Informal Employment of Children, Women and Immigrants in Turkey

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 5, 1 - 6, 31.08.2020

Betul Ozbay

Öz

Informal economy refers to unrecorded and, therefore, unregulated working activities that are hidden from the laws. The Informal economy can be named in various terms such as the shadow sector, informal economy, non-tax economy, or grey economy. Children, women, and immigrants constitute the most important sources of the informal sector, which is particularly suitable for the exploitation of the workers’ labor (Korkmaz, 2012: 66). Uncontrolled and unregistered employment is a sector that people turn to for various reasons such as not being subject to any supervision, making payments generally cash, providing some kind of comfort because it is not binding for each side, although it causes various damages to both employees and employers. In recent years, with the increasing numbers of immigrants from Arab and the former Soviet Bloc countries, the informal sector significantly grew in Turkey. In our research, what is the informal/unrecorded economy in Turkey; the employment of children, women, and immigrants in the informal sector has been briefly explained by the recent reports and analyzes of institutions such as TUIK, ILO, DIE, ÇSGB, AFAD.

Anahtar Kelimeler

Informal Economy, Informal Sector, Child Employment, Women Employment

Türkiye’de Çocuk, Kadın ve Göçmenlerin Kayıt Dışı İstihdamı

Öz

Kayıt dışı istihdam, devletten gizlenen, kayıtlı olmayan ve dolayısıyla denetlenmeyen çalışma faaliyetlerini ifade eder. Kayıt dışı ekonomi, enformel ekonomi, gayri resmî ekonomi, vergi dışı ekonomi, ikincil ekonomi gibi çeşitli terimlerle adlandırılabilir. Özellikle çalışanların emeklerinin sömürülmesine oldukça müsait olan enformel sektörün en önemli kaynaklarını çocuklar, kadınlar ve göçmenler oluşturur (Korkmaz, 2012: 66). Kontrolsüz kayıt dışı istihdam hem çalışanlara hem de işverenlere çeşitli zararlar vermesine rağmen herhangi bir denetime tabi olmaması, ödemelerin genellikle nakit yapılması, her iki taraf için de bağlayıcılığı olmadığı için bir tür rahatlık tanıması gibi çok çeşitli nedenlerle kişilerin yöneldiği bir sektördür. Son yıllarda sayıları artan gerek Arap ülkelerinden gerekse Eski Sovyet Bloğu ülkelerinden Türkiye’ye gelen göçmenler de ülkemizdeki enformel sektörü büyütmektedir. Araştırmamızda kısaca kayıt dışı ekonominin ne olduğu, Türkiye’de kayıt dışı ekonomi, çocuk, kadın ve göçmenlerin enformel sektördeki istihdamı TUİK, ILO, DİE, ÇSGB, AFAD gibi kurumların yakın dönemde sunduğu rapor ve analizlerle desteklenerek anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayıt Dışı İstihdam, Enformel Sektör, Çocuk İstihdamı, Kadın İstihdamı

Kaynakça

• AFAD. 2014. Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri: Kardeş Topraklarında Misafirlik. Ankara.
• AFAD. 2017. Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araştırması. Ankara.
• Aslantürk O. ve Y. E. Tunç. 2018. Yabancıların Türkiye’de Kayıtdışı İstihdamı. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdaribilimler Fakültesi Dergisi, 10 (4): 13-20.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. 2015. Yabancıların Çalışma İzinleri, Work Permits of Foreigners 2015: https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/1305/yabanciizin2015.pdf (erişim: 29/08/19).
• Çoruhlu Kamalıoğlu, N. 2014. Kayıt Dışı İstihdam ve Türkiye’de Uygulanan Mücadele Politikalarının Değerlendirmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• DİSK-Genel İş Sendikası. 2019. Emek araştırma raporu: Türkiye’de Kadın Emeği. DİSK-Ar’dan alındı: http://cloudsdomain.com/uploads/dosya/19265.pdf (erişim: 30/08/19).
• International Labour Organization. 2006. The end of child labour: Within reach, Global Report under the follow-up to the ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work, INTERNATIONAL LABOUR CONFERENCE 95th Session 2006 Report I. Geneva.
• Kaygısız, İ. 2017. Suriyeli Mültecilerin Türkiye İşgücü Piyasasına Etkileri. FES Dünyadan Ağustos 2017: http://fes-tuerkei.org (erişim: 30/08/19).
• Korkmaz, A . 2012. Türkiye’de Kayıtdışı İstihdam Gerçeğine Bir Bakış. Journal of Social Policy Conferences, 0 (45): 51-96.
• Lordoğlu, K. 1998. Enformel İstihdam ve Sosyal Güvenlik Sorunu. Ekonomik Yaklaşım, Ekonomik Yaklasim Association, vol. 9 (31): 5-23.
• Mahiroğulları, A. 2017. Türkiye’de Kayıtdışı İstihdam ve Önlemeye Yönelik Stratejiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (2): 547-565.
• Süngü, Y. 2008. Kayıt Dışı İstihdamın Denetimi ve Sosyal Güvenlik Reformuyla Yapılan Düzenlemeler. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 21 (2): 115-132.
• TOBB. 2018. Ekonomik Raporu 2018. Ankara.
• Yıldız, T. ve İ. Yıldız. 2017. Suriyelilerin Türkiye Ekonomisinde Kayıt Dışı İstihdama Etkileri ve Bunun Yansıması Olarak Türkiye’ye Maliyetleri Üzerine Bir İnceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 2 (3): 30-46. [=Yıldız ve Yıldız, 2017 (1)]
• Yıldız Z. ve S. Yıldız. 2017. Kayıt Dışı Ekonomi Bağlamında, Dünya ve Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdam, Terhaneler ve Çocuk İşçiler. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19 (32): 96- 106. [=Yıldız ve Yıldız, 2017 (2)]