülkiyette Paydaşların Yetkileri ve Yükümlülükleri. Yetkin Yayınları.
• Süleymanlı, S. (2014). Azərbaycan mülki hüquq sistemində paylı mülkiyyətin xitam olunması ilə bağlı bəzi hüquqi məsələlər. Journal of Qafqaz University, 2(1), 56–63.
• Şengöz, Ç. (2018). Paylı Mülkiyet Kavramı ve Paylı Mülkiyetin Sona Ermesi. Yetkin Yayınları
• The Constitution of the Republic of Azerbaijan. (1995, November 12). Adopted by the Referendum Act of the Republic of Azerbaijan (with amendments of 2002, 2009, and 2016). Baku: Qanun Publishing House. Retrieved from https://e-qanun.az/framework/897
• Van Warmelo, P. (1957). Aspects of joint ownership in Roman law. Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 25, 125.
• Sukhanov, E. A. (1991). Lektsii o prave sobstvennosti. Yuridicheskaya Literatura.